Już w pierwszych miesiącach po wybuchu wojny zaczęły powstawać na terenie Królestwa Polskiego terenowe oddziały Polskiego Komitetu Pomocy Sanitarnej, udzielające tej pomocy wszystkim ofiarom wojny, przede wszystkim żołnierzom walczących stron, i to bez względu na ich narodowość. Miejscem udzielania pomocy, także ludności cywilnej, były tworzone – głównie w miastach – posterunki żywnościowo-opatrunkowe i szpitale.
W grudniu 1914 r. powołano do życia Polskie Towarzystwo Niesienia Pomocy Ofiarom Wojny, które udzieliło pomocy przede wszystkim Polakom – poddanym niemieckim i austriackim – wysiedlonym do Rosji oraz ich rodzinom pozostałym w Królestwie.
11 września 1914 r. władze rosyjskie wydały zgodę na funkcjonowanie Centralnego Komitetu Obywatelskiego Królestwa Polskiego w Warszawie. Struktura tej organizacji była prosta. Komitetem Gubernialnym, których członkiem był z urzędu gubernator, podlegały komitety powiatowe, a tym komitety gminne i miejskie. W miarę upływu czasu liczba komitetów i ich członków wyraźnie rosła. I tak do stycznia 1915 r. powstało ich 241, do 10 kwietnia 1915 r. liczba ta wzrosła do 507, by na początku czerwca 1915 r. osiągnąć stan 554 komitetów (w tym było 9 komitetów gubernialnych, 48 powiatowych, 6 okręgowych, 400 gminnych i 91 miejskich). Komitety powiatowe składały się najczęściej od 10 do 15 członków, wybranych przez zebranie obywateli. Wybrani wyłaniali prezydium w składzie: prezes, jego zastępcy, sekretarz, skarbnik i jeden członek. Skład komitetu gminnego w ilości najczęściej 5-6 osób, wybierany był przez zebranie przedstawicieli wszystkich warstw ludności i wszystkich instytucji w gminie, zwołanym przez delegata komitetu powiatowego. Na swym pierwszym posiedzeniu konstytuował się zarząd komitetu gminnego w składzie: prezes, sekretarz i skarbnik.
