Biłgoraj

13 czerwca 2019 r.
8:00

Ściągnął przemysł, rozbudował szkolnictwo, rozwinął miasto. Ale pomnik i tak trzeba było rozebrać, bo był komunistą

Pomnik Józefa Dechnika zniknął z Biłgoraja w maju. Do dziś na forach toczy się dyskusja zwolenników efektów dekomunizacji i tych, którzy uważają, że ważniejsza jest rola Dechnika w rozwoju miasta. Nie tylko w Biłgoraju ustawa z 2016 roku zweryfikowała postacie na cokołach i tabliczkach. Patroni 25 ulic w różnych miejscowościach regionu jeszcze czekają na opinie IPN.

AdBlock
Szanowny Czytelniku!
Dzięki reklamom czytasz za darmo. Prosimy o wyłączenie programu służącego do blokowania reklam (np. AdBlock).
Dziękujemy, redakcja Dziennika Wschodniego.
Kliknij tutaj, aby zaakceptować

Walka o pozostawienie pomnika Józefa Dechnika trwała w Biłgoraju kilka miesięcy. Nawet uchwała Rady Miasta i zmiana napisu na tablicy z „budowniczego Polski Ludowej” na „zasłużony dla miasta Biłgoraj” nie pomogły. Ostatecznie decyzją wojewody, który powołał się na Ustawę o zakazie propagowania ustroju komunistycznego najpierw zniknęło popiersie, a później resztki cokołu.

Dechnika wyprowadzić!

Pomnik, na który składali się ówcześni mieszkańcy postawiono pod koniec lat 80. ubiegłego wieku przy ul. Kościuszki. Wówczas w sąsiedztwie siedziby lokalnych władz PZPR. Teraz to teren szkoły muzycznej.

– Zebranie 1200 podpisów pod pismem, żeby pomnika Dechnika nie rozbierać, w 26 i pół tysięcznym mieście o czymś świadczy. Uzgodniliśmy, że nie będziemy informować o terminie rozbiórki, dlatego nie było zbyt wielu przechodniów – wspomina Paweł Jednacz, rzecznik prasowy UM Biłgoraj i dodaje, że rzeźba trafiła na teren Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej, gdzie zostanie zabezpieczona.

W Biłgoraju mówią, że gdyby Dechnik działał w Goraju, a nie u nich, to Goraj byłby takim dużym ośrodkiem. I sekretarz w Komitecie Powiatowym PZPR w Biłgoraju (1944–1947) i wysoki działacz partyjny w strukturach wojewódzkich i centralnych partii, potrafił do Biłgoraja ściągnąć przemysł, rozbudować szkolnictwo, rozwinąć miasto.

Ten aspekt działalności Dechnika w czasach PRL musi być nadal ważny, a dyskusja wokół jego postaci powszechna, bo władze miasta miały kłopoty ze znalezieniem firmy, która zburzy pomnik. Podjęła się tego dopiero spółka z ościennego województwa.

Były partyjny działacz, który już w latach 30. ubiegłego wieku był członkiem Komunistycznej Partii Polski był także patronem jednej z biłgorajskich szkół. Już nie jest.

>>> "Niechlubne pamiątki po niewoli komunistycznej". Radny PiS chce usunięcia tablic i pomników

Protesty były sporadyczne, ale się zdarzały

– Wysyłamy materiały dotyczące danej osoby czy organizacji do Warszawy i tam powstaje opinia, którą dostaje wojewoda. W przypadku zmiany nazwy ulicy wojewoda proponuje nową. Natomiast, gdy uchyla się nadanie imienia jakiejś placówce, na przykład szkole, to rezygnacja w ogóle z patrona, czy wybór nowego, leży już w gestii samej placówki. Protesty, jakie do nas docierały w sprawie pozostawienia danego pomnika czy nazwy placówki były sporadyczne, ale się zdarzały. W przypadku Wisznic, gdzie chodziło o patrona szkoły, pana Władysława Zawadzkiego, planowanej zmiany nie ma. Wojewoda nie zgodził się z opinią IPN i wkład w tajne nauczanie założyciela oraz pierwszego dyrektora szkoły został uznany za powód do pozostawienia jego nazwiska w nazwie placówki. Wojewoda zgodził się natomiast z opinią IPN i Józef Dechnik w Biłgoraju, czy Zgrupowanie Partyzanckie „Jeszcze Polska nie zginęła” w Ludwinie, z nazwy szkół zniknęli – mówi dr Rafał Drabik z Oddziałowego Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN w Lublinie.

Patrona nie ma też Szkoła Podstawowa w Rudnie, która nosiła imię Józefa Niećki. Tu też były protesty. – Do Lubelskiego Urzędu Wojewódzkiego wpłynęły pisma lokalnej społeczności oraz przewodniczącego Rady Gminy Michów. Ze względu na jednoznaczność opinii IPN wojewoda lubelski nie znalazł podstaw do odstąpienia od wydania zarządzenia zastępczego – wyjaśnia Marek Wieczerzak, rzecznik prasowy wojewody lubelskiego i dodaje, że w odniesieniu do nazw ulic zmienianych ww. zarządzeniami, do organu nadzoru wpłynęło jedno wystąpienie. Pismo absolwentów Liceum Ogólnokształcącego w Józefowie. Jego autorzy wyrazili dezaprobatę wobec zmiany nazwy ul. Miszki Tatara w Józefowie.

>>> Wojewoda lubelski zdekomunizował szkołę

Pieczęć, tabliczki, sztandar – do wymiany

W Zespole Szkół Budowlanych i Ogólnokształcących w Biłgoraju Dechnika nie już ma na oficjalnej stronie szkoły, placówka wydaje już dokumenty bez patrona w nazwie. Tu zarządzenie zastępcze wojewody miało datę z marca. Inaczej jest w Ludwinie, gdzie nadanie nazwy „Szkoła Podstawowa w Ludwinie” to sprawa sprzed kilku tygodni.

– Myśleliśmy, że będziemy wypisywać świadectwa już z nową nazwą, ale będą jeszcze ze starą. Nowa ma obowiązywać po wakacjach, bo formalnie rok szkolny kończy się 31 sierpnia. To się tak wszystko szybko dzieje, koniec roku to specjalny czas w szkole, a trzeba będzie zmienić pieczęć, tabliczki. Nie będziemy mogli używać dotychczasowego sztandaru – wylicza Jolanta Szymańska, dyrektorka Zespołu Szkół nr 1, w skład którego wchodzi podstawówka.

Nie ma też jeszcze decyzji, czy zamiast Zgrupowania Partyzanckiego „Jeszcze Polska nie zginęła” będzie inny patron. – Ja bym chciała, żeby był, ale to wymaga spokoju, namysłu, konsultacji i ustalenia sposobu jego wyłonienia – dodaje dyrektorka, która uważa, że to zbyt wcześnie, żeby mówiła, kto jej zdaniem takim patronem mógłby zostać.

To jeszcze nie koniec

Kolejne zmiany w wyniku tak zwanej dekomunizacji jeszcze nas czekają. Jak informuje rzecznik wojewody w przypadku 25 nazw ulic położonych w miejscowościach: Adamów, Biała Podlaska, Biłgoraj, Dęblin, Hrubieszów, Niedrzwica, Opole Lubelskie, Tyszowce, Zakrzówek oraz Zamość organ nadzoru nie otrzymał jeszcze opinii IPN odnośnie niezgodności nazw tych ulic z art. 1 ust. 1 „ustawy dekomunizacyjnej”.

e-Wydanie

Pozostałe informacje

Falkon 2025. WieloŚwiaty
ZDJĘCIA I PROGRAM
galeria

Falkon 2025: Fantastyczna impreza w Lublinie

Kosmiczna kantyna rodem z Gwiezdnych Wojen z holoszachami, gry, pokazy, cosplay i poszukiwania odpowiedzi na bardzo ważne pytania. W Lublinie trwa Falkon 2025. WieloŚwiaty. Co jeszcze przed nami?

Daria Szynkaruk jest kapitanem MKS FunFloor Lublin

MKS FunFloor Lublin po zaciętym spotkaniu pokonał Energę Start Elbląg

Paweł Tetelewski może być zadowolony z postawy swoich podopiecznych. MKS FunFloor wygrał w Elblągu z tamtejszą Energą Startem 28:26. Spotkanie było jednak bardzo zacięte.

Górnik Łęczna wciąż musi poczekać na pierwszą wygraną w tym roku

Górnik Łęczna wciąż musi poczekać na pierwszą wygraną w tym roku

Nieudany wyjazd Górnika Łęczna do stolicy. W piątek na otwarcie 21. kolejki Betlic I Ligi podopieczni trenera Pavola Stano przegrali z Polonią Warszawa 1:2

Odkryj tajemnice Lubelszczyzny! Rozpoznasz te zabytki po zdjęciach?
QUIZ

Odkryj tajemnice Lubelszczyzny! Rozpoznasz te zabytki po zdjęciach?

Lubelszczyzna to region, który zachwyca swoim dziedzictwem kulturowym, bogatą historią i niepowtarzalnym klimatem. Znajdziemy tu zarówno majestatyczne zamki i pałace, jak i urokliwe stare miasta, zabytkowe świątynie oraz miejsca owiane tajemnicą. Jeśli jesteś miłośnikiem historii i architektury, nasz quiz to doskonała okazja, aby sprawdzić swoją wiedzę i odkryć nieznane zakątki tej niezwykłej części Polski!

Seniorzy chcą spotykać się częściej. Kiedy nowy "plus"?

Seniorzy chcą spotykać się częściej. Kiedy nowy "plus"?

Mieszkanka Woli Burzeckiej w powiecie łukowskim zadzwoniła do naszej redakcji narzekając na zmniejszenie liczby zajęć dla seniorów w miejscowej świetlicy. To skutek zakończenia projektu w ramach Senior+. Zapytaliśmy w gminie o szansę na poszerzenie oferty.

Droga impreza w Kraśniku – stracił złoto, zegarek i pieniądze

Droga impreza w Kraśniku – stracił złoto, zegarek i pieniądze

Mieszkaniec Kraśnika nie wybrał sobie najlepszych kompanów do wspólnego biesiadowania. Po imprezowej nocy okazało się, że nie ma już gości, ale także jego kosztowności.

Dżem w Puławach
koncert
23 marca 2025, 19:00

Dżem w Puławach

Niewiele jest w historii polskiego rocka zespołów, o których można powiedzieć, że są kultowe. Na pewno jednym z nich jest Dżem, który wystąpi 23 marca (niedziela) w Puławach.

Gmina chce połączyć widoczną na zdjęciu SP w Moniakach z położoną kilka kilometrów dalej podstawówką w Bobach-Kolonii
edukacja

Jedna podstawówka zamiast dwóch. Rodzice zaskoczeni

Bez dyskusji na komisji oświaty, spotkań z mieszkańcami, bez konsultacji - rada miejska w Urzędowie podjęła uchwałę o zamiarze połączenia dwóch szkół podstawowych, w Bobach-Kolonii i Moniakach. Administracyjnie zlikwidowana ma być ta pierwsza, a fizycznie ta druga.

Greccy mistrzowie stoner – rocka zagrają w Lublinie
koncert
21 czerwca 2025, 18:00

Greccy mistrzowie stoner – rocka zagrają w Lublinie

Greckie trio, 1000mods dołącza do składu festiwalu – Lublin Rock The Square Festival. Trio 1000mods to – obecnie – jeden z najpopularniejszych greckich rockowych składów.

Domowa awantura – telewizor wylądował na zaparkowanym aucie

Domowa awantura – telewizor wylądował na zaparkowanym aucie

40-latek pokłócił się z partnerką i niefortunnie wyładował swoją złość. Teraz nie tylko nie ma telewizora, ale grozi mu również surowa kara.

Blisko milion zł na kulturę. Miasto zdecydowało jakie projekty otrzymają dofinansowanie

Blisko milion zł na kulturę. Miasto zdecydowało jakie projekty otrzymają dofinansowanie

60 projektów z dofinansowaniem prawie miliona złotych. Zakończył się tegoroczny konkurs Miasto Kultury. Projekt ma na celu tworzenie i upowszechnianie kultury wśród mieszkańców Lublina.

Rolnicy zaleją mailami unijnych komisarzy. Chodzi o przyszłość handlu z Ukrainą

Rolnicy zaleją mailami unijnych komisarzy. Chodzi o przyszłość handlu z Ukrainą

Umowa handlowa z Ukrainą musi mieć niezwykle konserwatywny wymiar – twierdzi europoseł Krzysztof Hetman z Polskiego Stronnictwa Ludowego, który wraz z rolnikami chce wspólnie wypracować nowe stanowisko i przekazać je władzom w Brukseli. Polityk stworzył już plan działania.

Kontrabanda w dostawczaku

Kontrabanda w dostawczaku

5,5 tys. paczek papierosów bez akcyzy ukrytych w samochodzie dostawczym – to wynik kontroli funkcjonariuszy straży granicznej na terenie gminy Wierzbica. Wartość rynkowa kontrabandy została oszacowana na niemal 100 tys. złotych.

Padwa ma wolne, AZS AWF Biała Podlaska zmierzy się z Jurandem

Padwa ma wolne, AZS AWF Biała Podlaska zmierzy się z Jurandem

W 16. kolejce AZS AWF Biała Podlaska powalczy o punkty z Jurandem Ciechanów.

Falkon 2024
WYDARZENIE

Falkon 2025. WieloŚwiaty. Trzy dni z fantastyką (program)

Od ponad 20 lat Falkon dostarcza fantastycznych wrażeń. W ten weekend też ich nie zabraknie: będą spotkania z twórcami, prelekcje, panele dyskusyjne, konkursy, warsztaty, pokazy i gry. To wszystko przez trzy dni w Akademii Nauk Stosowanych im. Wincentego Pola w Lublinie.

ALARM24

Masz dla nas temat? Daj nam znać pod numerem:
Alarm24 telefon 691 770 010

Wyślij wiadomość, zdjęcie lub zadzwoń.

kliknij i poinformuj nas!

Najczęściej czytane

Dzisiaj · Tydzień · Wideo · Premium