Przeglądarka, z której korzystasz jest przestarzała.

Starsze przeglądarki internetowe takie jak Internet Explorer 6, 7 i 8 posiadają udokumentowane luki bezpieczeństwa, ograniczoną funkcjonalność oraz nie są zgodne z najnowszymi standardami.

Prosimy o zainstalowanie nowszej przeglądarki, która pozwoli Ci skorzystać z pełni możliwości oferowanych przez nasz portal, jak również znacznie ułatwi Ci przeglądanie internetu w przyszłości :)

Pobierz nowszą przeglądarkę:

Magazyn

6 lutego 2021 r.
13:27

Żubry w Lasach Janowskich. Przygotowania do wsiedlenia zwierząt trwały półtora roku

Autor: Zdjęcie autora Paweł Puzio
Leśnicy z Janowa Lubelskiego długo czekali na żubry. Przygotowania do ich przyjazdu zaczęły się w czerwcu 2019 roku
Leśnicy z Janowa Lubelskiego długo czekali na żubry. Przygotowania do ich przyjazdu zaczęły się w czerwcu 2019 roku (fot. Nadleśnictwo Janów Lubelski)

Żubry skutecznie kryją się w lesie. Tylko wprawne oko wyposażone w sporej mocy lornetkę dojrzy potężne zwierzęta idealnie zlane w linią lasu. Osiem przeżuwaczy w różnym wieku stworzyło zalążek żubrzej rodziny w Lasach Janowskich.

AdBlock
Szanowny Czytelniku!
Dzięki reklamom czytasz za darmo. Prosimy o wyłączenie programu służącego do blokowania reklam (np. AdBlock).
Dziękujemy, redakcja Dziennika Wschodniego.
Kliknij tutaj, aby zaakceptować

Parę kilometrów za Janowem Lubelskim, w kierunku Frampola, zjeżdżamy z głównej drogi. Po chwili las gęstnieje, a biała nitka drogi wije się wśród szpaleru ośnieżonych sosen. Krajobraz przypomina „Opowieści z Narni”.

Stajemy przed starą leśniczówką, pamiętającą czasy Ordynacji Zamojskich. Waldemar Kuśmierczyk, nadleśniczy Nadleśnictwa Janów Lubelski, zabiera nas do zagrody adaptacyjnej żubrów. Możemy podejść najwyżej na 100 metrów, aby nie spłoszyć włochatych olbrzymów, stojących wśród drzew z czapami śniegu na grzbietach.

Żubry poznają nowy dom

Leśnicy z Janowa Lubelskiego długo czekali na żubry. Przygotowania do ich przyjazdu zaczęły się w czerwcu 2019 roku.

– Na wsiedlenie tych największych ssaków Europy przygotowywaliśmy się przez półtora roku. Zaczęliśmy od przygotowania stołówki, czyli pastwisk, łąk i polan śródleśnych Te miejsca zrekultywowaliśmy i oczyściliśmy poprawiając jakość bazy żerowej. Drugim etapem było przygotowanie hektarowej zagrody adaptacyjnej, do której 19 stycznia przyjechały pierwsze żubry – mówi nadleśniczy Waldemar Kuśmierczyk z Nadleśnictwa Janów Lubelski.

(fot. Piotr Michalski)

Stado założycielskie tworzące linię janowską składa się z 8 osobników. Zwierzęta pochodzą z dwóch lokalizacji, aby pula genowa była jak najbardziej zróżnicowana.

– Wszystkie zwierzęta pochodzą z dwóch stad, w tym sześć z dziko żyjącego w Nadleśnictwie Borki, w Puszczy Boreckiej. Dwa półtoraroczne byczki przyjechały z Lasów Pszczyńskich, z Nadleśnictwa Kobiór – dodaje nadleśniczy Kuśmierczyk. Ogólnie stado składa się z 4 byczków (w tym jedno 7-miesięczne cielę) oraz z 4 krów, w tym również jedno 7-miesięczne cielę.

Dlaczego Lasy Janowskie?

Te piękne zwierzęta trafiły do naszego regionu w ramach projektu „Kompleksowa ochrona żubra w Polsce”. Zanim jednak to się stało, naukowcy ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie dokładnie przeanalizowali warunki panujące w Lasach Janowskich.

– O wyborze naszych lasów zdecydowała uboga infrastruktura, czyli niewielka liczba miejscowości położonych na obszarach leśnych, obfitość pokarmu roślinnego oraz znaczna liczba cieków wodnych i rzek, służącym zwierzętom, jako miejsca wodopoju – dodaje nadleśniczy Waldemar Kuśmierczyk.

Proces wyboru miejsca oraz wsiedlenia żubrów do Lasów Janowskich nadzorowała profesor Wanda Olech-Piasecka, dziekan Wydziału Nauk o Zwierzętach SGGW i prezes Stowarzyszenia Miłośników Żubrów.

Ucieczka na początek

Jako pierwsza, 19 stycznia, do nowej zagrody przyjechała 8-letnia krowa z 7-miesięcznym byczkiem.

– Już pierwszej nocy żubrzyca pokonała ogrodzenie i uciekła z cielakiem do lasu. Być może spłoszyła ją wataha wilków, być może tak odreagowała stres po podróży – opowiada nadleśniczy Waldemar Kuśmierczyk. Leśnicy bez problemu namierzyli zwierzęta, bo samica ta ma na szyi obrożę telemetryczną z nadajnikiem GPS.

– Uciekinierzy wrócili w okolicę zagrody adaptacyjnej, gdzie pozostaną do czasu połączenia się z pozostałymi członkami stada. Cały czas zwierzęta są dokarmiane, monitorowane oraz objęte opieką weterynaryjną. Nie możemy ich dodatkowo stresować i zmuszać do powrotu do zagrody – dodaje nadleśniczy.

(fot. . Nadleśnictwo Janów Lubelski)

Niestety: jedno zwierzę padło tuż po podróży. Wyniki przeprowadzonej sekcji dadzą pełną odpowiedź co do przyczyny. Żubry były przewożone w specjalnych drewnianych skrzyniach. Skrzynie, dla bezpieczeństwa zwierząt, ograniczają nieco ich ruchy, jednak są na tyle duże, że mogą się one w nich nawet wygodnie położyć. Podczas postojów żubry są karmione i pojone.

Co jedzą żubry

Żubry doskonale przystosowały się do życia w kompleksach leśnych. Ich umaszczenie zlewa się z tłem lasu, a okrywa zapewnia dobrą izolację termiczną.

– Są to łagodne, potężne, ale płochliwe zwierzęta. Ich codzienny rytuał polega na żerowaniu i odpoczywaniu. Nie niepokojone, w poszukiwaniu soczystej trawy, ziół lub smacznej kory zimą przemieszczają się od 3 do 7 kilometrów. W diecie żubrów jest ponad 100 gatunków roślin – opowiada nadleśniczy Kuśmierczyk.

Zimą żubry są dokarmiane przez leśników. Ze smakiem zjadają siano zebrane z leśnych łąk, do gustu przypadły im także buraki. Lubią też przekąsić jabłka, czy wonne zioła.

W końcu nie jest łatwo napełnić kilka żołądków, jak to u przeżuwaczy. Żubry lubią także poczochrać się o drzewa, czy wytarzać się piasku. Daje im to ulgę od dokuczliwych pasożytów.

Kto jednak sądzi, że te najpotężniejsze polskie ssaki są ociężałe i niezbyt ruchawe, ten jest w poważnym błędzie:

– Żubr z lekkością przeskakuje dwumetrowy płot, a pomiędzy drzewami potrafi pędzić z prędkością nawet do 50 km/h – dodaje nadleśniczy Waldemar Kuśmierczyk.

(fot. . Nadleśnictwo Janów Lubelski)

Niebawem na wolność

W świecie żubrów prym wiodą krowy, taki parzystokopytny matriarchat. – Mamy dwie żubrzyce z potomstwem. Jedna jest 8-letnia, druga 9-letnia. One będą rywalizować o prymat w trzonie janowskiego stada. Krowy zapewniają bezpieczeństwo i odpowiedni behawior żubrzej rodziny – dodaje nasz rozmówca.

Teraz zwierzęta są w 5-tygodniowym okresie przystosowywania się do nowego otoczenia. Pomiędzy nimi nawiązują się relacje, ustalana jest hierarchia w stadzie. Już niebawem „nasze” żubry opuszczą zagrodę i zaczną żyć na własny rachunek w Lasach Janowskich.

Zapomnij o selfie

Lasy Janowskie to mekka grzybiarzy i popularne miejsce aktywnego wypoczynku. W przyszłości niewykluczone są spotkania ludzi z żubrami.

Jak się wtedy zachować?

Pracownicy Nadleśnictwa Janów Lubelski apelują do wszystkich miłośników leśnych wędrówek, którzy będą odwiedzali w przyszłości Lasy Janowskie, aby nie płoszyć czy niepokoić nowych mieszkańców i ograniczyć kontakt z tymi pokaźnymi ssakami do niezbędnego minimum.

– Mimo tego, że są to dzikie zwierzęta, które unikają spotkań z ludźmi, nie wiadomo w jaki sposób zareagują w obliczu zagrożenia. Warto wziąć pod uwagę ich rozmiary, bowiem największe osobniki osiągają wagę nawet kilkuset kilogramów. Pomysł na zrobienie sobie selfie z żubrem może być fatalny w skutkach – dodaje Waldemar Kuśmierczyk.

Stada nie wolno płoszyć, należy zachować dystans kilkudziesięciu metrów, a w razie niespodziewanego spotkania spokojnie wycofać się na bezpieczną odległość.

Maksimum 40 zwierząt

Plan wsiedlenia żubrów do Lasów Janowskich zakłada, że stado będzie liczyć maksimum 40 osobników.

– Zakładamy, że populacja będzie rozwijać się w sposób naturalny, ale nie wykluczamy wsiedlenia nowych osobników z innych stad. Decyzja o tym zapadanie na podstawie dokładnej analizy sytuacji w stadzie – dodaje nadleśniczy Waldemar Kuśmierczyk. Obroże z nadajnikami GPS pozwolą określić migrację stada, obserwację codziennych nawyków i diety zwierząt.

– Dla janowskiego stada zostanie opracowana strategia, w której zostanie określona dokładna liczba żubrów w Lasach Janowskich – mówi nadleśniczy.

Na razie żubry adaptują się do nowych warunków. Przez kolejne lata pracownicy Nadleśnictwa Janów Lubelski będą je dokarmiać w okresie zimowym. Będziemy także monitorować ich stan zdrowia zapewniając fachową opiekę weterynaryjną. Lasy Janowskie to nowy dom króla puszczy.

(fot. . Nadleśnictwo Janów Lubelski)

Lasy Janowskie – żubrzy dom

Lasy Janowskie stanowią zachodnią część Puszczy Solskiej, zwartego kompleksu leśnego obejmującego łącznie aż 124 tys. ha i zaliczanego do najbardziej rozległych w Polsce.

Ciągnie się on od brzegu Wisły w okolicach Borowa aż do granicy państwa w rejonie Hrebennego. Mierząc w linii prostej to – bagatela – ponad 140 km. Powierzchnia Nadleśnictwa Janów Lubelski wynosi 31 566 hektarów.

Żubr – król puszczy

Ciężar dorosłych samców waha się od 440 do 920 kg. Wysokość w kłębie dochodzi do 188 cm. U byków cechą szczególnie charakterystyczną jest dysproporcja pomiędzy potężnym przodem ciała a stosunkowo nikłym zadem.

Krowy są mniejsze, ich ciężar waha się od 320 do 640 kg, mają mniej rozbudowany przód ciała. Ciało żubra pokrywa płowo-brunatna sierść, doskonale wtapiająca się w otoczenie. Przód ciała pokrywają dłuższe włosy, które na dolnej części szyi tworzą tzw. brodę. Włosy porastające zad są krótkie. Na głowie żubrów obu płci znajdują się wysoko osadzone rogi. Rogi samców są grubsze i dłuższe, jak również szerzej rozstawione niż samic. Końce rogów dorosłych samic zaginają się do środka silniej niż u byków. Cielęta mają przy urodzeniu sierść o odcieniu rudawym, są niewielkie, ich ciężar waha się od 16 kg do 35 kg.

e-Wydanie

Pozostałe informacje

AZS AWF Biała Podlaska pokonał na wyjeździe RAJBUD Stal Gorzów Wielkopolski 4:2 w rzutach karnych

AZS AWF Biała Podlaska pokonał RAJBUD Stal Gorzów Wielkopolski

W meczu 23. kolejki AZS AWF Biała Podlaska pokonał na wyjeździe RAJBUD Stal Gorzów Wielkopolski po rzutach karnych 4:2. Spotkanie po 60 minutach zakończyło się remisem 31:31

Bezzałogowce nie ograniczają się tylko do tych, które latają - istnieją także zdalnie sterowane maszyny naziemne oraz poruszające się pod wodą
wojsko

Polska armia z setkami tysięcy dronów? Chce tego minister obrony

Polska armia będzie silna dronami - podkreślił dzisiaj szef MON. Wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz odwiedził wystawę polskich bezzałogowców w Warszawie. Jak dodał, budowa armii składającej się z setek tysięcy dronów to "nasza wielka strategia".

Mapa ostrzeżeń przed intensywnymi opadami deszczu, możliwym gradem i silnym wiatrem

Burzowo na południu województwa. IMGW wydał ostrzeżenia

Dzisiaj wieczorem i w nocy, zwłaszcza na południu województwa lubelskiego możliwe są burze oraz opady deszczu. Ostrzega przed nimi Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej.

W meczu drugiej kolejki grupy spadkowej Azoty Puławy uległy Zagłębiu Lubin dopiero po serii rzutów karnych

Azoty Puławy gorsze od Zagłębia Lubin dopiero po rzutach karnych

W spotkaniu drugiej kolejki w grupie spadkowej Azoty Puławy przegrały z Zagłębiem Lubin dopiero po serii rzutów karnych 1:3. W regulaminowym czasie był remis 43:43

Twój Dar Serca dla Hospicjum rusza. Wojewoda zachęca do wsparcia akcji
ZDJĘCIA
galeria

Twój Dar Serca dla Hospicjum rusza. Wojewoda zachęca do wsparcia akcji

W Lubelskim Urzędzie Wojewódzkim oficjalnie zainaugurowano XV edycję akcji charytatywnej „Twój Dar Serca dla Hospicjum”, której celem jest wsparcie podopiecznych Lubelskiego Hospicjum dla Dzieci im. Małego Księcia.

Aleksandra Stanacev (z piłką) opuszcza Lublin

Cztery zawodniczki zagraniczne opuszczają Polski Cukier AZS UMCS Lublin

Piąte miejsce zajęte przez Polski Cukier AZS UMCS Lublin w sezonie 2024/2025 spowodowało w lubelskim klubie falę zmian. Wiadomo, że za ich przeprowadzanie nadal będzie odpowiedzialny Karol Kowalewski, który przejął drużynę kilka miesięcy temu zastępując Krzysztofa Szewczyka.

Sypnęli unijną kasą. Skorzystają rodziny pieczy zastępczej i niepełnosprawni

Sypnęli unijną kasą. Skorzystają rodziny pieczy zastępczej i niepełnosprawni

Cztery centra dla osób niepełnosprawnych, nowe świetlice, wsparcie systemu adopcyjnego i pieczy zastępczej - na zadania w ramach polityki społecznej w województwie lubelskim marszałek przekazał dzisiaj 37 mln zł, a wartość umów sięgnęła 44 milionów.

Pirat na hulajnodze, który potrącił dziecko zatrzymany

Pirat na hulajnodze, który potrącił dziecko zatrzymany

To była kwestia czasu. Mężczyzna, który w ostatni piątek, 18 kwietnia, jadąc elektryczną hulajnogą, potrącił 13-latk - jest już w rękach policji. Grozi mu więzienie.

Ogród miałby powstać w Parku Zdrojowym. Warunkiem jest zgoda konserwatora zabytków
ekologia

Nestlé chce zbudować w Nałęczowie "ogród deszczowy"

Producent popularnej wody mineralnej "Nałęczowionka" - firma Nestlé Waters, we współpracy z fundacją Hydroni, rozpoczął przygotowania do budowy miejskiego ogrodu deszczowego. Ta nowa atrakcja turystyczna może powstać w nałęczowskim Parku Zdrojowym.

Siatka nowych połączeń kolejowych PKP Intercity w kierunku Niemiec - planowany start grudzień 2025.
kolej

Z Chełma na zachód. Będzie nowe połączenie - bezpośrednio do Berlina

Chełm przestaje być kolejowym zaściankiem. Od grudnia pojedziemy stąd prosto do Berlina – bez przesiadek. To nie żart, to nowa rzeczywistość, którą na początku kwietnia ogłosili PKP Intercity i Ministerstwo Infrastruktury.

Jak wybrać najlepszą platformę do webinarów i organizować konferencje online

Jak wybrać najlepszą platformę do webinarów i organizować konferencje online

Wybór odpowiedniego oprogramowania do prowadzenia zdalnych spotkań wymaga uwzględnienia kilku kluczowych aspektów. Przede wszystkim, zwróć uwagę na funkcjonalności takie jak interaktywne tablice, możliwość nagrywania sfery dyskusji oraz wsparcie istniejących integracji z innymi narzędziami. Dla profesjonalnych prezentacji niezbędne są także opcje zarządzania uczestnikami oraz chat, który umożliwia bieżącą komunikację.

Bazylika św. Piotra w Watykanie. Trumna z ciałem papieża i długa kolejka wiernych
Watykan

To oni poprowadzą ceremonię pogrzebową Franciszka. Ostatnia wola papieża

Kamerling Świętego Kościoła Rzymskiego kardynał Kevin Farrell będzie przewodniczył w sobotę obrzędowi pochówku papieża Franciszka w bazylice Matki Bożej Większej – poinformował w środę Urząd Celebracji Liturgicznych. Obecni podczas ceremonii będą dwaj polscy kardynałowie, Stanisław Ryłko i Konrad Krajewski.

Kibice robili co mogli, ale Bogdanka LUK przegrała z JSW Jastrzębskim Węglem
ZDJĘCIA KIBICÓW
galeria

Kibice robili co mogli, ale Bogdanka LUK przegrała z JSW Jastrzębskim Węglem

Po niespodziewanej, wyjazdowej wygranej z JSW Jastrzębskim Węglem siatkarze Bogdanki LUK Lublin stanęli przed szansą awans do finału PlusLigi. Na trybunach pojawiło się 4221 osób, a kibice robili, co mogli. Niestety, w środowy wieczór mistrzowie Polski wyrównali stan rywalizacji na 1:1. Decydujące spotkanie zostanie rozegrane już w sobotę. Sprawdźcie nasze zdjęcia z hali Globus.

Motor Lublin kontra Cracovia. Będzie więcej autobusów po meczu

Motor Lublin kontra Cracovia. Będzie więcej autobusów po meczu

W sobotę 26 kwietnia na murawie Motor Areny Lublin zmierzą się piłkarze Motoru Lublin i Cracovii. Na kibiców po meczu bedzie czekać więcej autobusów.

zdjęcie ilustracyjne

O włos od tragedii. Policjanci ocalili dwie osoby przed targnięciem się na życie

Pomoc przyszła na czas. Chełmscy policjanci uratowali dwie osoby, które chciały targnąć się na własne życie.

ALARM24

Masz dla nas temat? Daj nam znać pod numerem:
Alarm24 telefon 691 770 010

Wyślij wiadomość, zdjęcie lub zadzwoń.

kliknij i poinformuj nas!

Najczęściej czytane

Dzisiaj · Tydzień · Wideo · Premium