W tłusty czwartek Polacy zjedzą ponad 100 milionów pączków. Pierwsze pączki w Polsce nadziewano słoniną. A jedne z najsłynniejsze pączków w regionie robi się w Żakowoli Radzyńskiej.
Na paczki do działającej do dziś Cukierni Chmielewskiego w Lublinie wpadała Ordonka, natomiast poeta Józef Czechowicz potrafił zjeść 100 malutkich pączków wypiekanych w jednej z piekarni tureckich.
Dziś w Lublinie pączkarnie się rozmnożyły. – Ale i tak najlepsze są te smażone w domu – mówi Jean Bos, szef kuchni, który pączki smażył dla króla Belgów.
Choć historia pączka wiedzie do starożytnego Rzymu, to w średniowiecznej Europie zajmowały wśród ciast wyjątkowe miejsce. Ciastka w Europie najpierw wypiekali piekarze, potem cukiernicy, którzy wówczas wypiekali pasztety, przetwory mięsne i rybne. Sprzedawali też wino. Ciastka i ciasteczka powstawały w żeńskich klasztorach. Miały wdzięczne nazwy: „brzuszki aniołków”, „ciasteczka niebiańskie”, „anielskie włosy”, „łzy świętego Antoniego”, a nawet „brzuszki siostrzyczek”. Warto pamiętać, że pierwsze pączki w Polsce nadziewano słoniną.
W międzywojennych książkach kucharskich przepisów na pączki jest mnóstwo. My za profesorem Jarosławem Dumanowskim polecamy tanie i dobre pączki według Marii Monatowej: 3 żółtka rozetrzeć z 23 dag cukru, 7 dag rozpuszczonego masła, wlać pół litra mleka, trochę araku. Dodać potem 56 dag mąki, skórkę z cytryny i rozczyn z 3 dag drożdży. Gdy ciasto wyrośnie, wywałkować je na stolnicy, wycinać okrągłe foremki, zostawić by wyrosły. Nadziać konfiturami i smażyć na smalcu z domieszką frytury.
A jedne z pączków zostały wpisane na Listę Produktów Tradycyjnych województwa lubelskiego. Chodzi o pączki żakowolskie z marmoladą z antonówek, smażone w miejscowości Żakowola Radzyńska w gminie Kąkolewnica. Pączki były nadziewane wiśniami, makiem lub marmoladą z antonówek, czarnej porzeczki lub dzikiej róży. Te z antonówką są według wielu podniebień najsmaczniejsze.
A jak samemu zrobić dobre pączki? Oto receptura od Andrzeja Sokołowskiego, takie pączki robiła jego babcia.
Pączki na Tłusty Czwartek
Składniki: 8 żółtek, 1 kg mąki pszennej, 12 dag drożdży, 0,5 litra pełnego mleka, 10 dag masła, 1 łyżka stołowa spirytusu, 2 kg smalcu, 300 g powideł śliwkowych, 15 dag cukru, cukier puder do posypania.
Wykonanie: na parze ubić żółtka z cukrem. Mąkę posiekać z masłem. Z łyżki mąki, mleka i drożdży zrobić rozczyn. Odstawić do wyrośnięcia.
Pozostałe składniki (mąkę, mleko, spirytus) połączyć z rozczynem i wyrabiać do ukazania się pęcherzyków. Tajemnica udanych pączków kryje się w starannym i dokładnym wyrobieniu ciasta. Formować pączki, nadziewać powidłami śliwkowymi i smażyć na smalcu. Odsączyć na pergaminie, posypać cukrem pudrem i zajadać się, póki są.
Smacznego.