53 proc. masła sprzedawanego na polskim rynku jest fałszowane dodatkiem tłuszczu roślinnego.
Wysokie kary pieniężne i publiczny blamaż - od grudnia ub.r. kontrolerzy handlu i rynku spożywczego mają w ręku dolegliwy instrument represji wobec nieuczciwych producentów. Nowa ustawa o jakości produktów spożywczych ma wyeliminować fałszowanie żywności i mamienie nieprawdziwą informacją. I tak:
• Za stwierdzenie np. w maśle czy serach obecności steroli (efekt dolewania oleju palmowego) inspekcja może nałożyć karę w wysokości od 1000 zł do 10 proc. rocznych obrotów zakładu.
• Za pogorszenie jakości - maksymalna kara wynosi 5-krotną wartość zysku z produktu (poza tym, że zostaje wycofany), nie mniej niż 500 zł.
• Za niewprowadzenie zaleceń pokontrolnych - kara może być równa 3-krotności przeciętnego wynagrodzenia.
Inspekcje mają prawo podać do publicznej wiadomości wyniki kontroli, wskazując producenta.
- To koniec bezkarności nieuczciwych producentów - uważa Marek Morawski, kierownik zespołu technologii Krajowego Związku Spółdzielni Mleczarskich. - 500 zł zapłacić mógł każdy i dalej robić swoje. W tej chwili sankcje są takie, że firma może się nie podnieść. Czekamy na wyniki nowych kontroli, inspektorzy IJHARS mają pole do popisu.
Można domniemywać, że proceder fałszowania masła uprawiają przede wszystkim wielkie firmy, takie, które nawet skupują czyste masło, żeby je u siebie "uszlachetniać”. Można to zbadać w dokumentach - przecież muszą mieć potwierdzenia zakupu oleju, jego bilans...
Żółtawy kolor
…masła jest efektem barwienia karotenem. Prawo dopuszcza stosowanie tego barwnika naturalnego, zawartego np. w marchwi, albo preparowanego.
Jak kupować prawdziwe, dobre masło
2. Czytaj to, co napisano drobnym drukiem. W składzie masła nie może być nic poza tłuszczem maślanym i ewentualnie karotenem dla koloru.
3. Sprawdź świeżość - określa ją wydziurkowana lub nadrukowana data przydatności.
4. Mniejszym ryzykiem jest zakup masła lokalnego, z firm, które wytwarzają tylko masło (nie produkują miksów).
Domowe sposoby rozpoznawcze
• Masło wyjęte z lodówki jest twarde jak kamień. Oszukane margaryną i olejem będzie szybko miękło, nawet w ręku.
• Masło w smarowaniu zachowuje pewną strukturę, kierunek, ciągnie się za nożem. Miksy można rozsmarować we wszystkie strony (nawet pędzlem!).
• Sprawdź na patelni - masło natychmiast "bąbluje”, tworząc trwałą, białą piankę. Mieszanka podchodzi żółtym tłuszczem, wytwarza mniej piany. Na patelni sprawdzić też można różnicę zapachu