Archeolodzy natrafili na mosiężne guziki mundurowe z numerem „12”, które mogły należeć do żołnierzy Regimentu XII. Znalezisko to rzuca nowe światło na przebieg starcia z 1792 roku, które stanowiło istotny moment kampanii wojennej w obronie Konstytucji 3 Maja.
Badania archeologiczne prowadzone na polu bitwy pod Dubienką, na terenie wsi Uchańka nadal trwają. Od czerwca archeolodzy z Lubelskiego Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków badają miejsca, gdzie podczas bitwy 18 lipca 1792 roku polskie oddziały dowodzone przez Tadeusza Kościuszkę starły się z rosyjską armią.
– Działania skupione są głównie na obszarach, gdzie badacze spodziewają się odkryć ślady polskich pozycji obronnych w postaci baterii, flesz i lunet – informuje konserwator zabytków.
Wśród odnalezionych dotąd artefaktów uwagę zwracają dwa mosiężne guziki mundurowe z numerem „12”. Odkrycie to ma wyjątkową wartość, ponieważ potwierdza obecność na polu bitwy konkretnej jednostki wojskowej – Regimentu XII Pieszego Koronnego. Po reorganizacji armii w 1789 roku żołnierze nosili guziki z numerami swoich jednostek. Dowodzony przez Jana Malczewskiego regiment, który w bitwie pod Dubienką walczył pod dowództwem płk. Ignacego Piotrowskiego odegrał istotną rolę w starciu.
Znalezisko może także pomóc w określeniu, jakie zadania powierzono tej jednostce. Lokalizacja guzików, w połączeniu z innymi odkrytymi rzeczami, sugeruje, że Regiment XII zajmował strategiczną pozycję na prawej flance wojsk polskich.
Guziki znaleziono w miejscu, gdzie odkryto także liczne pociski karabinowe, fragmenty kul armatnich i inne militarne artefakty. Skupienie tych znalezisk na stosunkowo niewielkim obszarze wskazuje, że mogło to być miejsce zaciętej walki. Może to być związane z tym, że polscy żołnierze odpierali atak rosyjskich jegrów płk. Palembacha.
Badania na polu bitwy będą kontynuowane, a ich kierownicy mają nadzieję na kolejne odkrycia. Już teraz jednak można stwierdzić, że dotychczasowe znaleziska stanowią cenny wkład w rekonstrukcję wydarzeń, jakie miały miejsce pod Dubienką.