d Latem najtrudniej wytrzymać w domu, gdy okna wychodzą na południe, południowy zachód lub zachód. Słońce ogrzewa nie tylko powietrze wewnątrz, ale i ściany zewnętrzne. Jeśli warstwa termoizolacyjna jest niedostateczna, ściana taka zachowuje się po zapadnięciu zmroku, jak wielki grzejnik. Może dojść do tzw. efektu cieplarnianego, czyli przegrzania powietrza. Czym przesłonić okno, aby w mieszkaniu zapanował miły chłód?
Od południa wystarczy okap
Jeśli chcemy skutecznie chronić wnętrze przed letnim słońcem, trzeba o tym pomyśleć już pod-czas projektowania domu. Wówczas można wybrać najlepsze i najprostsze metody.
Najprościej jest osłonić przed promieniami słońca okna w elewacjach południowych. Latem słońce znajduje się wysoko nad horyzontem, dzięki czemu promienie wpadają do pomieszczeń pod bardzo dużym kątem. Przy takim kącie zacienienie okna jest możliwe już przez cofnięcie okna w głąb otworu okiennego.
W domach z tradycyjnymi dachami spadzistymi dużą rolę na południowej elewacji mogą od-grywać okapy. Równie skuteczną ochroną jest zacienienie dużych okien balkonami lub tarasami wyższych kondygnacji. Można też zamontować nad oknem niewielki daszek, nawet z przezroczy-stego i przyciemnionego tworzywa sztucznego.
Spotyka się także montowane do ścian ponad oknami składane ręcznie lub mechanicznie mar-kizy. W budynkach o nowoczesnej bryle elementy przeciwsłoneczne są często integralną częścią szklanych elewacji. Osłony takie mogą być stałe lub ruchome, zmieniające strefę zacienienia elewacji wraz ze zmianą kąta padania promieni słonecznych.
Często do stopowania promieni słonecznych wykorzystywane są okiennice, rolety lub żaluzje.
Magiczne szyby
Standardowym oszkleniem współczesnych okien są szyby zespolone składające się z dwóch lub trzech tafli szkła. Standardem są już szyby o bardzo niskim współczynniku przenikania ciepła. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby jedna z tafli miała także właściwości ograniczania przenikania promieni słonecznych. Zespolone przeciwsłoneczne szyby termoizolacyjne doskonale zdają egzamin zarówno latem, jak i zimą.
Obok typowego szkła przeciwsłonecznego barwionego lub powlekanego spotyka się bardziej wyrafinowane produkty. Do takich należało szkło zadrukowane, wytrawiane lub piaskowane. Za pomocą tych technik nanoszony jest wzór, np. paski, kratka, dzięki któremu słońce ma ograniczo-ny dostęp do wnętrza.
Od zewnątrz
Często jako ochrona przed promieniami słonecznymi wykorzystane są okiennice. W ciepłym klimacie powszechne są okiennice żaluzjowe (szczebelkowe), a u nas okiennice pełne. Żaluzjowe nie zasłaniają całkowicie okna. Poziome szczebelki ustawione pod kątem 45 st. Osłaniają wnętrze przed promieniami słonecznymi, a jednocześnie przez szczeliny pomiędzy nimi do wnętrza prze-dostaje się światła dzienne. Współczesne okiennice żaluzjowe produkowane są z drewna, PCW i aluminium.
Funkcje okiennic przejęły rolety zewnętrzne. Zbudowane są z profilowanych lub wytłacza-nych listew tworzących tzw. płaszcz rolety. Listwy mogą być aluminiowe lub z PCW. Profile listew mogą być puste lub wypełnione materiałem termoizolacyjnym, najczęściej pianką poliure-tanową. Płaszcz przesuwa się po prowadnicach zamontowanych po bokach otworu okiennego. Dzięki ruchomym połączeniom listew płaszcz rolety nawija się na oś. Nawinięta na oś roleta zajmuje niewiele miejsca i mieści się w niewielkiej skrzynce w górnej części okna lub bezpośred-nio w nadprożu. Nawijanie płaszcza rolety na wał może odbywać się ręcznie za pomocą linki, paska lub korby oraz mechanicznie za pomocą silnika elektrycznego.
Rolety można nie tylko opuszczać i podnosić, ale także regulować szczelność płaszcza. Przy całkowicie opuszczonej rolecie wystarczy pozostawić wąskie szczeliny między listwami, by do pomieszczenia wpadała pewna dawka światła dziennego. Można je także wyposażyć w mechani-zmy utrudniające włamanie.
Od wewnątrz
Firany i zasłony coraz częściej zastępują żaluzje wewnętrzne. Są one przeważnie montowane w tradycyjnych oknach, natomiast pionowe (wertikale) montuje się w oknach o dużej powierzchni i wysokości. Są wykonywane z listewek z aluminiowej taśmy o szerokości 25 mm. Rzadziej z tworzywa sztucznego
Żaluzje aluminiowe montowane są do ram skrzydeł okiennych. Rozpina się je w niewielkiej odległości od szyby. W oknach szwedzkich (zespolonych) żaluzje poziome można zamontować pomiędzy skrzydłami wewnętrznymi i zewnętrznymi. Ostatnio pojawiły się też żaluzje montowa-ne hermetycznie w szybie zespolonej.
Żaluzje drewniane montuje się w otworze okiennym do ściany lub nadproży. Listewki żaluzji poziomych przytrzymują cienkie linki umożliwiające jednoczesny obrót wszystkich listewek. Połączenie z mechanizmem obrotowym umożliwia ustawienie listewek w położeniu odsłaniają-cym płaszczyznę szyby lub przysłaniającym ją. Mają także mechanizm, który pozwala na podsu-nięcie wszystkich listewek do góry, co odsłania całą powierzchnię szyby. Żaluzje są montowane zatrzaskowo, co pozwala na wyjmowanie i konserwację.
Żaluzje pionowe wykonywane są z tkanin (najczęściej impregnowanych), PCW lub alumi-nium. Są to paski o szerokości 9–13 cm zawieszone pionowo na szybie umocowanej na suficie. W szynie umieszczony jest mechanizm pozwalający na obrót lameli wokół własnej osi, czyli umożliwiający przysłonięcie lub odsłonięcie okna oraz poruszanie żaluzji wzdłuż szyny. Mogą więc one pełnić funkcję tradycyjnych zasłon.
Rolety wewnętrzne wykonane są z cienkich tkanin, tworzywa, słomy lub trzciny. Umieszcza się je możliwie blisko szyby na skrzydle okiennym lub w nadprożu okna. W postaci zwiniętej często trudno je dojrzeć na oknie. Najprostsze z nich można tylko zwijać i rozwijać. Spotyka się także takie, które umożliwiają pozostawienie w dowolnym położeniu. (UK, DJ)