Według danych GUS w 2015 roku w Polsce było 14 proc. gospodarstw domowych z dochodami poniżej przyjętej granicy ubóstwa. Próg ten dla gospodarstwa jednoosobowego odpowiadał kwocie 1043 zł.
Jak podał Główny Urząd Statystyczny w publikacji „Regionalne zróżnicowanie jakości życia w Polsce” 9 proc. gospodarstw domowych doświadczało złych warunków życia, czyli występowania co najmniej 10 z 30 symptomów.
W zależności od województwa, zasięg ubóstwa dochodowego wahał się od 11 proc. do 27 proc. (Lubelskie zamykało tabelę), natomiast ubóstwa warunków życia od 5 proc. do 12 proc. (w naszym regionie 10 proc.) W najgorszej sytuacji dochodowej, czyli z najwyższą stopą ubóstwa dochodowego, relatywnie najczęściej byli mieszkańcy Polski południowo-wschodniej: w woj. lubelskim ubóstwem dochodowym zagrożonych było 27 proc gospodarstw domowych, w woj. Świętokrzyskim 24 proc., a w woj. Podkarpackim 21 proc. Z kolei złe warunki życia (najwyższa stopa ubóstwa warunków życia) najczęściej obserwowane były wśród gospodarstw domowych zamieszkujących woj. zachodniopomorskie i woj. warmińsko-mazurskie (po 12 proc. gospodarstw), a także woj. świętokrzyskie i woj. łódzkie (po 11 proc.).
Ubóstwo warunków życia
Według raportu GUS „Różne oblicza ubóstwa w Polsce” przygotowanego na podstawie Badania Spójności Społecznej w pierwszej połowie 2015 r. za zagrożone ubóstwem uznano te gospodarstwa domowe, w których zaobserwowano co najmniej 10 z 30 przejawów (symptomów) złych warunków życia. W badaniu wzięto pod uwagę m.in. brak możliwości zaspokojenia różnego typu potrzeb konsumpcyjnych, jakość mieszkania i poziom wyposażenia w dobra trwałego użytku.
Co zostało uznane za symptomy złych warunków życia (% gospodarstw domowych, w których zaobserwowano dany symptom z powodu braku pieniędzy):
1. Brak pieniędzy na przynajmniej jeden tydzień wakacji raz w roku – 37,9 proc.
2. Brak pieniędzy na rozrywkę (wyjście do kina, teatru, restauracji, na koncert itp.) – 30,7 proc.
3. Brak możliwości utrzymania odpowiedniej temperatury w mieszkaniu (niewystarczająco ciepłe w zimie, niewystarczająco chłodne w lecie) – 30 proc.
4. Mieszkanie zbyt małe lub nie każda osoba dorosła ma samodzielny pokój lub wydzielone w mieszkaniu swoje stałe miejsce do odpoczynku, nauki i pracy – 24,7 proc.
5. Brak pieniędzy na wymianę zużytych mebli – 23,7 proc.
6. Brak pieniędzy na wizyty u lekarzy specjalistów lub lekarza dentysty – 21,8 proc.
7. Mieszkanie usytuowane: w hałaśliwym otoczeniu, w rejonie o skażonym środowisku naturalnym – 16,4 proc.
8. Mieszkanie ciemne, wilgotne – 12,5 proc.
9. Brak zainstalowanego ogrzewania lub występowanie pieca na opał – 12,4 proc.
10. Brak pieniędzy na zakup książek lub prasy – 12,2 proc.
11. Gospodarstwo nie może sobie pozwolić na zaproszenie raz w miesiącu swojej rodziny lub przyjaciół na obiad, kolację lub inny poczęstunek – 11,8 proc.
12. Złe warunki sanitarne (brak wody bieżącej, w tym ciepłej, łazienki, toalety) – 11,4 proc.
13. Brak pieniędzy na zakup leków – 9,9 proc.
14. Brak kuchenki mikrofalowej lub wielofunkcyjnego robota kuchennego – 9,8 proc.
15. Gospodarstwo nie może sobie pozwolić na ofiarowanie swoim najbliższym prezentów przynajmniej raz w roku – 9,7 proc.
16. Brak samochodu – 9,2 proc.
17. Brak pieniędzy na zakup obuwia, odzieży, pościeli – 9 proc.
18. Brak dostępu do Internetu – 6,3 proc.
19. Brak komputera – 5,5, proc.
20. Brak pieniędzy na żywność – 5,4 proc.
21. Zły stan instalacji elektrycznej lub jej brak – 5 proc.
22. Brak odtwarzacza CD, DVD, MP3, telewizji kablowej lub satelitarnej – 4,7 proc.
23. Złe warunki mieszkaniowe – 3,9 proc.
24. Złe wyposażenie gospodarstwa w dobra trwałe – 3,8 proc.
25. Brak radia lub telewizora – 2,9 proc.
26. Brak pralki – 2,6 proc.
27. Brak odkurzacza – 1,7 proc.
28. Konieczność rezygnacji ze względu na brak pieniędzy z któregoś z podstawowych posiłków – 1,4 proc.
29. Brak telefonu (stacjonarnego, komórkowego) – 0,8 proc.
30. Brak lodówki, chłodziarki – 0,2 proc.