Rozmowa z lek. wet. Markiem Pawłowskim, Wojewódzkim Inspektorem Weterynarii do spraw bezpieczeństwa żywności w Wojewódzkim Inspektoracie Weterynarii w Lublinie.
Czytaj Dziennik Wschodni bez ograniczeń. Sprawdź naszą ofertę
• Co ma zrobić rolnik, którzy chce produkować w systemie sprzedaży bezpośredniej?
– Należy zgłosić taki zamiar co najmniej na 30 dni przed rozpoczęciem produkcji do powiatowego lekarza weterynarii na danym terenie, na którym ma być prowadzona produkcja. Powiatowy lekarz weterynarii po zatwierdzeniu projektu technologicznego wydaje decyzję o wpisie do rejestru i nadaniu podmiotowi Weterynaryjnego Numeru Identyfikacyjnego (WNI). W ciągu 30 dni od uzyskania decyzji inspektorzy powiatowego inspektoratu weterynarii mają obowiązek sprawdzenia zgodności deklaracji producenta ze stanem faktycznym w miejscu produkcji. Prowadzenie kontroli przez naszych inspektorów w legalnie zarejestrowanym podmiocie produkcyjnym w ramach sprzedaży bezpośredniej pozwala na prawidłowy obrót tymi produktami, a konsumentom daje pewność o ich bezpieczeństwie. WNI to ośmiocyfrowy numer wyróżniający się m.in. cyfrą 56, która określa właśnie sprzedaż bezpośrednią. Rolnik po uzyskaniu decyzji o wpisie na listę powiatowego lekarza weterynarii może rozpocząć produkcję.
• Czego dotyczy kontrola?
– Nasza kontrola polega na sprawdzeniu warunków weterynaryjnych. Chodzi m.in.: wielkości produkcji, stan pomieszczeń i sprzętu przeznaczonych do produkcji lub sprzedaży produktów, zaświadczeń o stanie zdrowia osób prowadzących sprzedaż bezpośrednią, prowadzonych procesów produkcyjnych, pozyskiwanego surowca i przechowywanego produktu, zabezpieczonych środków myjąco dezynfekcyjnych oraz odzieży ochronnej, opakowań, oznakowania produktu itd. Krótko mówiąc – sprawdzamy, czy zapewnione są warunki weterynaryjne dla takiej produkcji i czy są one zgodne z przepisami.
• Jakie wymagania musi spełniać rolnik?
– Przyszły producent powinien przedstawić do powiatowego lekarza weterynarii – zgłoszenie działalności co najmniej na 30 dni przed rozpoczęciem działalności. Do tego opisową formę planu technologicznego, określając jednocześnie wielkości i zakres produkcji. Powinny znaleźć się też dokumenty określające, czy producent jest rolnikiem, czy prowadzi działalność pozarolniczą.
• Jaką działalność może prowadzić rolnik w ramach sprzedaży bezpośredniej?
– W ramach sprzedaży bezpośrednie rolnicy mogą prowadzić ubój drobiu i zajęczaków w gospodarstwie oraz sprzedaż tuszek drobiowych i produktów rybołówstwa, żywych ślimaków, mleka surowego lub surowej śmietany, jaj konsumpcyjnych, nieprzetworzonych produktów pszczelich.
• Gdzie producenci czy też rolnicy mogą sprzedawać swoje produkty?
– Produkty wytworzone w ramach prowadzonej sprzedaży bezpośredniej są przeznaczone dla konsumentów końcowych. Sprzedaż tych produktów może być prowadzona w miejscu ich wytwarzania, na targowiskach lub w zakładach prowadzących handel detaliczny z przeznaczeniem dla konsumenta końcowego. Ważną informacją dla rolników prowadzących działalność w ramach sprzedaży bezpośredniej jest fakt, iż sprzedaż produktów może odbywać się na terenie danego województwa lub województw sąsiadujących.
• A kiedy rolnik będzie chciał wziąć udział np. w targach żywności organizowanych na terenie innego powiatu?
– Należy przypomnieć rolnikom prowadzącym działalność w ramach sprzedaży bezpośredniej, że sprzedaż produktów może odbywać się na terenie danego województwa lub województw sąsiadujących. Każdorazowa sprzedaż produktów w innym powiecie powinna być zgłoszona do powiatowego lekarza weterynarii na danym terenie w okresie 7 dni przed jej rozpoczęciem. Dla przykładu mając zarejestrowaną sprzedaż bezpośrednią w powiecie lubelskim, a planując sprzedaż swoich produktów w Chełmie, należy poinformować o tym fakcie powiatowego lekarza weterynarii w Chełmie.
• A czego dotyczą ograniczenia?
– Producent musi określić, ile będzie produkował tygodniowo. W tej kwestii są bowiem ograniczenia. Wielkość produkcji w ramach prowadzonej działalności sprzedaży bezpośredniej określono ilościowo w cyklu tygodniowym. I tak np.: dla produkowanych indyków – 50 sztuk na tydzień, dla drobiu – 200 sztuk, dla zajęczaków – 100 sztuk, dla surowej śmietany – 500 litrów, a dla surowego mleka – 1000 litrów. Jaja – mogą być produkowane w ilości od 350 do 2450 tygodniowo. Jedynie w przypadku miodu i nieprzetworzonych produktów pszczelich ilości nie są ograniczone.
• Jakie rolnik czy producent musi stosować oznakowanie?
– Na opakowaniach produktów przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej powinny być umieszczane imię i nazwisko albo nazwa producenta oraz adres prowadzenia działalności. Informacje takie powinny być również umieszczane w miejscu sprzedaży w sposób czytelny i widoczny dla konsumenta.
• Ile podmiotów jest zarejestrowanych do sprzedaży bezpośredniej produktów pochodzenia zwierzęcego w Lubelskiem?
– W naszym województwie zarejestrowano 416 podmiotów prowadzących produkcję w ramach sprzedaży bezpośredniej. W przypadku surowego mleka i śmietany mamy zarejestrowanych czterech producentów. Dwóch z nich prowadzi sprzedaż w ramach sprzedaży mleka z tzw. mlekomatów. Jeśli chodzi o drób, to zarejestrowaliśmy pięciu takich producentów. W przypadku produktów rybołówstwa mamy 40 producentów, którzy sprzedają ryby z własnych stawów. W naszym województwie zarejestrowano również 24 producentów jaj konsumpcyjnych. Najwięcej mamy zarejestrowanych, producentów nieprzetworzonych produktów pszczelich, bo aż 347, z czego na terenie powiatu świdnickiego mamy aż 54 takie podmioty.