Jak zawsze z okazji Wszystkich Świętych wspominamy te ważne postaci z życia politycznego, społecznego, świata sportu, muzyki, nauki, które zmarły w ciągu ostatniego roku. To część pierwsza naszego przeglądu.
- Julian Adamczewski
Wieloletni i jeden z najbardziej zasłużonych działaczy Oddziału PTTK im. Kazimierza Janczykowskiego w Chełmie. Z PTTK związany był od 1962, kiedy jako uczeń uczestniczył w III Rajdzie po Ziemi Chełmskiej. Był jednym z pierwszych przewodników turystyki pieszej w Chełmie. Był jednym z organizatorów trasy turystycznej w Chełmskich Podziemiach Kredowych, przez wiele lat obsługiwanych przez przewodników PTTK. Ks.
- Stanisław Dziwulski
Wieloletni proboszcz parafii pw. św. Józefa w Lublinie. Urodził się w 1948 r. w Kolonii Załucze (diecezja lubelska). Święcenia kapłańskie przyjął w 1972 r. Był magistrem teologii, wieloletnim proboszczem i budowniczym kościoła parafii św. Józefa. Kapelan Jego Świętobliwości Papieża Benedykta XVI i kanonik honorowy Kapituły Lubelskiej. W 2014 r. przeszedł na emeryturę. Był rezydentem parafii przy ul. Filaretów.
- Christine McVie
Angielska piosenkarka, klawiszowiec, kompozytorka oraz autorka tekstów. Najbardziej znana z brytyjsko- -amerykańskiego zespołu Fleetwood Mac. W czasie studiów na uniwersytecie w Birmingham McVie dołączyła do bluesowego zespołu Sounds of Blue. Potem grała Chicken Shack. W 1969 roku Christine opuściła zespół i poznała basistę Fleetwood Mac, Johna McVie. John i Christine wzięli ślub w 1970 roku, tuż po wydaniu pierwszej solowej płyty artystki, Christine Perfect.
- Jerzy Połomski
Jeden z najpopularniejszych polskich artystów estrady. Dzieciństwo i wczesną młodość spędził w Radomiu. Po maturze wyjechał na studia do Warszawy. Zdał egzamin wstępny na architekturę, jednak nie został przyjęty. Później zdał egzaminy i został przyjęty do Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie na Wydział Estradowy. Jako aktor zadebiutował w 1957 roku w warszawskim Teatrze Buffo, potem występował w stołecznym Teatrze Syrena. Już w 1958 roku zajął drugie miejsce w plebiscycie Polskiego Radia na najpopularniejszego polskiego piosenkarza. W 1961 roku zdobył drugą nagrodę na 1. Międzynarodowym Festiwalu Piosenki w Sopocie za utwór „Woziwoda”. Teksty piosenek pisali dla niego Wojciech Młynarski, Ireneusz Iredyński, Adam Kreczmar, Agnieszka Osiecka, Jacek Korczakowski, Zbigniew Stawecki. W 2019 roku zakończył karierę artystyczną.
- Andrzej Rozhin
Aktor i reżyser teatralny, były dyrektor Teatru Osterwy w Lublinie. Andrzej Rozhin urodził się we Lwowie. Był reżyserem, aktorem, dyrektoren teatrów. Studiował w PWST w Krakowie. Absolwent filologii polskiej UMCS w Lublinie. Twórca i założyciel w 1961 roku Akademickiego Teatru UMCS GONG 2, którego był dyrektorem w latach 1965-74. Zrealizował w tym teatrze 30 premier, wielokrotnie nagradzanych na najważniejszych festiwalach w kraju i za granicą. W latach 1961-1974 był aktorem w Teatrze Lalki i Aktora w Lublinie oraz występował w Kabarecie „Czart”. Był inicjatorem i dyrektorem dziewięciu edycji festiwalu Lubelska Wiosna Teatralna. Przez 20 lat był dyrektorem i kierownikiem artystycznym kilku polskich teatrów, w tym Teatru im. J. Osterwy w Lublinie (1985-93). Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Srebrnym Medalem Zasłużony Kulturze „Gloria Artis”.
- Kirstie Louise Alley
Amerykańska aktorka, scenarzystka i producentka filmowa i telewizyjna. Debiutowała na dużym ekranie rolą porucznik Saavik w filmie „Star Trek II: Gniew Khana” w 1982 roku, za którą była nominowana do nagrody Saturna dla najlepszej aktorki drugoplanowej. Popularność przyniósł jej sitcom „Zdrówko” (Cheers). Za tę rolę otrzymała pięć nominacji, w tym jedną statuetkę Emmy oraz cztery nominacje i w tym jedną nagrodę Złotego Globu dla najlepszej aktorki komediowej. Zagrała w trzech częściach komedii „I kto to mówi”, a za rolę w filmie „Mój syn moje życie. Matka Dawida” zdobyła kolejną statuetkę Emmy. W 1995 otrzymała własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles.
- Benedykt XVI
Niemiecki duchowny rzymskokatolicki, profesor nauk teologicznych, arcybiskup metropolita Monachium i Freising, kardynał, papież. Joseph Ratzinger urodził się 16 kwietnia 1927 roku. W 1939 wstąpił do niższego seminarium w Traunstein. 29 czerwca 1951 on i jego brat zostali wyświęceni na kapłanów. Przez następne lata posługiwał jako pomocnik biskupa Fryzyngi i został profesorem na Uniwersytecie w Bonn. 25 marca 1977 Joseph Ratzinger został ustanowiony przez Pawła VI arcybiskupem Monachium i Fryzyngi. W czerwcu tego roku został kardynałem. 25 listopada 1981 otrzymał nominację z rąk Jana Pawła II na prefekta Kongregacji Nauki Wiary. Na tym stanowisku bronił doktryny i nauczania Kościoła. 19 kwietnia 2005 w drugim dniu konklawe, po czterech głosowaniach, został wybrany następcą Jana Pawła II, którego 6 lat później osobiście beatyfikował. Benedykt XVI stał się 265. papieżem 28 lutego 2013 roku zgodnie ze swoją decyzją zakończył swój pontyfikat, zostając emerytowanym papieżem. Benedykt XVI ustąpił z urzędu jako pierwszy papież od czasów Grzegorza XII w 1415 roku.
- Mirosław Hermaszewski
Lotnik i kosmonauta. Pierwszy i jedyny w dotychczasowej historii Polak, który odbył lot w kosmos. Od 1960 roku działał w Aeroklubie Wrocławskim. W listopadzie 1961 wstąpił do Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych w Dęblinie. Szkołę ukończył w marcu 1964 w stopniu podporucznika, uzyskując przydział do 62 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego OPK im. Powstańców Wielkopolskich 1918-1919 w Poznaniu, gdzie po dwóch latach uzyskał uprawnienia pilota 1 klasy i został przeszkolony w pilotażu samolotów ponaddźwiękowych MiG-21. Za osiągnięcia w służbie został wyróżniony skierowaniem na studia stacjonarne do Akademii Sztabu Generalnego w Warszawie. Ukończył ją z wyróżnieniem w 1971. W ramach Programu Interkosmos został wyłoniony w drodze selekcji z grona kilkuset polskich pilotów, wraz z płk. Zenonem Jankowskim, jako kandydat do lotu kosmicznego. Od 27 czerwca do 5 lipca 1978 wraz z radzieckim komsonautą Piotrem Klimukiem odbył lot na statku kosmicznym Sojuz 30.
- Zdzisław Małysz
Założyciel i komendant Lubelskiej Straży Ochrony Zwierząt. W rozmowie z Dziennikiem opowiadał nam, jak w prowadzonym przez niego Ośrodku Rehabilitacji Dzikich Zwierząt pod Nałęczowem leczone są rysie, sarny, jelenie, bociany, jastrzębie i wilki. Od dłuższego czasu chorował. W 2019 roku miał wypadek w Belgii, gdzie wówczas pracował. Nie był w stanie samodzielnie oddychać. Miał paraliż czterokończynowy. Przetransportowany do Polski, był operowany w Lublinie. Potem konieczna była długotrwała rehabilitacja.
- Jan Nowicki
Aktor teatralny, filmowy i telewizyjny, reżyser teatralny, pedagog, pisarz i poeta. Zagrał niemal 200 ról w teatrze telewizji i filmowych, m.in. w „Wielkim Szu”, „Magnacie”, „Spirali” i „Sanatorium pod Klepsydrą”. Przez ponad 30 lat był aktorem Starego Teatru w Krakowie, gdzie zagrał dziesiątki ról, a jego kreacje Stawrogina w „Biesach”, Rogożyna w „Nastazji Filipownej”, Artura w „Tangu” czy księcia Konstantego w „Nocy listopadowej” przeszły do historii polskiego teatru. W latach 1958-60 studiował na Wydziale Aktorskim Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej w Łodzi. W 1964 zadebiutował w „Wariatce z Chaillot” J Giradoux w reżyserii Zygmunta Hubnera w roli Piotra na deskach Starego Teatru w Krakowie. Był także autorem kilku książek, tekstów piosenek i kolęd.
- Pelé
Edson Arantes do Nascimento, brazylijski piłkarz występujący na pozycji napastnika. Trzykrotny mistrz świata. Działacz sportowy, polityk, w latach 1995–1998 minister sportu Brazylii. W 2000 roku wraz z Diego Maradoną został wybrany najlepszym piłkarzem XX wieku. W klubie Santos FC zadebiutował w wieku 15 lat (7 września 1956) w meczu przeciwko Corinthians Santo André strzelając jedną z bramek. W tym klubie Pelé występował 18 lat. W reprezentacji zadebiutował w wieku 17 lat w meczu przeciwko Argentynie. Zdobył w tym meczu gola, ale Brazylia przegrała 1:2. Był to zarazem jedyny występ w barwach „canarinhos”, w którym strzelił bramkę i zszedł z boiska pokonany. Wystąpił w 91 oficjalnych meczach reprezentacji narodowej i strzelił w nich 77 bramek. Gole strzelał w 51 meczach, siedmiokrotnie popisując się hat trickiem. W 1999 Międzynarodowy Komitet Olimpijski ogłosił go najlepszym sportowcem XX wieku. Pelé był także ambasadorem dobrej woli UNESCO. Został odznaczony przez królową Elżbietę II honorową komandorią Orderu Imperium Brytyjskiego.
- Mariusz Antoni Walter
Reportażysta, reżyser filmów dokumentalnych, pracownik naukowy, menedżer, producent, współwłaściciel Grupy ITI, założyciel telewizji TVN. Maturę zdał w Technikum Sanitarnym w Krakowie. Ukończył studia na Politechnice Śląskiej w Gliwicach. Pracę w mediach zaczynał w studenckim radiowęźle w Gliwicach. W latach 70. stał się jednym z najbardziej znanych dziennikarzy i producentów telewizyjnych. Był dziennikarzem TVP w latach 1963- 82.Współtworzył program telewizyjny „Turniej Miast”. Był pomysłodawcą i twórcą pierwszego wielogodzinnego bloku programowego w historii polskiej telewizji „Studio 2”. Twórca nagradzanych za granicą filmów dokumentalnych (m.in. Autobus z napisem „Koniec”). W stanie wojennym zakończył współpracę z TVP. W 1984 wraz z J. Wejchertem założył holding ITI. Przedsiębiorstwo otrzymało koncesję na sprowadzanie sprzętu elektronicznego z zagranicy i dystrybucję w Polsce filmów na kasetach wideo. W 1997 stanął na czele telewizji TVN, której kierownictwo w 2001 przekazał synowi Piotrowi. Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.
- Barbara Jill Walters
Amerykańska dziennikarka telewizyjna. Pierwsza kobieta-anchor w telewizji USA. Była 11-krotnie nominowana do Nagrody Emmy. W 1990 została wybrana do Hall of Fame Academy of Television Arts & Sciences. Urodziła się w rodzinie pochodzenia żydowskiego, która wyemigrowała ze wschodniej Europy (dziadek Walters, Isaac Abrahams, urodził się w Łodzi). Po ukończeniu college’u w 1951 pracowała w agencji reklamowej, po czym została asystentką dyrektora ds. reklamy w nowojorskiej stacji telewizyjnej NBC. Wkrótce została zatrudniona jako producentka wiadomości i publicystyki w sieci CBS. Od 1961 pisała scenariusze do porannego programu NBC Today, a także tworzyła reportaże. Od 1997 prowadziła w ABC program The View. Przeprowadziła wywiady z wieloma światowymi przywódcami i gwiazdami rozrywki. W 1996 Barbara Walters została sklasyfikowana na 34. miejscu listy „50 największych gwiazd telewizyjnych wszech czasów”.
- Shirley Watts
Żona perkusisty The Rolling Stones zmarła w wieku 82 lat, półtora roku po śmierci swojego męża Charliego Wattsa. To para bardzo dobrze znana na południowym Podlasiu, a zwłaszcza w Janowie Podlaskim, gdzie mieści się najstarsza państwowa stadnina koni arabskich. Wattsowie sami byli właścicielami stajni Halsdon Arabians w Anglii. Shirley Watts była stałą bywalczynią aukcji Pride of Poland. W sumie z Janowa Podlaskiego do angielskiej posiadłości Wattsów pojechały aż 24 konie.
- Aleksander Włodzimierz Krawczuk
Historyk starożytności, eseista i nauczyciel akademicki, profesor nauk humanistycznych, minister kultury i sztuki, poseł na Sejm. W 1949 ukończył studia w zakresie historii i filologii klasycznej na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, podjął pracę naukową w Katedrze Historii Starożytnej UJ. W 1960 uzyskał stopień doktora. W latach 1980-86 kierował Zakładem Historii Starożytnej UJ. W 1985 otrzymał tytuł profesorski w zakresie nauk humanistycznych. Zajmował się historią starożytną, popularyzował zagadnienia związane z antykiem. Współprowadził telewizyjny cykl dokumentalny „Antyczny świat profesora Krawczuka”. Opublikował liczne, tłumaczone na szereg języków, prace naukowe i książki popularnonaukowe. W latach 1986-89 pełnił funkcję ministra kultury i sztuki. Od 1991 do 1997 sprawował mandat posła na Sejm I i II kadencji z ramienia SLD. Odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski i Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
- Marek Plura
Polityk, psychoterapeuta i działacz społeczny, poseł na Sejm VI i VII kadencji, poseł do Parlamentu Europejskiego VIII kadencji, senator X kadencji. Ukończył studia pedagogiczne w Wyższej Szkole Filozoficzno-Pedagogicznej „Ignatianum” w Krakowie, a także studia podyplomowe z zakresu psychoterapii na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach. Pracował w Ośrodku Pomocy Kryzysowej Stowarzyszenia na rzecz Niepełnosprawnych SPES jako pracownik socjalny oraz w Ośrodku Rewalidacyjnym „Akcent” jako pedagog. Był założycielem Stowarzyszenia „Dobry Dom” i prezesem Śląskiego Stowarzyszenia Edukacji i Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych „Akcent”. W Sejmie był członkiem Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych. Przewodniczył Podkomisji stałej ds. osób niepełnosprawnych, Parlamentarnemu Zespołowi ds. Osób Niepełnosprawnych.
- Vivienne Westwood
Brytyjska projektantka mody i biznesmenka. W 2006 roku królowa brytyjska Elżbieta II „za zasługi dla mody” przyznała jej tytuł szlachecki i podczas oficjalnej ceremonii w pałacu Buckingham uhonorowała ją Orderem Imperium Brytyjskiego. W 1971 roku w Londynie Westwood i Malcolm McLaren otworzyli sklep „Let It Rock” i zrewolucjonizowali ówczesną modę. Westwood była m.in. autorką projektu kostiumu Madonny w teledysku „Rain”, a także Elisabeth Shue w dramacie „Zostawić Las Vegas”.
- Emilian Kazimierz Kamiński
Aktor i reżyser teatralny, filmowy, musicalowy i dubbingowy i wokalista. Założyciel Fundacji Atut i Teatru Kamienica. Był absolwentem Technikum Ekonomicznego nr 8 w Warszawie. Po ukończeniu Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie w 1975 zadebiutował w spektaklu Teatru na Woli. Na dużym ekranie zadebiutował w filmie Jana Łomnickiego „Akcja pod Arsenałem”. W latach 1983-2000 związał się z Teatrem Ateneum, gdzie zadebiutował jako reżyser przedstawieniem „Słodkie Miasto”. W kwietniu 2009, po wielu latach przygotowań, uruchomił prywatną scenę Teatr Kamienica. 26 grudnia 2022 zmarł po długiej i ciężkiej chorobie w otoczeniu rodziny[14]. Odznaczony m.im. Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
- Sławomir Grzegorz Kozłowski
Ekonomista, prof. dr hab., dziekan Wydziału Ekonomicznego UMCS. Był absolwentem Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, oraz Wyższej Szkoły Rolniczej w Lublinie. Był profesorem zwyczajnym w Instytucie Ekonomii i Finansów na Wydziale Ekonomicznym Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Autor ponad stu publikacji, w tym kilkudziesięciu artykułów i kilku książek z zakresu ekonomii porównawczej. Wielokrotnie nagrodzony, m.in. nagrodami Ministra Szkolnictwa Wyższego, Złotym Krzyżem Zasługi i medalem za pomoc więźniom politycznym NSZZ Solidarność.
- Jeff Beck
Brytyjski muzyk, gitarzysta. Sześciokrotny laureat nagrody amerykańskiego przemysłu fonograficznego Grammy. Swoją karierę rozpoczął w w 1964 w grupie The Tridents. W marcu 1965 zastąpił Erica Claptona w znanej grupie The Yardbirds. Zespół ten opuścił jesienią 1966, zastąpiony z kolei przez Jimmy- ’ego Page’a. W 1968 założył swój własny zespół The Jeff Beck Group. Obok kariery solowej Jeff Beck często uczestniczył w nagraniach innych muzyków, będąc cenionym instrumentalistą sesyjnym. Współpracował z takimi artystami jak Eric Clapton, Brian May, Rod Stewart, Tina Turner, Steve Winwood, Mick Jagger czy Stevie Wonder W 2003 został sklasyfikowany na 14. miejscu listy 100 najlepszych gitarzystów wszech czasów magazynu Rolling Stone, zaś w 2011: na 5. W 2009 został wprowadzony do Rock and Roll Hall of Fame.
- Ken Block
Amerykański kierowca rajdowy i rallycrossowy. Zadebiutował w Rally America w 2005 roku. Rok później wraz a Travisem Pastraną podpisali umowę z koncernem Subaru. Na jej mocy utworzony został „Subaru Rally Team USA”. Podczas rajdu Rally in the 100 Acre Wood Block zdobył swoje pierwsze zwycięstwo w Rally America. W sezonie 2007 Block zadebiutował w WRC. W 2006 dla programu Discovery Channel za kierownicą Subaru WRX STi przeleciał 52 metry. Amerykanin opublikował serię filmików Gymkhana na YouTube, które dały mu rozpoznawalność na całym świecie.
- Zbigniew Kmicic
Inżynier, budowniczy Czechowa i Czubów. Zbigniew Kmicic zaczynał pracę jako inżynier w Lubelskim Przedsiębiorstwie Budownictwa Miejskiego. Budował m.in. miasteczko akademickie i kierował budową Racławickiej Dzielnicy Mieszkaniowej oraz osiedla Lemszczyzna. Potem przeniósł się do Kraśnickiego Przedsiębiorstwa Budowlanego budując m.in. placówki oświatowe w ramach akcji „Tysiąc szkół na Tysiąclecie Państwa Polskiego”. W 1970 r. został głównym architektem województwa lubelskiego. W ramach swoich obowiązków zajmował się organizowaniem budownictwa mieszkaniowego w Lublinie, m.in. osiedli Czechów, Czuby i Nałkowskich. Był założycielem organizacji Pracodawcy Ziemi Lubelskiej