Każdy etatowy pracownik (zatrudniony na umowę o pracę) w Niemczech, automatycznie zostaje członkiem ustawowego programu ubezpieczeń emerytalnych. To coś takiego jak nasz polski ZUS
W Niemczech też jeśli zarabiasz rocznie więcej niż 66 tys. euro (w zachodnich landach) i 55,8 tys. euro (w landach wschodnich), płacisz ustawową składkę w wysokości 19,9 proc. dochodu brutto od tej kwoty i nie musisz płacić więcej.
Od dochodów powyżej tych pułapów nie ma żadnych ustawowych dodatkowych opłat. Ale osoby z wysokimi dochodami i prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą często same sobie opłacają dodatkowe składki na zabezpieczenia emerytalne. Najczęściej robią to w prywatnych funduszach emerytalnych. W tej chwili w Niemczech prawo do emerytury nabywa się z chwilą ukończenia 65 lat, zarówno w wypadku mężczyzn, jak i kobiet.
Nowe przepisy
Od 2012 roku wchodzą w życie nowe przepisy (tzw. reforma Riestera), które umożliwiają prywatne zabezpieczenia na starość w formie renty kapitałowej. W 2012 roku ustawowy wiek przejścia na emeryturę zostanie podniesiony z 65 na 67 lat. W latach 2012–2035 wiek emerytalny będzie stopniowo podwyższany o jeden miesiąc.
Do otrzymania świadczeń emerytalnych w Niemczech konieczne jest wykazanie się 60-miesięcznym stażem opłacania składek. Przesunięcie w czasie przejścia na emeryturę powoduje jej wzrost o 0,5 proc. za każdy miesiąc przypadający po ukończeniu 65 roku życia. Osiąganie wynagrodzenia za pracę z tytułu kontynuowania zatrudnienia nie powoduje zawieszenia uprawnień do świadczeń emerytalnych.
Wysoka emerytura
Wysokość emerytury uzależniona jest od wysokości składek na ubezpieczenie i stażu pracy. Emeryturę w wieku 60 lat mogą otrzymać jedynie osoby, które wcześniej otrzymywały rentę z tytułu niezdolności do pracy lub opiekuńcza i mogą wykazać się odpowiednio długim stażem pracy.
Z kolei osoby rozpoczynające obecnie życie zawodowe w Niemczech, mimo wysokich składek na ubezpieczenie emerytalne, decydują się na dodatkowe ubezpieczenie, by w wieku emerytalnym móc utrzymać odpowiedni dla siebie standard życia.
W Niemczech obowiązkowe ubezpieczenia emerytalno rentowe są prowadzone przez różnorodne federalne, jak i regionalne instytucje ubezpieczeniowe. Dla osób prowadzących własną działalność gospodarczą nie ma obowiązku ubezpieczenia emerytalnego, dla pracowników jest ono obowiązkowe.
Kto i jak płaci
Państwowy system ubezpieczeniowy oparty jest na finansowaniu bieżącym. Składka w wysokości 19,9 proc. po połowie płacona jest przez pracownika i pracodawcę. Część osób pracujących na własny rachunek korzysta z systemów prowadzonych przez stowarzyszenia zawodowe, które mają status instytucji prawa publicznego.
Osoby ubezpieczone w stowarzyszeniach zawodowych są wyłączone z systemu powszechnego, prowadzonego przez państwo. W zależności od rodzaju wykonywanej pracy osoba ubezpieczona odprowadza składki do właściwych kas.
Różne kasy
Pracownicy umysłowi ubezpieczeni są w Federalnym Zakładzie Ubezpieczeń Pracowników Umysłowych, a pracownicy fizyczni ubezpieczeni są w instytucjach ubezpieczenia na szczeblu landów (Deutsche Rentenversicherung), a także wyróżniamy branżowe kasy dla kolejarzy – Kasa Ubezpieczenia Kolejarzy (Bahnversicherungsanstalt), marynarzy – Kasa Ubezpieczenia Marynarzy (Seekasse) oraz górników – Kasa Ubezpieczenia Górników (Bundesknappschaft).