Już w poniedziałek w szkołach w całej Polsce pierwszy dzwonek. Wbrew pozorom to sytuacja wyjątkowa. Nowy rok szkolny rozpocznie się tym razem nie 1, a dopiero 4 września. Uczniowie trafią zaś do zupełnie innych, bo zreformowanych placówek
Właśnie otwierają się drzwi nowych już nie sześcio-, a ośmioletnich szkół podstawowych. Wszystko dlatego, że likwidowane są gimnazja. Absolwenci klas szóstych nie przechodzą więc do nowych szkół, tylko przez kolejne dwa lata kontynuują naukę w znanych im budynkach (lub w budynkach przekształconych w podstawówki gimanzjów).
Co to oznacza? Przede wszystkim to, że zmienia się program nauczania.
Podręczniki i pieniądze
- Minister edukacji narodowej dopuściła już do użytku szkolnego 178 podręczników do kształcenia ogólnego, do klas I-III szkoły podstawowej: 31 podręczników, w tym 14 do języków obcych, do klas IV-VIII: 147 podręczników. Uczniowie szkół podstawowych i klas gimnazjalnych otrzymają podręczniki, materiały edukacyjne i materiały ćwiczeniowe do obowiązkowych zadań edukacyjnych - kupi je szkoła z dotacji, którą otrzyma z budżetu państwa. Uczniowie klas II i III szkoły podstawowej będą korzystać z podręcznika zapewnionego przez MEN, rodzic będzie zobowiązany kupić jedynie podręczniki do zajęć nieobowiązkowych np. do: religii, etyki, drugiego języka obcego - wyjaśnia Teresa Misiuk, kurator oświaty w Lublinie.
Nie wszystkie książki dotarły jednak do szkół. Mają się w nich znaleźć w pierwszych dniach września.
Nie wszystkie szkoły zdążyły się też przystosować do potrzeb uczniów. Chodzi m.in. o sanitariaty dla małych dzieci, które będą się uczyć w budynkach dotychczasowych gimnazjów, czy o stworzenie specjalistycznych klasopracowni w podstawówkach. Szacuje się, że w tej chwili tylko 20 proc. podstawówek ma specjalistyczne pracownie chemiczne czy fizyczne.
- Samorządy mogły starać się o środki na przystosowanie szkół do nowych potrzeb. Są na to pieniądze w ramach rezerwy 0,4 proc. Dla przykładu, Lublin wnioskował z tej rezerwy o 1,4 miliona zł, a otrzymał 1,06 mln zł - wyjaśniała kurator.
Podstawa i programy
1 września wchodzi w życie nowa podstawa programowa kształcenia ogólnego. Według niej będą uczyć się dzieci w przedszkolu oraz uczniowie klas I, IV i VII szkoły podstawowej, I klasy branżowej szkoły I stopnia i I semestru szkoły policealnej.
W pozostałych klasach obowiązywać będzie dotychczasowa podstawa programowa.
Czego będą się uczyć dzieci?
W nowej podstawówce nauczanie początkowe obejmie klasy I-III. Nauczanie przedmiotowe rozpocznie się w klasie czwartej, a w VII do zajęć obowiązkowych zostanie włączony drugi język obcy nowożytny. W roku szkolnym 2017/2018 uczniowie klasy V i VI szkoły podstawowej będą nadal uczyli się przyrody, ale od klasy VII zostaną wprowadzone sukcesywnie nowe przedmioty: biologia, chemia, fizyka i geografia.
Egzaminy
W ośmioletniej podstawówce nie będzie już egzaminu szóstoklasisty. Będzie za to obowiązkowy egzaminem na zakończenie szkoły. Po raz pierwszy zorganizowany on będzie w roku szkolnym 2018/2019.
Przez trzy kolejne lata uczniowie zdawać będą egzamin z języka polskiego, języka obcego nowożytnego i matematyki (to w związku z okrojeniem materiału, bo nowa podstawa programowa nie zawiera wszystkich omawianych treści).
Od roku szkolnego 2021/2022 obowiązkowy będzie jeszcze jeden egzamin: do wyboru z: biologii, chemii, fizyki, geografii lub historii. Wyniki uzyskane na egzaminie nie będą miały wpływu na ukończenie szkoły, ale będą stanowić jedno z kryteriów rekrutacji do szkół ponadpodstawowych. Centralna Komisja Egzaminacyjna już wkrótce ma opublikować informatory zawierające w szczególności przykładowe zadania z języka polskiego, języka obcego nowożytnego i matematyki wraz z rozwiązaniami.
W grudniu CKE zaprezentuje arkusze pokazowe egzaminu ósmoklasisty. Informatory obejmujące pozostałe przedmioty zostaną przedstawione do 1 września 2020 roku.
Egzamin gimnazjalny będzie przeprowadzany dla uczniów dotychczasowych klas gimnazjalnych do roku szkolnego 2018/2019. Przystąpią do niego również słuchacze gimnazjum dla dorosłych oraz osoby zdające egzamin eksternistyczny z zakresu obowiązkowych zajęć edukacyjnych określonych w ramowym planie nauczania dla gimnazjum dla dorosłych. Egzamin ten przeprowadzany będzie do roku szkolnego 2019/2020 włącznie.
Zawodówki odeszły do lamusa
We wrześniu trzyletnią zasadniczą szkołę zawodową zajmuje trzyletnia szkoła branżowa I stopnia. Pierwsi absolwenci ukończą ją w 2020 roku. Wtedy też utworzone zostaną branżowe szkoły II stopnia, w których będą mogli kontynuować naukę.
Ukończenie 3-letniej branżowej szkoły pozwoli na uzyskanie wykształcenia zasadniczego branżowego, a po zdaniu egzaminu zawodowego otrzymanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie. Wszystkie zawody, w których kształcenie odbędzie się w branżowej szkole I stopnia, są zawodami, w których wyodrębniono jedną kwalifikację (w dotychczasowej zasadniczej szkole zawodowej były zawody jedno-, dwu- lub trójkwalifikacyjne). Część z tych zawodów ma kwalifikację wspólną z zawodem nauczanym na poziomie technikum. Dzięki takiemu rozwiązaniu absolwenci branżowej szkoły I stopnia będą mogli kontynuować naukę w branżowej szkole II stopnia w celu uzyskania dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe na poziomie technika oraz uzyskania wykształcenia średniego branżowego. Absolwenci branżowej szkoły II stopnia po zdaniu egzaminu maturalnego mogą kontynuować naukę na studiach. Ponadto absolwenci branżowej szkoły I stopnia mają możliwość kontynuowania nauki w liceum ogólnokształcącym dla dorosłych od klasy II.
* Szkoła ma obowiązek zapewnić uczniom możliwość pozostawienia części podręczników i przyborów szkolnych na terenie szkoły. Do dyrektora należy decyzja, czy miejscem do przechowywania rzeczy będą specjalnie kupione szafki, czy dostosowane do tego celu zostanie już istniejące wyposażenie szkoły. Dyrektor nie może wymagać od rodziców dokonywania opłat za użytkowanie miejsca do przechowywania rzeczy szkolnych
* Lekcja nie musi trwać 45 minut. W uzasadnionych przypadkach zajęcia mogą być prowadzone w czasie nie krótszym niż 30 i nie dłuższym niż 60 minut. Ważne jest zachowanie ogólnego tygodniowego czasu trwania zajęć edukacyjnych
* Obowiązek szkolny trwa do ukończenia szkoły podstawowej i spełnia się go m.in. przez uczęszczanie do szkoły publicznej lub niepublicznej. Natomiast obowiązek nauki trwa do ukończenia 18. roku życia
* Opłaty na konto rady rodziców są dobrowolne. Dyrektor szkoły nie może uzależniać np. wydania świadectwa od dokonania wpłaty przez ucznia
* Ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków za pośrednictwem szkoły nie jest obowiązkowe. Rodzice mają możliwość ubezpieczenia swoich dzieci we własnym zakresie, wybierając dowolną firmę. Jeśli uczniowie będą brali udział w wycieczce lub imprezie zagranicznej, wtedy ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków i kosztów leczenia jest obowiązkowe
* Rodzic nie ma obowiązku przynoszenia do przedszkola lub szkoły artykułów higienicznych i biurowych. O te materiały powinien zadbać organ prowadzący