Jedna z najstarszych Polek mieszka na Zamojszczyźnie

– Prałam, gotowałam, sprzątałam, ale rok czasu już nic nie robię – mówi Janina Kuźniarska, która w czerwcu skończy 107 lat.– Nie wiem, dlaczego Pan Bóg mnie tak długo tu trzyma, może się obraził?
Pani Janina mieszka pod Tyszowcami na Zamojszczyźnie razem z 83-letnią córką. – Jeszcze w zeszłym roku mama pomagała mi pielić ogródek. Nawet skrzyczała mnie, że taki zarośnięty chwastem – śmieje się Helena Furman.

Janina Kuźniarska (z domu Kowalska) przyszła na świat 28 czerwca 1904 roku w Czerkasach k. Łaszczowa. Była 11. dzieckiem w rodzinie. Dobrze pamięta pierwszą wojnę światową. – W 1915 roku trafiłam z rodziną do Rosji: wioska Ragiń w mohylewskiej guberni. Wróciliśmy stamtąd trzy lata później – opowiada staruszka.

W 1923 roku wyszła za mąż za Stanisława Kuźniarskiego z Czartowca. Zamieszkali w rodzinnej wsi męża, gospodarząc na 5 hektarach. Rok później przyszła na świat pierwsza córka Leokadia, po niej Władysława (1926), Helena (1928) oraz Florian (1931). – Mąż zmarł w 1938 roku – wspomina pani Janina. – Zostałam sama z czwórką dzieci.

Rok później wybuchła druga wojna światowa. – Bieda była straszna, głód, a Niemcom trzeba było oddawać kontyngent. Nieraz się przed nimi chowałam z dziećmi – wspomina pani Jasia. – Potem Ukraińcy spalili Nabróż i Łaszczów. Tu dojść nie mogli, bo Huczwa nie pozwoliła.

Po wojnie nadal zajmowała się gospodarką. – Wpierw dzieci trzeba było wychować, potem im pomagać i tak jakoś mi zeszło – śmieje się Kuźniarska.

Przepis na długie życie? – Nie musiałam jeść mięsa, lubiłam kluski i pierogi – mówi staruszka.
– Od zawsze zbierała ziółka, które później suszyła i w razie potrzeby zaparzała: rumianek, mięta, kwiat lipy, podbiał. – opowiada córka. – Cale życie była w ruchu, a alkoholu do ust nie brała nigdy – dodaje.

Pani Jasia doczekała się już 17 wnucząt, 34 prawnucząt i czworo praprawnucząt. Jest najstarsza w we wsi, ale nie jedyna, która zna przepis na długowieczność.

– Mamy jeszcze sąsiadkę, która zbliża się do setki – mówi Franciszek Habit, sołtys Czartowca Kolonii.

• Może macie tu jakiś dobry klimat?
– Chyba nie, bo młodzi też umierają – twierdzi Habit.