Centrum Kultury w Lublinie zamyka „sprawę Passiniego”. Znamy ustalenia

Paweł Passini to etatowy pracownik Centrum Kultury w Lublinie i zdaniem wielu osób ze środowiska, jeden z najlepszych reżyserów teatralnych w Polsce. Współpracował miedzy innymi z Akademią Sztuk Teatralnych w Bytomiu. I tam właśnie padły pierwsze oskarżenia. Afera wybuchła w lutym, jako pierwsza napisała o tym „Gazeta Wyborcza”. Studentki - aktorki zaczęły opowiadać o swoich doświadczeniach z pracy z reżyserem. Mówiły o wielogodzinnych, nocnych próbach, przymuszaniu do rozbierania się, o złej atmosferze. Takie relacje padały też z ust byłych aktorek Pawła Passiniego. Wszystkie wypowiedzi były anonimowe.

Otwarcie o sprawie mówiła tylko aktorka Marta Nieradkiewicz.

– Rzucał we mnie scenariuszem, krzyczał „przyjechała wielka aktorka z Bydgoszczy i co? I nic!”, kiedy chciałam wyjść z sali zamykał drzwi i krzyczał, że nigdzie nie wyjdę. Wielokrotnie umniejszał mnie jako osobę i jako aktorkę, zarzucając brak zaangażowania, ograniczone horyzonty. Bałam się go do tego stopnia, że prosiłam kolegów aby nie zostawiali mnie z nim samej na próbie – opisywała.

Passini wystosował oświadczenie, w którym przeprosił za swoje zachowanie.

– Popełniłem w pracy poważne błędy, których sobie nie uświadamiałem. Być może bagatelizowałem je, próbując nadrabiać brak czasu i środków przy równocześnie wysoko zawieszonej poprzeczce artystycznej. Sam ją tam zawiesiłem. Być może zatraciłem się w rozwibrowaniu, jakie często towarzyszy mi pracy. Niezależnie od przyczyn - to moja wina – napisał artysta.

Jednocześnie, niemal od razu lubelskie Centrum Kultury zawiesiło wszystkie działania artystyczne Passiniego i powołało zespół, który miał wyjaśnić ten skandal. Zakończył już pracę.

Ustalenia

– Zespół, działając w ramach swoich uprawnień i kompetencji, nie miał możliwości jednoznacznie wyjaśnić opisanych w artykule zdarzeń, na co wpływ miała m.in. odmowa ze strony Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie Filia w Bytomiu odnośnie udostępnienia pełnej dokumentacji, przerwana korespondencja oraz brak możliwości rozmowy ze wszystkimi osobami zaangażowanymi w proces twórczy. Ponadto Zespół zwrócił uwagę, że tylko sąd mógłby być uprawnionym organem do rozstrzygania o jakiejkolwiek winie – informuje dyrekcja Centrum Kultury.

Dodaje, że zespół wskazał jednak pewne uchybienia organizacyjne i przedstawił rekomendacje, mające przeciwdziałać nadużyciom.

Zespół analizował dokładnie próby do wystawienia sztuki „Mały las, krótki sen” (to wówczas miało dojść do niepokojących zachowań). Uznał, że doszło do szeregu zaniedbań formalnych. Jednak najpoważniejszą kwestią wydaje się zaniedbanie „aspektu psychologiczno-pedagogicznego” uwzględniającego wiek i brak doświadczenia u aktorów-studentów. CK jednak zaznacza, że tym powinna zająć się uczelnia.

– W procesie zabrakło prawidłowej komunikacji pomiędzy reżyserem a obsadą, jak również pomiędzy reżyserem a zleceniodawcą czyli AST Kraków filia w Bytomiu. Osobną kwestią, w pełni niezależną od Centrum Kultury w Lublinie są napięte stosunki zaangażowanych w sprawę studentów i wykładowców/pracowników uczelni, które również miały znaczenie dla całości procesu – czytamy w ustaleniach.

Rekomendacje

Zespół proponuje, aby zawierać kontrakty aktorskie opisujące warunki realizacji spektaklu.

– Rekomendujemy wprowadzenie konsultanta do spraw intymności w produkcje teatralne w Centrum Kultury w Lublinie. Obecność takich konsultantów staje się codziennością pracy w wielu krajach Europy. Powinna być to osoba z zewnątrz, z wykształceniem psychologicznym oraz znająca podstawy prawne oraz realia pracy artystycznej – to kolejna propozycja i następna: – Rekomendujemy Dyrekcji Centrum Kultury w Lublinie wznowienie działalności teatralnej Pawła Passiniego z uwzględnieniem zawartych w raporcie rekomendacji.

Są także ogólne propozycje dotyczące CK. Wśród nich znajdują się: przeprowadzanie anonimowych ankiet wśród pracowników dotyczących przejawów mobbingu i dyskryminacji; szkolenia i warsztaty dotyczące komunikacji, wzmacniania asertywności, empatii, dialogu, poszanowania wzajemnych granic, relacji interpersonalnych, humanitarnego zarządzania projektami i zespołem, porozumienia bez przemocy; powołanie Zespołu ds. mobbingu i dyskryminacji lub Komisji Etyki Zawodowej; opracowanie jednolitych zasad pracy w godzinach nocnych.

Z Pawłem Passinim nie udało nam się dziś skontaktować.