Kiedy Robert Makłowicz spróbował biłgorajskiej żurawinówki, napisał, że jeden turniej nalewek organizowany przez Kresową Akademię Smaku z Lublina jest więcej wart niż cały dorobek polityczny Jaskierni i kompletna dyskografia "Piaska” Piasecznego.
– Dobroć nalewek pochodzi od dobroci serc ludzi, którzy je robią – mówi ks. Tomasz Lewniewski, proboszcz kazimierskiej fary i juror turniejów nalewek organizowanych przez Kresową Akademię Smaku.
Skąd wzięły się nalewki? Z pracowni alchemików.
W średniowieczu na liściach owadożernej rosiczki sporządzano słynne rosolisy. Rosiczka była uważana za cudowny lek. Miodowa ciecz, którą wydzielała – miała wzmacniać organizm jak dziś żeń-szeń. Alchemicy udoskonalali lek z rosiczki miodem, potem ziołami. Następnie płatkami róż czy fiołkami.
Następnie nalewki na płatkach róż czyli rosolisy różane trafiły do dworów.
Laboratorium apteczkowe
Karolina z Potockich Nakwaska, autorka podręczników nowoczesnego prowadzenia wiejskiego dworu radziła paniom, żeby urządzały apteczkę na damską pracownię, z której "niejedno doświadczenie równie przyjemne i pożyteczne wyjdzie jak z laboratorium chemika”.
W wiejskich dworach matki uczyły córki sporządzania leków. Czyli nalewów na owoce i zioła. Zaraz potem robienia wykwintnych trunków. Dopiero, gdy panny się tego wyuczyły, szły za mąż.
Apteczką najczęściej zarządzała "panna apteczkowa”. Czyli daleka krewna albo przygarnięta i otoczona rodzinną opieką uboga sierota, która za mąż nie wyszła i z pasją mogła apteczce się poświęcić.
Więcej niż nalewki
O dobroczynnych właściwościach nalewek jest przekonany Michał Tombak, autor popularnych książek "Droga do zdrowia”, "Czy można żyć 150 lat” i uleczyć nieuleczalne. Sam osobiście robi nalewki na czosnku, orzechach włoskich, pomarańczach. – Przepis na tybetańską nalewkę młodości ma kilka tysięcy lat. Uważam, że każdy powinien mieć ją w domowej apteczce – mówi Tombak.
Nalewki z Lubelszczyzny wygrywają kolejne turnieje organizowane w całej Polsce. – Macie świetne żurawinówki i pigwówki, orzechówkę myśliwską, dereniówkę. Nalewka z cytryńca chińskiego, która powstaje w Głusku zrobiła ogólnopolską karierę – mówi Piotr Bikont. Do wielokulturowej kuchni, rozpoznawalnej w całej Polsce dołączają tradycyjne nalewki, robione z pokolenia na pokolenie.