Przeglądarka, z której korzystasz jest przestarzała.

Starsze przeglądarki internetowe takie jak Internet Explorer 6, 7 i 8 posiadają udokumentowane luki bezpieczeństwa, ograniczoną funkcjonalność oraz nie są zgodne z najnowszymi standardami.

Prosimy o zainstalowanie nowszej przeglądarki, która pozwoli Ci skorzystać z pełni możliwości oferowanych przez nasz portal, jak również znacznie ułatwi Ci przeglądanie internetu w przyszłości :)

Pobierz nowszą przeglądarkę:

Zamość

31 grudnia 2024 r.
7:30

Upamiętniać czy nie upamiętniać? Postać Róży Luksemburg budzi kontrowersje

Autor: Zdjęcie autora Anna Szewc
Przez wiele lat uważano, że Róża Luksemburg urodziła się w kamienicy przy ul. Staszica 37. Tu była umieszczona poświęcona jej tablica, którą zdemontowano, ale to właśnie w tym miejscu, jeszcze w zeszłym roku pierwszomajowe uroczystości organizowali działacze lewicowi z Zamościa
Przez wiele lat uważano, że Róża Luksemburg urodziła się w kamienicy przy ul. Staszica 37. Tu była umieszczona poświęcona jej tablica, którą zdemontowano, ale to właśnie w tym miejscu, jeszcze w zeszłym roku pierwszomajowe uroczystości organizowali działacze lewicowi z Zamościa (fot. A. Szewc/Archiwum)

Urodziła się w Zamościu i miała tutaj pamiątkową tablicę. W ramach dekomunizacji ją usunięto. Pojawił się pomysł, by jednak Różę Luksemburg w Zamościu upamiętnić. I nie wszystkim się to podoba.

AdBlock
Szanowny Czytelniku!
Dzięki reklamom czytasz za darmo. Prosimy o wyłączenie programu służącego do blokowania reklam (np. AdBlock).
Dziękujemy, redakcja Dziennika Wschodniego.
Kliknij tutaj, aby zaakceptować

Temat wypłynął podczas grudniowej sesji Rady Miasta Zamość. Głos zabrał jeden z mieszkańców. – Stoję stoję przed wami, aby wyrazić sprzeci wobec pomysłu przywrócenia tablicy Róży Luksemburg – zakomunikował zamościanin.

Stwierdził, że Luksemburg była „ideologiem komunistycznym w najczystszej postaci”.

– Ten ustrój niszczył ludzie życia, zniszczył tyle narodów, w tym nasz kraj. Jak można gloryfikować tę ideologię? Ktoś może mówić, że to pamięć o jednej osobie. Ale ta osoba reprezentowała system, była jego częścią. Zamość nie powinien być miejscem, które oddaje hołd totalitaryzmowi – grzmiał mężczyzna.

Miasto współpracuje z fundacją

Nawiązał w ten sposób do zapowiedzi sprzed kilku miesięcy. Wtedy, również podczas sesji, o przywrócenie tablicy upamiętniającej urodzoną w Zamościu ekonomistkę i działaczkę dopytywała radna Agnieszka Klimczuk z klubu Koalicji Obywatelskiej.

Odpowiedziała jej wówczas wiceprezydent Marta Pfeifer. Wspomniała o wizycie w Zamościu przedstawicieli Fundacji Róży Luksemburg i planach na organizację konferencji naukowej. Zapewniła też, że prowadzono już rozmowy na temat wmurowania nowej tablicy. Ale raczej nie tam, gdzie kiedyś wisiała, czyli na ścianie kamienicy przy ul. Staszica 37, tylko pod adresem Kościuszki 7, który jest rzeczywistym miejscem urodzenia Luksemburg.

Podczas grudniowej sesji w obronie rewolucjonistki i ekonomistki stanął radny Janusz Kupczyk z KO.

Radni podzieleni

– Chciałbym przeciwstawić się tej wypowiedzi, bo chyba dawno chodził pan do szkoły, skoro ją nazywa komunistką i propagatorką zbrodniczego reżimu. Ona była osobą o rewolucyjnym spojrzeniu na przyszłość. Widziała potrzebę rozwoju i równouprawnienia kobiet. Na jej podręcznikach ekonomicznych uczą się na całym świecie, za wyjątkiem polskich uczelni ekonomicznych – stwierdził Kupczyk.

Nie wszystkim to podejście przypadło do gustu. – Co się zmieniło jeśli chodzi o ustawę z 1 kwietnia 2016 roku? – dopytywał radny Adam Pawlik z PiS, przypominając ustawę o zakazie propagowania komunizmu, na mocy której kilka lat temu ówczesny wojewoda lubelski nakazał usunięcie tablicy Róży Luksemburg w Zamościu.

Miał wątpliwości czy przywrócenie tablicy będzie zgodne z prawem. Przypomniał też wypowiedzi Luksemburg na temat Lenina i Trockiego, w których określała ich jako pierwszych dających przykład światowemu proletariatowi. I zdaniem Pawlika, tego rodzaju opinie dyskwalifikują Luksemburg. Argumentował też, że ta działaczka była przeciwna niepodległości Polski. Stwierdził ponadto, że nie miałby nic przeciwko, gdyby na tablicy znalazła się jedynie informacja o miejscu urodzenia Róży Luksemburg.

– Nie widzę problemu, jeżeli to przyniesie efekt w postaci turystów, którzy tutaj przyjadą. Wtedy nie ma znaczenia czy to będą pieniadze lewicowe, czy jakiekolwiek, żeby Zamość się bogacił. Natomiast jeżeli będzie to gloryfikacja, to na to zgody nie ma i to nie tylko mojej, ale i ustawy – zakończył radny.

Nikt z prezydentów obecnych na sesji głosu w dyskusji nie zabrał. Nie wiadomo więc, jak ostatecznie kwestia tablicy zostanie rozstrzygnięta.

Była tablica, już jej nie ma

Przypomnijmy, że przez wiele lat uważano, iż miejscem urodzenia Luksemburg (faktycznie Rozalii Luksenburg) była staromiejska kamienica przy ul. Staszica 37. I tam była tablica zdemontowana w 2018 roku w ramach działań dekomunizacyjnych.

W międzyczasie okazało się, że co do miejsca narodzin Róży Luksemburg popełniono pomyłkę. W rzeczywistości przyszła ona na świat w rodzinie polskich Żydów 5 marca 1871 roku na Starym Mieście w Zamościu, ale w kamienicy przy ówczesnej ulicy Ogrodowej 45, a teraz Kościuszki 7.

Przyszła rewolucjonistka wspólnie z czwórką rodzeństwa i rodzicami mieszkała w Zamościu trzy lata. Następnie rodzina przeniosła się do Warszawy. Róża Luksemburg była działaczką międzynarodowego ruchu robotniczego, współzałożycielką Socjaldemokracji Królestwa Polskiego, przekształconą później w Socjaldemokrację Królestwa Polskiego i Litwy (SDKPiL), współtworzyła Socjaldemokratyczną Partię Niemiec i Komunistyczną Partię Niemiec. Aktywnie walczyła o prawa kobiet. W 1919 roku została zamordowana w Berlinie.

Dodajmy, że Fundacja Róży Luksemburg, z którą współpracę podjęły obecne władze Zamościa, wiosną tego roku poinformowała z satysfakcją o ponownym umiejscowieniu w Poznaniu jedynej w Polsce tablicy upamiętniającej socjalistyczną działaczkę. Wróciła ona na ścianę kamienicy przy ul. Augusta Szamarzewskiego 21, w której Luksemburg mieszkała jakiś czas.

„Tablica pamiątkowa Róży Luksemburg w Poznaniu to mały znak nadziei, że kiedyś jej nazwisko pojawi się także na tablicy pamiątkowej w miejscu jej urodzenia w Zamościu, na szyldach z nazwami ulic i placów, podobnie jak nazwiska innych osób, które walczyły o wyzwolenie społeczne robotnic i robotników” – napisała wówczas Fundacja.

e-Wydanie

Pozostałe informacje

Julia Szeremeta w dobrym stylu wróciła na ring

Julia Szeremeta nie dała rywalce szans w ćwierćfinale Pucharu Świata

Julia Szeremeta w wielkim stylu rozpoczęła udział w Pucharze Świata w brazylijskim Foz de Igacu. Polka pokonała w ćwierćfinale Alyssę Mendozę.

P+R na Węglinie w godzinach szczytu.
news dziennika wschodniego

Park & Ride w Lublinie: Czy kierowcy w ogóle z tego korzystają?

Z obserwacji jednego z naszych Czytelników wynika, że kierowcy nie korzystają z parkingów P+R. Dopytuje, czy jest szansa na to, aby to się zmieniło. Zarząd Dróg i Transportu Miejskiego tego problemu jednak nie widzi.

Miasto Chełm po ewentualnym poszerzeniu granic administracyjnych

Zmiana granic Chełma. Rada Miasta jest "za". Czas na decyzję MSWiA

Mimo wyraźnego sprzeciwu mieszkańców gminy Chełm, Rada Miasta Chełm podjęła decyzję o rozszerzeniu granic administracyjnych. Sprawa trafi na biurko Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, które podejmie ostateczną decyzję. Czy ministerstwo uwzględni wolę mieszkańców?

Inflacja: Może nie wszystko będzie tak szybko drożeć

Inflacja: Może nie wszystko będzie tak szybko drożeć

Napływające informacje sygnalizują, że inflacja w kolejnych kwartałach może być niższa niż wcześniej oczekiwano – zapowiada Rada Polityki Pieniężnej w środowym komunikacie. Ale też Rada podkreśla, że w najbliższych miesiącach inflacja będzie wyższa od celu inflacyjnego.

Muzyczna podróż z Grzegorzem Tarwidem i jego trio
jazz
10 kwietnia 2025, 19:00

Muzyczna podróż z Grzegorzem Tarwidem i jego trio

Już w czwartek (10 kwietnia), w ramach projektu Jazz w CSK wysłuchamy na żywo jednego z najciekawszych pianistów młodego pokolenia – Grzegorza Tarwida. Artysta zaprezentuje program oparty na swoim debiutanckim albumie „Flowers”, który ukazał się nakładem prestiżowej wytwórni płytowej – Clean Feed. Poniżej zamieszczamy rozmowę z artystą.

Wschodni ślad – Tusk o cyberataku na system informatyczny Platformy

Wschodni ślad – Tusk o cyberataku na system informatyczny Platformy

Służby intensywnie pracują w związku z incydentem cyberbezpieczenstwa dotyczącym Platformy Obywatelskiej; sprawa jest poważna – poinformował w środę wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski. Wcześniej premier Donald Tusk informował o cyberataku na system informatyczny PO.

Autor pieśni powstańczych patronem skweru w Lublinie
galeria

Autor pieśni powstańczych patronem skweru w Lublinie

Jan Markowski, autor melodii wielu znanych pieśni powstańczych, takich jak „Mała dziewczynka z AK” czy „Sanitariuszka Małgorzatka” jest patronem skweru w Lublinie. Dziś uroczyście odsłonięto tablice z jego nazwą.

Cristiano Ronaldo w grze Fatal Fury: City of the Wolves
GRAMY
film

Fatal Fury: Cristiano Ronaldo w bijatyce (wideo)

Gra Fatal Fury: City of the Wolves swoja premierę będzie miała już 25 kwietnia. To klasyczna bijatyka 2D, a jedną z dostępnych postaci będzie właśnie Cristiano Ronaldo.

Lubelskie obchody Światowego Dnia Świadomości Autyzmu rozpoczął „niebieski spacer”,
galeria

Plac Litewski będzie niebieski. Zaczynają się Lubelskie Dni Autyzmu

Wszystko zaczęło się w środę, 2 kwietnia, od „niebieskiego spaceru. To wspólne przejście ulicami Lublina w geście solidarności z osobami ze spektrum autyzmu oraz ich rodzinami.

Trzeci mecz w rywalizacji Bogdanki LUK i ZAKSY zostanie rozegrany w niedzielę

Powiedzieliśmy sobie w sobotę, że nic się jeszcze nie skończyło. Opinie po meczu ZAKSA - Bogdanka LUK

Świetny występ Bogdanki LUK we wtorkowy wieczór spowodował, że w ćwierćfinale fazy play-off jest remis 1:1. Ekipa z Lublina w drugim starciu pokonała na wyjeździe ZAKSĘ Kędzierzyn Koźle 3:0. Decydujące starcie zostanie rozegrane w najbliższą niedzielę o godz. 14.45, w hali Globus.

Bradly van Hoeven też zostaje w Motorze na kolejny sezon

Bradly van Hoeven też zostaje w Motorze

Kolejny dzień i kolejny nowy kontrakt w klubie z Lublina. W środę Motor poinformował, że umowa Bradly van Hoevena również została przedłużona na sezon 2025/2026.

Kaczyński w szpitalu. NFZ nie dopatrzył się nieprawidłowości

Kaczyński w szpitalu. NFZ nie dopatrzył się nieprawidłowości

Przyjęcia pacjentów nie odbiegały od normy, a leczenie na kardiologii nie było ograniczone – Lubelski NFZ nie dopatrzył się nieprawidłowości szpitala w związku z pobytem prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego na oddziale kardiologii w lutym tego roku. Do Funduszu nie wpłynęły też skargi pacjentów.

Miał blisko 5 kg amfetaminy. Uciekając potrącił policjantów

Miał blisko 5 kg amfetaminy. Uciekając potrącił policjantów

Grupa ze Śląska rozprowadzającej narkotyki całym kraju. Lubelscy policjanci zatrzymali 4 osoby: u jednej znaleziono prawie 5 kilogramów amfetaminy.

Kalejdoskop dźwięków w Teatrze Starym
koncert
9 kwietnia 2025, 19:00

Kalejdoskop dźwięków w Teatrze Starym

Nene Heroine to jazzowo-psychodeliczny kolektyw pochodzący z Gdańska, który w środę (9 kwietnia) w Teatrze Starym zaprezentuje nowoczesne oblicze jazzu. Występy na żywo Nene Heroine są cenione przez publiczność z powodu spontaniczności i muzycznej energii.

zdjęcie ilustracyjne

Wypadek w pracy? ZUS zwiększył stawki odszkodowania

Od kwietnia wzrosła kwota odszkodowania z ZUS za każdy procent uszczerbku na zdrowiu w wyniku wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Obecnie można liczyć na 1636 zł odszkodowania. To o 205 złotych więcej niż dotychczas.

ALARM24

Masz dla nas temat? Daj nam znać pod numerem:
Alarm24 telefon 691 770 010

Wyślij wiadomość, zdjęcie lub zadzwoń.

kliknij i poinformuj nas!

Najczęściej czytane

Dzisiaj · Tydzień · Wideo · Premium