Zamość

2 marca 2021 r.
18:57

150 róż. Zamość pamięta o urodzinach Róży Luksemburg

Autor: Zdjęcie autora agdy
Róża Luksemburg
Róża Luksemburg (fot. Archiwum)

– Choć mieszkała w Zamościu zaledwie kilka najwcześniejszych lat i pewnie niewiele z niego zapamiętała, świat do dziś pamięta, że urodziła się w naszym mieście – zauważają organizatorzy 150. urodzin Róży Luksemburg. Chcą rozdać w piątek 150 czerwonych róż

AdBlock
Szanowny Czytelniku!
Dzięki reklamom czytasz za darmo. Prosimy o wyłączenie programu służącego do blokowania reklam (np. AdBlock).
Dziękujemy, redakcja Dziennika Wschodniego.
Kliknij tutaj, aby zaakceptować

Róża Luksemburg urodziła się w Zamościu w 1871 roku. Była działaczką międzynarodowego ruchu robotniczego, współzałożycielką Socjaldemokracji Królestwa Polskiego, przekształconą później w Socjaldemokrację Królestwa Polskiego i Litwy (SDKPiL), współtworzyła Socjaldemokratyczną Partię Niemiec i Komunistyczną Partię Niemiec. W 1919 roku zginęła tragicznie, została zamordowana w Berlinie. Mówiono o niej, że była wściekle inteligentna, bystra i dowcipna.

Dla niektórych jej działalność jest tak bardzo kontrowersyjna, że w 2018 roku, w ramach dekomunizacji, z Zamościa zniknęła tablica upamiętniająca fakt jej narodzin w jednym z zamojskich domów.

– Róża Luksemburg urodziła się 5 marca. Chcemy przypomnieć o 150. rocznicy tego wydarzenia – mówi radny Janusz Kupczyk, który razem z radną Agnieszką Klimczuk i Radą Miejską Lewicy w Zamościu, zapraszają w piątek na happenig „150 róż na 150. urodziny Róży Luksemburg”. – Między godz. 16 a 18 będziemy rozdawać czerwone róże z okolicznościową kartką.

– Upływający czas pozwala jeszcze bardziej docenić wagę Jej myśli: wolność jest zawsze wolnością dla myślących inaczej, prawa kobiet są prawami człowieka, ustrój realizujący ideały sprawiedliwości musi respektować wymogi demokracji. Była kobietą, która śmiało wdarła się do stref rzekomo zarezerwowanych dla mężczyzn: polityki i nauk społecznych. Choć mieszkała w Zamościu zaledwie kilka najwcześniejszych lat i pewnie niewiele z niego zapamiętała, świat do dziś pamięta, że urodziła się w naszym mieście. Zamość za granicą bardziej niż z „perłą Renesansu” jest kojarzony z Różą Luksemburg – można będzie przeczytać na urodzinowej kartce.

– Właściwie wszyscy turyści z Niemiec, którzy do nas zaglądają pytają o miejsce, gdzie mieszkała Róża Luksemburg. Począwszy od młodych ludzi, którzy uczyli się o niej w szkole i w ten sposób dowiedzieli o Zamościu, przez uczniów z Düsseldorfu ze szkoły imienia Róży, którzy byli zszokowani, że nie ma u nas w mieście, żadnej informacji o patronce ich placówki. Są też starsze osoby, które chcą zobaczyć jej dom. Ktoś nawet tłumaczył, że w Zamościu powinno być jej muzeum – mówi Wojciech Sachajko z Zamojskiego Centrum Informacji Turystycznej i Historycznej, które się mieści na parterze Ratusza. I dodaje, że Polacy interesują się jej postacią sporadycznie i zdarzają się osoby, które wyrażają się o niej bardzo źle.

Organizatorów piątkowych urodzin będzie można spotkać na Rynku Wielkim w okolicy kamienicy, gdzie jeszcze na murze jest ślad po zdemontowanej tablicy.

– Oczywiście wiemy, że była wmurowana w złym miejscu, rodzina Róży mieszkała w zupełnie innym domu – zastrzega radny Kupczyk.

Tablica jest teraz w Muzeum Zamojskim (fot. Archiwum)

Tablica pojawiła się na ścianie kamienicy przy ul. Staszica 37 w wyniku pomyłki, jaką zrobili pracownicy Zakładu Historii Partii przy Komitecie Centralnym PZPR. Była połowa lat 60. ubiegłego wieku i myślano organizacji muzeum poświęconego Róży. I to wówczas z Warszawy do Zamościa przyszła informacja, że późniejsza działaczka urodziła się w tym domu. Potwierdził to później sam Zamość, zawiadamiając Komitet Centralny i precyzując: mieszkanie 3-izbowa na I piętrze. Muzeum nie powstało, w 1967 roku pojawiła się tablica. W 1979 ją wymieniono na egzemplarz, który znamy.

– Leży zabezpieczona, nic się jej złego nie stało, nawet niedawno ją oglądałem. Jest w naszym magazynie na parterze budynku przy ul. Ormiańskiej 30 – mówi Andrzej Urbański, zastępca dyrektora Muzeum Zamojskiego w Zamościu. – Tablica trafiła do nas w czerwcu zeszłego roku z Zakładu Gospodarki Lokalowej. Zwrócono się do mnie z pytaniem, czy ją przyjmiemy, ja się oczywiście zgodziłem – dodaje.

Róża urodziła się w domu, który należał jeszcze do jej dziadków i stał przy ówczesnej ul. Ogrodowej 45, dziś Kościuszki 7A. Rodzice z jej starszym rodzeństwem zajmowali dwa pokoje i kuchnię na parterze.

Jak wylicza Ewa Lorentz w artykule „Dom Róży Luxemburg w Zamościu. Prawa i mit”, „swoich” miejsc działaczka miała w mieście kilka. Rada miejska obraduje w Sali Consulatus w Ratuszu, która nosiła imię Róży, była w Zamościu jej ulica (dziś Peowiaków) i jej imię nosiły Wojskowe Zakłady Motoryzacyjne.

e-Wydanie

Pozostałe informacje

Zatrzymany Gruzin w drodze do aresztu

Lubelscy „łowcy głów” namierzyli go w Zakopanem

Lubelscy „łowcy głów” i poszukiwacze z IV komisariatu w Lublinie zatrzymali 55-letniego obywatela Gruzji, który poszukiwany był m.in. listem gończym. Mężczyzna łącznie do odbycia ma karę prawie roku pozbawienia wolności. Poszukiwany był za jazdę w stanie nietrzeźwości i przywłaszczenie samochodu marki volkswagen transporter. Wpadł w Zakopanem.

Mieszkańcy nie mogą doczekać się wdychania solanki

Mieszkańcy nie mogą doczekać się wdychania solanki

Mieszkańcy nie mogą doczekać się otwarcia sezonu w tężni solankowej. Instalacja stanęła w maju ubiegłego roku nad Krzną, ale póki co jest obklejona taśmą.

Mecz Śląsk – Motor. Poczuj gorącą atmosferę na trybunach
galeria

Mecz Śląsk – Motor. Poczuj gorącą atmosferę na trybunach

Wprawdzie emocje po wczorajszym meczu we Wrocławiu już opadły, ale wciąż kibice czują gorącą atmosferę z trybun. Zobaczmy, jak obie drużyny były dopingowane.

Efekt sobotniego sprzątania
Józefów nad Wisłą

To jest ekologia! Mimo chłodu posprzątali brzegi Wyżnicy

Mimo przenikliwego chłodu nikt nie spóźnił się wczoraj na zbiórkę nad rzeczka Wyżnicą przepływającą przez gminę Józefów nad Wisłą. W sobotni poranek dzieci, młodzież i dorośli w ramach „Operacji Czysta Rzeka” posprzątali brzegi tej rzeczki.

Tak się bawi Lublin w Helium Club
foto
galeria

Tak się bawi Lublin w Helium Club

Jeśli nie było Was na imprezie "Back to the Past" w klubie Heliume, to… cóż, żałujcie, że przegapiliście prawdziwe szaleństwo. Na szczęście mamy dla Was fotogalerię, która udowodni, że taniec, błysk fleszy i dobra zabawa to w Helium Club absolutna norma. Zobaczcie, kto rządził na parkiecie i jak się bawił Lublin.

Nowa tężnia przy Szkole Podstawowej nr 11 im. H. Sienkiewicza w Puławach na osiedlu Niwa czeka na pierwsze uruchomienie. To jeden ze zwycięskich projektów budżetu obywatelskiego

Starsza tężnia już działa, na nową zaczekają dłużej

W tym roku po raz pierwszy uruchomiona zostanie nowa tężnia solankowa na osiedlu Niwa w Puławach. To efekt budżetu obywatelskiego, w którym inwestycję tę poparło 837 osób. Starsza tężnia, ta przy ul. Polnej wznowiła pracę 1 kwietnia.

Tajemnicza historia kradzieży ikony z bialskiego muzeum

Tajemnicza historia kradzieży ikony z bialskiego muzeum

Tajemnicza historia kradzieży ikony z Muzeum Południowego Podlasia. Najpierw ktoś ją ukradł w 2016 roku. A w 2021 roku anonimowy nadawca odesłał ją do bialskiej placówki.

Julia Szeremeta ma za sobą dobry występ w Brazylii

Julia Szeremeta zajęła drugie miejsce w turnieju Pucharu Świata w brazylijskim Foz de Igacu

Dla pieściarki Paco Lublin to był bardzo wymagający tydzień, ponieważ w Brazylii stoczyła trzy walki. Dwie z nich odbyły się w odstępie 24 godzin, co na pewno było dla wicemistrzyni olimpijskiej sporym wyzwaniem. Warto jednak podkreślić, że w każdym z pojedynków zaprezentowała równą i wysoką formę.

Trener Motoru Mateusz Stolarski szanuje punkt zdobyty we Wrocławiu, ale nie był do końca zadowolony z wyniku

Mateusz Stolarski (Motor Lublin): Szacunek dla kibiców, po to się pracuje, żeby grać takie mecze

Motor w sobotni wieczór zremisował we Wrocławiu ze Śląskiem 1:1. Obie drużyny po końcowym gwizdku odczuwały niedosyt. Co na konferencji prasowej mówili trenerzy?

Zima wróciła

Zima kontratakuje. Drogi mogą być śliskie

Polska jest pod wpływem klina wyżu z centrami nad Morzem Norweskim i Morzem Północnym, jedynie początkowo krańce południowo-wschodnie pozostaną jeszcze w zasięgu frontu związanego z niżem znad Ukrainy. Z północy napływa zimne powietrze arktyczne.

Dziś rano poderwani nasze myśliwce

Poderwano samoloty, bo Rosjanie atakują Ukrainę

W związku z intensywną aktywnością lotnictwa dalekiego zasięgu Federacji Rosyjskiej, wykonującego uderzenia na obiekty znajdujące się między innymi na zachodzie Ukrainy, rozpoczęło się operowanie polskiego i sojuszniczego lotnictwa w naszej przestrzeni powietrznej - poinformowało w niedzielę nad ranem Dowództwo Operacyjne RSZ.

Widmo spadku coraz poważniej zaczyna zagrażać Wiśle Puławy

Widmo spadku coraz poważniej zaczyna zagrażać Wiśle Puławy

Nie o takim wyniku marzyli kibice Wisły Puławy przeciwko GKS Jastrzębie. W starciu dwóch ekip walczących o utrzymanie w sobotę górą byli goście. Podopieczni trenera Macieja Tokarczyka przegrali aż 1:4 i znaleźli się w strefie spadkowej

Giełda w Nowym Jorku straciła 6,4 bln dolarów w dwa dni

Giełda w Nowym Jorku straciła 6,4 bln dolarów w dwa dni

To był najgorszy dzień na giełdzie od czasu pandemii. Indeks Dow Jones stracił w piątek ponad 2 tys. punktów, co w porównaniu z czwartkowymi spadkami oznacza, że nowojorska giełda straciła rekordowe 6,4 biliona dolarów w ciągu dwóch dni – donosi „Wall Street Journal”. To wynik zapowiedzianych przez Trumpa ceł oraz chińskiej zapowiedzi ceł odwetowych.

Naukowcy z Lublina chcą przewidywać awarie sieci energetycznych
WYSOKIE NAPIĘCIE

Naukowcy z Lublina chcą przewidywać awarie sieci energetycznych

Przerw w dostawie energii elektrycznej może być znacznie mniej, bo awarie będzie można przewidywać. Może być też bardziej ekologicznie i z myślą o środowisku – naukowcy Politechniki Lubelskiej tworzą Laboratorium Inteligentnych Systemów Diagnostycznych w Inżynierii Wysokonapięciowej – LabTech.

KMP Biała Podlaska

Było zgłoszenie o jednym, ale saperzy znaleźli jeszcze dwa

Granaty moździerzowe z czasów II wojny światowej znaleziono podczas prac ziemnych przy ul. Janowskiej w Białej Podlaskiej.

ALARM24

Masz dla nas temat? Daj nam znać pod numerem:
Alarm24 telefon 691 770 010

Wyślij wiadomość, zdjęcie lub zadzwoń.

kliknij i poinformuj nas!

Najczęściej czytane

Dzisiaj · Tydzień · Wideo · Premium