Startujący przedsiębiorcy w ustawowej dziurze

Do tego dnia samorządy nie mają prawa do wprowadzania zmian w ewidencji działalności gospodarczej.
- Możemy jedynie przyjąć dokumenty i poczekać na uprawomocnienie się ustawy. Nie chcemy utrudniać życia interesantom. Przykro mi, obecna sytuacja powstała nie z naszej winy - usłyszeliśmy pod numerem Wydziału Spraw Administracyjnych Urzędu Miejskiego w Chełmie.
Wieść o tym, że redaktor Dziennika chce zarejestrować własną działalność gospodarczą obiegła region błyskawicznie. Gdy zadzwoniliśmy do Zamościa, nikt nie nabrał się już na "numer z hydraulikiem”. Urzędnicy bezbłędnie wyczuli prowokację. - Wiem z kim rozmawiam - usłyszeliśmy w słuchawce.

Podobną informację uzyskaliśmy w Lublinie, Zamościu i Białej Podlaskiej. Identyczny problem ma kilka tysięcy osób w całym kraju. Skąd wziął się bałagan? Do końca ubiegłego roku drobni przedsiębiorcy, prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą rejestrowali się w wydziałach administracyjnych gminy. Od nowego roku kandydatów na przedsiębiorców miały rejestrować sądy rejestrowe. Nie zrobią tego, bo nie zdążyły się przygotować. Na administrację samorządową, która rejestrowała przedsiębiorców do tej pory, również nie można liczyć. W świetle prawa nie może prowadzić rejestracji, bo ustawy, która przedłuża jej działalność, formalnie jeszcze nie ma. Sytuacja doprowadza do czarnej rozpaczy zarówno urzędników, jak i kandydatów na przedsiębiorców.
- Liczyłem na to, że zaraz po nowym roku uda mi się rozkręcić pracę przy wykańczaniu wnętrz - mówi jeden z zapytanych przez nas niedoszłych przedsiębiorców. - Sytuacja na rynku jest jeszcze w miarę korzystna. Mieszkania ciągle się sprzedają. Wziąłem kredyt zakupiłem trochę lepszego sprzętu i... na tym się skończyło. Jeszcze nie pracuję, a już mam straty. Nawet nie wiem kogo za to winić.
- Nie istnieje żaden samorządowy akt prawny, który może zmienić obecną sytuację - twierdzi Zbigniew Bagiński, członek Zarządu Miasta Lublina. - Nie możemy pomóc inaczej, jak tylko przyjmując wnioski bez nadawania im biegu.

- Ludzie początkowo byli całkowicie zdezorientowani. Teraz reagują różnie, jedni poprzestają na złożeniu dokumentów i cierpliwym czekaniu, inni próbują rozwiązań "bardziej siłowych” - mówi pracowniczka Wydziału Administracji w Białej Podlaskiej.
O tym, że sądy rejestrowe nie będą w stanie rozpocząć swojej działalność w przewidzianym ustawą terminie, wiadomo było już w październiku. - Staraliśmy się nawet uprzedzać interesantów, doradzaliśmy wcześniejszą rejestrację. Wielu na tym skorzystało - dowiedzieliśmy się od pracownika Wydziału Administracji Urzędu Miejskiego w Chełmie.
- W tej sytuacji robimy jedyną rozsądną rzecz, aczkolwiek niezupełnie zgodną z prawem, przyjmujemy wnioski i nie nadajemy im biegu - dodaje Andrzej Michalik, kierownik działu ewidencji gospodarczej Urzędu Miejskiego w Lublinie. - Po uprawomocnieniu się ustawy ponownie wezwiemy interesantów, by dokonali stosownych wpłat. Jeżeli będzie trzeba, do obsługi przyszłych przedsiębiorców zorganizujemy nawet podwójną obsadę personalną.

Podobnie poradziły sobie urzędy gmin w całym województwie. Jak się dowiedzieliśmy, w Chełmie można nawet uiścić obowiązującą przy rejestracji, opłatę wpisową wysokości 100 zł. Opłata jest jedną z nowości wchodzącej w życie ustawy. O jej wysokości urzędnicy dowiedzieli się z prasy. - Dziennik Ustaw nie dotarł jeszcze do Chełma.
O ile zarejestrowanie działalności gospodarczej jest obecnie niemożliwe, to przedsiębiorcy nie powinni mieć problemu z uzyskaniem potwierdzenia o prowadzeniu działalności. Przedsiębiorcy mogą się też wyrejestrowywać. Jedynie urzędnicy z Zamościa ograniczają się do przyjmowania wszystkich wniosków bez nadawania im biegu.
Jak dowiedzieliśmy się w Ministerstwie Sprawiedliwości Dziennik Ustaw nr 1, w którym opublikowano ustawę zezwalającą samorządom na kontynuację rejestracji działalności gospodarczej osób fizycznych, ukazał się 8 stycznia. W drukarni poinformowano nas, że w ciągu najbliższych dni powinien dotrzeć do urzędów gmin w całym kraju. Ale to nie koniec kłopotów. Zgodnie z prawem, ustawa zacznie obowiązywać w ciągu dwóch tygodni od dnia ogłoszenia. Oznacza to, że pierwsze rejestracje w tym roku rozpoczną się dopiero 23 stycznia.

- Istniejąca od początku roku luka prawna jest dużym problemem dla naszej gospodarki. - mówi Marek Wagner, prezes Regionalnej Izby Gospodarczej. - Pamiętajmy, że małe i średnie przedsiębiorstwa są w naszym kraju zdecydowana większością wśród ogólnej liczby firm. Wśród nich najwięcej jest właśnie tych najmniejszych jednoosobowych warsztatów i działalności usługowych. Najczęściej taka działalność jest jedynym źródłem utrzymania rodziny.
Nowa ustawa oprócz przedłużenia okresu rejestracji w gminach, wprowadzi także kilka zmian dodatkowych. Przede wszystkim, przedsiębiorcy nie będą już musieli przedstawiać tytułu prawnego do lokalu, w którym chcą prowadzić działalność. W miejsce dotychczasowej opłaty administracyjnej wprowadzono stałą opłatę za wpis w wysokości 100 zł oraz opłatę za zmianę we wpisie - 50 zł.

Ustawę o krajowym rejestrze sądowym uchwalono w 1998 roku.
Sam rejestr istnieje od początku 2001 roku i prowadzi ewidencję spółek akcyjnych, jawnych, z ograniczoną odpowiedzialnością, komandatowych, komandatowo-akcyjnych oraz stowarzyszeń i fundacji. Drobni
przedsiębiorcy mieli trafić do KRS także z początkiem 2001 roku,
jednak parlament biorąc pod uwagę ówczesne kłopoty sądu, wydłużył okres przygotowawczy do końca ubiegłego roku.