75 lat temu powstała Klinika Okulistyki SPSK1 w Lublinie. Jej rozwój jest fascynujący.
Wszystko rozpoczęło się od profesora Tadeusza Krwawicza, który w latach 1948-1980 był kierownikiem Katedry i Okulistyki lubelskiej Akademii Medycznej(dziś Uniwersytet Medyczny). Zapoczątkował on uniwersyteckie nauczanie okulistyki i to dzięki niemu powstał pierwszy ośrodek w Lublinie, leczący ludzi w tym zakresie. Prof. Krwawicz nadał od razu wysoki poziom działań badawczych i klinicznych. Słynny okulista z Lublina opracował nowe metody, dzięki którym leczył zaćmę, co zdecydowanie było zaskoczeniem w środowisku lekarskim i zostało uznane na arenie międzynarodowej. Wprowadził on do okulistyki krioterapię, która zakładała, że przy obniżonej temperaturze, leczenie oczu, głównie usuwanie zmętniałej soczewki staje się prostsze i skuteczniejsze. Dało to szansę wielu osobom ze ślepotą, aby mogły znów normalnie widzieć.
- W tej chwili nie są kontynuowane te pierwsze metody wprowadzone przez prof. Krwawicza, ale w dalszym ciągu rozwijane są jego idee. On był pionierem w usuwaniu zaćmy. Krioterapię w chirurgii z pewnymi modyfikacjami używa się do dziś. Teraz są jednak inne narzędzia i sprzęty, ale jego idea wciąż jest żywa. Dlatego właśnie prof. Krwawicz został nagrodzony przez Amerykańską Akademię Okulistyki włączeniem, do tzw. „hall of fame” światowej okulistyki. To bardzo renomowana akademia, co oznacza, że metody i idee, które zostały opracowane w Lublinie, zostały dzięki profesorowi docenione na całym świecie –mówi prof. dr hab. n. med. Robert Rejdak, kierownik Kliniki Okulistyki Ogólnej i Dziecięcej UM w Lublinie, prorektor ds. umiędzynarodowienia i cyfryzacji UM w Lublinie.
Tadeusz Krwawicz uzyskał jednak o wiele więcej nagród i wyróżnień, m.in. od Fundacji im. Jurzykowskiego w Nowym Jorku czy od Międzynarodowego Towarzystwa Kriochirurgii w USA.
Profesor Rejdak wspomina również jak ważna dla medycyny jest postać prof. Zbigniewa Zagórskiego. Dla obecnego kierownika Kliniki Okulistyki był i nadal jest on inspiracją. Prof. Zagórski również dokonał wielu nowatorskich zabiegów i sprawił, że Lublin w dawnych latach bardzo szybko rozwinął się w dziedzinie okulistyki na tle reszty kraju.
- Wysoki poziom okulistyki lubelskiej nadany przez profesora Krwawicza, został podtrzymany przez jego następców. Chodzi o działalność profesora Zbigniewa Zagórskiego i wprowadzenie w Lublinie zabiegów takich jak fakoemulsyfikacja, witrektomia, ale również założenie pierwszego w Polsce banku tkanek oka i rogówki- zaznacza prof. Rejdak.
Fakoemulsyfikacja soczewki polega na rozbijaniu zmian chorobowych za pomocą ultradźwięków, usuwanie soczewki i wymiana na nową. Witrektomia natomiast polega na wycięciu zmienionego chorobowo ciała szklistego z gałki ocznej.
Co zmieniło się po 75 latach w lubelskiej okulistyce?
- Już od założenia okulistycznego ośrodka lata temu, cechowało nas umiędzynarodowienie. To jest taka marka lubelskiej okulistyki. Opiera się o bliską współpracę ze światowymi ośrodkami ze wszystkich kontynentów. https://www.dziennikwschodni.pl/lublin/uniwersytety-medyczne-reka-w-reke,n,1000322940.html Bardzo wysoki poziom, który od początku miała Klinika Okulistyki jest utrzymany nadal. Staramy się rozwijać nowe kierunki takie jak telemedycyna, cyfryzacja w okulistyce np. najnowocześniejsze leczenie schorzeń plamki żółtej. Mamy środki i również dzięki pieniądzom ministerialnym możemy otworzyć Centrum Innowacyjnej Terapii Chorób Plamki Żółtej –dodaje prof. Robert Rejdak.
Dzięki Ministerstwu Zdrowia oraz Ministerstwu Edukacji i Nauki klinika należąca do Uniwersytetu Medycznego i SPSK1 w Lublinie mogła pozwolić sobie na szybki rozwój i wprowadzanie nowych metod i technologii, takich jak niedawna nowatorska operacja przeszczepu soczewki teleskopowej, wsparcie działania „Okobusa” (za 5,5 mln zł), czy powstanie Lubelskiej Unii Cyfrowej (25 mln zł), o których pisaliśmy na łamach naszej gazety. Poprzez zaangażowanie dyrekcji szpitala oraz lekarzy i profesorów uczelni, kwoty dofinansowań na poszczególne projekty mogą być liczone w milionach.
Jak zaznacza profesor Rejdak, kontynuując myśl prof. Zagórskiego oraz prof. Krwawicza Uniwersytet Medyczny podjął kilka lat temu współpracę z Europejską Szkołą Zaawansowanych Studiów w Dziedzinie Okulistyki w Lugano (Szwajcaria). Szkoła założyła filię w Lublinie, dzięki czemu prowadzone są szkolenia kadry z zakresu chirurgii oka z wykorzystaniem symulatorów, sztucznych gałek ocznych czy zwierzęcych.
Jednym z najbardziej rewolucyjnych rozwiązań w klinice było wprowadzenie leków anty-VEGF, dzięki którym lekarze mogą zatrzymać nieodwracalną ślepotę, w przebiegu chorób plamki żółtej. Kolejnym sukcesem, jest rozwój technik przeszczepu rogówki, rozwój chirurgii zaćmy, który opiera się o miniaturyzację sprzętu i techniki miniinwazyjne. To między innymi wszczepianie do oka soczewek zwijalnych, które same się rozwijają. Oprócz leczenia zaćmy wykorzystywane są one również w leczeniu astygmatyzmu czy starczowzroczności. Chirurgia zaćmy wcześniej wymagała kilkudniowej hospitalizacji pacjenta, a dzięki dzisiejszym rozwiązaniom zabiegi i hospitalizacja są jednodniowe, a rekonwalescencja znacznie krótsza.https://www.dziennikwschodni.pl/zdrowie/okulisci-z-dwoch-kontynentow-zjezdzaja-do-lublina-mamy-sie-czym-chwalic,n,1000319976.html
Klinika Okulistyki w Lublinie nie zwalnia jednak tempa i ma wiele planów na rozwój.
Będzie to m.in. otwarcie remontowanego Europejskiego Centrum Innowacyjnej Terapii Chorób Plamki (za 32 mln zł), w której lekarze będą pracować nad terapiami genowymi i przeprowadzać badania genetyczne. Jednocześnie prof. Rejdak podkreśla, że w dalszym ciągu będzie rozwijana chirurgia zaćmy i jaskry, przeszczepy rogówki, transplantologia, chirurgia ciała szklistego i siatkówki.
Z okazji 75-lecia utworzenia Kliniki Okulistyki i kształcenia w zakresie okulistyki w Lublinie, Uniwersytet Medyczny w dniu 31 sierpnia zaplanował ogólnodostępne spotkania oraz wykłady na temat rozwoju kliniki i jej historii. 1 września za to, lekarze z lubelskiej kliniki oraz przedstawiciele szkoły z Lugano i Stowarzyszenie Chirurgów Okulistów Polskich będą omawiać i prezentować najnowsze technologie, a także rozprawiać na temat sposobów leczenia chorób siatkówki.