Choć przepisy, które precyzują, jak traktować sytuację, gdy prowadzi się działalność i jednocześnie pracuje nakładczo, weszły w życie 1 marca br., wciąż – jak wynika z telefonów, które otrzymujemy od Czytelników – zagadnienia te są mylone i nastręczają niektórym kłopotów przy rozliczaniu się z ZUS.
Co pierwsze – to lepsze
Ogólny zapis (funkcjonujący od 1 stycznia 1999 r.) stwierdzał, że osoba prowadząca pozarolniczą działalność lub osoba z nią współpracująca, która równocześnie wykonuje pracę nakładczą, podlega ubezpieczeniom społecznym z tego tytułu, który powstał wcześniej.
Dlatego niektórzy decydowali się na zawieranie pozornych umów o pracę nakładczą na bardzo niskie sumy – i te umowy zgłaszali do ubezpieczenia. Odprowadzali w efekcie bardzo niskie składki, nawet po kilkanaście złotych.
Sądy interpretowały takie działania jako bezprawne
Od 1 marca br. jest już konkretny przepis. Mówi on, że osoba wykonująca pracę nakładczą i prowadząca równocześnie działalność gospodarczą, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowemu z tytułu tej działalności, jeśli z tytułu wykonywania pracy nakładczej podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie jest niższa od obowiązującej tę osobę najniższej podstawy wymiaru składek dla osób prowadzących pozarolniczą działalność. Osoba ta może być dobrowolnie objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym również z tytułu wykonywania pracy nakładczej.
Zmiana nie dotyczy osób wykonujących pracę nakładczą oraz prowadzących jednocześnie pozarolniczą działalność inną niż działalność gospodarcza lub współpracujących przy prowadzeniu pozarolniczej działalności.
Najniższa podstawa – czyli jaka
1 marca – ważna data
W przypadku, gdy osoba wykonująca pracę nakładczą i prowadząca równocześnie pozarolniczą działalność gospodarczą, miała 1 marca br. prawo do zasiłku chorobowego, opiekuńczego lub świadczenia rehabilitacyjnego z tytułu pracy nakładczej, to objęcie obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej może nastąpić po zakończeniu okresu pobierania tych świadczeń.
Jeżeli osoba wykonująca pracę nakładczą i prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą nabyła prawo do tych świadczeń po 1 marca tego roku, to także może podlegać ubezpieczeniom społecznym z tytułu wykonywania umowy o pracę nakładczą do ostatniego dnia, za który przysługuje jej zasiłek lub świadczenie.