Krzyż ze znalezionej w ruinach fary XVI-wiecznej belki czy srebrny krzyż bpa Krzysztofa Szembeka z początku XVIII w. Te m.in. zabytki znajdą się przygotowywanej w archikatedrze ekspozycji. Wystawa zaplanowana jest w pomieszczeniach na chórze, gdzie będzie można obejrzeć freski Józefa Mayera.
– Zasadnicza część konserwatorska jest już zakończona. To znaczy, że malowidła są już po konserwacji technicznej i estetycznej – mówi Michał Stołecki, konserwator zabytków, kierujący zespołem w archikatedrze. – Obecnie zajmujemy się pracami dodatkowymi związanymi z malowidłami odkrytymi za dzisiejszym prospektem organowym (przednia wyeksponowana część szafy organowej – red). Normalnie są zasłonięte. Ale organy zostały zdemontowane, bo trwa ich konserwacja i można się tam dostać. Odsłonić malowidła spod zacierek i warstwy XIX-wiecznego przemalowania, a następnie zrobić dokumentację. Fotografie, zapewne w formie plansz, można będzie włączyć w planowaną ekspozycję.
Dzięki temu osoby zwiedzające archikatedrę będą mieć pełną wiedzę o kompozycji fresków Józefa Mayera, które zdobią świątynię. Konserwacją objęto pięć kaplic i malowidła nad chórem.
– Malowidła zostały zamalowane w czterech pomieszczeniach, ponieważ zmieniła się ich funkcja. Nie były to już kaplice – wyjaśnia Michał Stołecki. – Kiedyś tędy przechodziło się do kolegium jezuickiego, które zostało wyburzone. W kaplicach zostały postawione ścianki działowe i powstały pomieszczenia gospodarcze. Nie miały już sakralnej funkcji. W jeden z kaplic było pomieszczenie dla organisty, obok były sale katechetyczne.
Przed rozpoczęciem prac konserwatorskich na chórze widoczne były jedynie malowidła w centralnej kaplicy. Podczas trwającego remontu zostały poddane konserwacji, odsłonięte spod pokrywających je częściowo przemalowań i wyretuszowane. Ostatnie z pomieszczeń na chórze pozostanie bez retuszu, tylko po konserwacji technicznej. – Pozostanie jedynym pomieszczeniem w katedrze pokrytym malowidłami bez retuszu – dodaje Stołecki.
Konserwacja fresków w ostatnim przęśle kościoła to jeden z elementów realizowanego unijnego projektu. – Remont dotyczy także konserwacji ołtarza głównego (już wykonany - red.) i organów. Powstanie też ekspozycja – mówi ks. Adam Lewandowski, proboszcz parafii archikatedralnej.
Wystawa zaprojektowana na chórze wraz ze ścieżką edukacyjną będzie prowadzić przez świątynię, jej zakrystię, skarbiec i podziemia. Na ekspozycji będą prezentowane pamiątki związane z historią kościoła ale także z lubelską farą i katedrą z diecezji chełmskiej w Krasnymstawie. Wśród eksponatów znajdą się m.in. krzyż ze znalezionej w ruinach fary XVI-wiecznej belki i srebrny krzyż bpa Krzysztofa Szembeka z ok. 1717 r.
Prace remontowe mają zakończyć się w połowie wakacji. Obecnie w kościele są remontowane epitafia z początku XVII w. Zaś do wykonania jest jeszcze m.in. posadzka na chórze.