Wspominamy tych, którzy odeszli w ostatnim roku (cz. III)

Tadeusz Fijałka

Przez wiele lat związany z Miejskim Przedsiębiorstwem Wodociągów i Kanalizacji w Lublinie. Przez dwie dekady zarządzał lubelskimi wodociągami.

Tadeusz Fijałka urodził się 12 marca 1947 w Trzebiczu na terenie dzisiejszego województwa lubuskiego. Przez większość życia był jednak związany z Lublinem. Po ukończeniu tutejszego Technikum Energetycznego rozpoczął studia elektrotechniki przemysłowej w Wyższej Szkole Inżynierskiej (obecna Politechnika Lubelska) na Wydziale Elektrycznym.

W październiku 1969 roku zaczął pracę w lubelskim MPWiK. We wrześniu 1998 został powołany na stanowisko prezesa. W tej roli pracował w spółce do 2009 roku.

Po odejściu z lubelskiej spółki w 2012 roku został prezesem Kraśnickiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji. Funkcję tę pełnił do 2014 roku.

Jadwiga Kijek

Wieloletnia skarbnik Zamościa: przez 27 lat czuwała nad finansami Zamościa. Już po przejściu na emeryturę została uhonorowana za swoje zasługi dla miasta.

Jadwiga Kijek była absolwentką lubelskiego UMCS, a także studiów podyplomowych na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Pracę w zamojskim ratuszu zaczęła w 1993 roku, a wcześniej była m.in. główną księgową w szpitalu „papieskim”.

W 2020 roku przeszła na emeryturę. Rok później została odznaczona medalem „Zasłużony dla Zamościa”.

Riad Haidar

Lekarz, polityk, samorządowiec i działacz społeczny pochodzenia syryjskiego, poseł na Sejm IX kadencji. Urodził się w Syrii, w 1989 uzyskał polskie obywatelstwo. W 1981 ukończył studia lekarskie na Akademii Medycznej w Lublinie. Uzyskał specjalizację w zakresie pediatrii.

Przez wiele lat pełnił funkcję m.in. ordynatora Oddziału Neonatologicznego Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego w Białej Podlaskiej.

Był długoletnim szefem sztabu Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy w Białej Podlaskiej. Kierowanemu przez niego oddziałowi nadano imię Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy.

Od 2000 do 2019 roku Riad Haidar należał do Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Z ramienia tej partii w latach 2002–2010 był miejskim radnym. Później, przez wiele lat barwy SLD reprezentował w sejmiku województwa lubelskiego. A po odejściu z tej partii w 2019 roku wystartował w wyborach parlamentarnych z list Koalicji Obywatelskiej, dostając się do Sejmu.

W 2023 prezydent Andrzej Duda nadał mu pośmiertnie Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. Odznaczony również Srebrnym i Złotym Krzyżem Zasługi.

Tina Turner

Amerykańska piosenkarka soulowa i rockowa, autorka tekstów, aktorka, producentka i pisarka. Królowa rock and rolla.

Laureatka 70 nagród muzycznych, w tym aż ośmiu nagród Grammy, co czyni ją najczęściej nagradzaną artystką rock and rollową w historii przemysłu fonograficznego. W 1986 odsłoniła swoją gwiazdę w Hollywood Walk of Fame. W 2021 została wprowadzona do Rock and Roll Hall of Fame jako artystka solowa.Szacuje się, że liczba sprzedanych na świecie jej płyt to ponad 180 mln. Według Księgi Rekordów Guinnessa zysk ze sprzedaży biletów na jej koncerty, osiągnął najwyższą wartość zanotowaną dotychczas w historii.

Urodziła się 26 listopada 1939 w Brownsville w stanie Tennessee. Karierę muzyczną zaczynała od śpiewania w chórach kościelnych muzyki gospel. W latach 1960-76 występowała z mężem w Ike and Tina Turner. Po rozwodzie w 1978 i wydaniu kilku płyt, w 1984 wydała album „Private Dancer”, który w pierwszym roku po premierze sprzedał się w nakładzie 8 mln egzemplarz. Ten album rozpoczął jej wielką karierę solową.

W 2009 ogłosiła zakończenie kariery muzycznej.

Alan Arkin

Amerykański aktor, reżyser, scenarzysta i producent filmowy. Laureat Oscara 2006 za rolę drugoplanową w filmie „Mała Miss”.

Debiutował na ekranie w dramacie muzycznym „Calypso Heat Wave” w 1957 roku. Cztery lata później zadebiutował na Broadwayu, a 1963 otrzymał Tony Award za rolę w spektaklu „Enter Laughing”.

Nominowany do Oscara dla najlepszego aktora pierwszoplanowego za filmy „Rosjanie nadchodzą” i „Serce to samotny myśliwy” i „Operacja Argo”.

Silvio Berlusconi

Włoski polityk i przedsiębiorca. Trzykrotny premier Włoch, parlamentarzysta krajowy i europejski.

Twórca holdingu Fininvest i imperium medialnego Mediaset, kontrolujący poprzez swoje przedsiębiorstwa m.in. stacje telewizyjne, gazety, czasopisma i agencje reklamowe. Były prezes i właściciel klubu piłkarskiego A.C. Milan. Notowany na listach najbogatszych osób świata. W 2008 magazyn „Forbes” oszacował majątek rodziny na 9,4 miliarda dolarów.

Wzbudzał przy tym liczne kontrowersje, był bohaterem skandali obyczajowych, objęty także licznymi postępowaniami karnymi dotyczącymi głównie korupcji.

Barbara Borys-Damięcka

Reżyserka teatralna i telewizyjna, senator VII, VIII, IX i X kadencji, marszałek senior Senatu X kadencji.

Od 1958 do 1993 była zawodowo związana z Telewizją Polską. Reżyserowała i realizowała od strony telewizyjnej przedstawienia Teatru Telewizji. Współtworzyła takie programy jak m.in. Tele-Echo i 5-10-15. W latach 1997-2007 pełniła funkcję dyrektora naczelnego i artystycznego Teatru Syrena w Warszawie.

W wyborach parlamentarnych w 2007 startowała do Senatu w okręgu warszawskim z ramienia Platformy Obywatelskiej, uzyskała mandat, zdobywając największą liczbę głosów w Polsce: 605 972.

Glenda Jackson

Brytyjska aktorka filmowa, teatralna i telewizyjna, polityk i parlamentarzystka, zdobywczyni dwóch Oscarów.

Karierę sceniczną zaczęła w 1957 roku. Sławę i pierwszego Oscara przyniosła jej rola w „Zakochanych kobietach” Kena Russella z 1966 roku. Drugą statuetkę odebrała w 1974 roku za rolę w komedii „Miłość w godzinach nadliczbowych”.

Na początku lat 90. zrezygnowała z pracy w filmie i poświęciła się karierze politycznej. Była działaczką Partii Pracy i z jej ramienia od 1992 zasiadła w Izbie Gmin. W 2015 zakończyła karierę polityczną i powróciła do aktorstwa.

W 1978 została mianowana Komandorem Orderu Imperium Brytyjskiego (CBE).

Cormac McCarthy

Amerykański pisarz, scenarzysta i dramaturg.

Pierwsza powieść - „Strażnik czasu” - opublikowała w 1965 roku, ale uznanie zdobył dopiero po „Krwawym południku” w 1985. W przeprowadzonym w 2006 roku przez The New York Times Magazine plebiscycie autorów i wydawców, mającym na celu wyłonienie największych amerykańskich powieści minionego ćwierćwiecza, Krwawy południk zajął trzecie miejsce.

Za „Rącze konie” (1992) zdobył National Book Award i National Book Critics Circle Award.

Powieść „To nie jest kraj dla starych ludzi” doczekała się swojej adaptacji stworzonej przez braci Coen, którzy w 2007 roku stworzyli film o tym samym tytule, który zdobył cztery Oscary i ponad 75 innych nagród.

Za „Drogę” dostał Nagrodę Pulitzera w dziedzinie beletrystyki

Tony Bennett

Amerykański wokalista jazzowy pochodzenia włoskiego. Sprzedał ponad 50 milionów płyt na całym świecie i zdobył 20 nagród Grammy.

Karierę zaczął w korpusie rozrywkowym Armii Stanów Zjednoczonych w czasie II wojny światowej. Popularność zdobył w połowie lat 50. XX wieku. W 1950 nagrał Because of You, swój pierwszy wielki przebój. Rozpoczął występy z orkiestrą Percy’ego Faitha.

W latach 1978-85 nie nagrywał, skoncentrował się wtedy na malarstwie. Po powrocie do muzyki nagrał m.in. „The Art of Excellence” z udziałem Raya Charlesa. W 1995 w MTV został zarejestrowany koncert, którego płytowa wersja znajdowała się przez 35 tygodni na liście bestsellerów jazzowych.

Ostatnie koncerty Bennetta odbyły się 3 i 5 sierpnia 2021 roku, kiedy dał dwa występy z Lady Gagą, kilka dni przed swoimi 95. urodzinami.

Jane Birkin

Brytyjska aktorka i piosenkarka. Jako 18-latka zadebiutowała na scenie Haymarket Theatre. Karierę filmową rozpoczęła w latach 60. Przełomem w jej karierze był film „Powiększenie” Michelangela Antonioniego. Na planie satyrycznego filmu „Slogan” w 1968 poznała francuskiego piosenkarza Serge’a Gainsbourga, z którym zaśpiewała piosenkę „Je t’aime... moi non plus”.

Zagrała w ponad 80 filmach, była trzykrotnie nominowana do nagrody Cezara. Wydała 15 albumów.

Odznaczona m.in. Orderem Imperium Brytyjskiego IV klasy (OBE) oraz francuskim Narodowym Orderem Zasługi (Ordre National du Mérite).

Milan Kundera

Czeski pisarz i eseista.

W 1952 roku ukończył studia na Wydziale Filmowym i Telewizyjnym Akademii Sztuk Scenicznych w Pradze, gdzie następnie pracował jako wykładowca. Ze względu na krytykę wobec interwencji Układu Warszawskiego w Czechosłowacji w 1968 roku dzieła Kundery trafiły na czarną listę. Pisarz w 1975 roku wyemigrował do Francji, gdzie w 1984 roku opublikował swoje najbardziej znane” powieść „Nieznośna lekkość bytu”.

Sinéad O’Connor

Irlandzka piosenkarka, kompozytorka i autorka tekstów.

Debiutowała w latach 80. z zespołem In Tua Nua, karierę solową rozpoczęła w 1986.

Największy rozgłos piosenkarka zyskała jednak po wydaniu drugiej płyty „I Do Not Want What I Haven’t Got” w marcu 1990. Znalazł się na niej utwór „Nothing Compares 2 U”, napisany przez Prince’a, który następnie zaaranżował go specjalnie dla Sinéad.

Piosenka dotarła do pierwszych miejsc list przebojów w wielu krajach, w tym także w Stanach Zjednoczonych na Billboard Hot 100, stając się największym przebojem Sinéad w jej karierze.

W 1991 płyta została nagrodzona Grammy jako najlepszy album muzyki alternatywnej. Jej ostatni - dziesiąty - album (I’m Not Bossy, I’m the Boss) ukazał się w 2014 roku.

William Friedkin

Amerykański reżyser, producent filmowy i scenarzysta.

Rozpoczynał karierę od filmów dokumentalnych na początku lat 60. XX wieku. W 1971 roku wyreżyserował film „Francuski łącznik”, który zdobył pięć Oscarów, w tym za najlepszy film, najlepszy scenariusz adaptowany i najlepszą reżyserię. Za „Egzorcystę” z 1973 zdobył Złoty Glob dla najlepszego reżysera i nominację do Oscara dla najlepszego reżysera.

14 sierpnia 1997 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 6925 Hollywood Boulevard.

Dawid Tarnowski

Wójt gminy Firlej.Zanim został wójtem, pracował w Gminnej Bibliotece Publicznej w Firleju i wspierał Lokalną Grupę Działania „Doliną Wieprza i Leśnym Szlakiem”. Angażował się również w pracę animatora oraz prezesa w założonym przez siebie stowarzyszeniu zajmującym się m.in. warsztatami informatycznymi dla dzieci i seniorów. W 2018 roku wystartował w wyborach na wójta. Zwyciężył w pierwszej turze i został wójtem w wieku 31 lat.

Andrzej Kasprzak

Legendarny lubelski koszykarz. Przez całą karierę był związany z jednym klubem –

Lublinianką, w której grał przez 13 sezonów. W 1966 roku razem z kolegami z drużyny wywalczył awans do I ligi – odpowiednika obecnej ekstraklasy. Był niezwykle skutecznym zawodnikiem zdobywając po 30 a nawet 40 punktów w jednym spotkaniu. Średnio rzucał ponad 21 punktów na mecz.

W reprezentacji Polski wystąpił 98 razy i rzucił 461 punktów. Dwukrotnie reprezentował

Polskę na igrzyskach olimpijskich – w 1968 roku w Meksyku i w 1972 roku w Monachium

zajmując razem z drużyną narodową odpowiednio 6. i 10. miejsce.

Wojciech Krawczyk

Dr nauk medycznych, internista, lekarz chełmskiego szpitala, przez wiele lat ordynator oddziału wewnętrznego. Przez blisko 30 lat prowadził prywatny gabinet lekarski przy ul. Wirskiego w Chełmie. Niezwykle ceniony i lubiany przez pacjentów. W 2005 roku został uhonorowany tytułem „Chełmianin Roku”.

Zbigniew Dolecki

Samorządowiec, były burmistrz Hrubieszowa w latach 2006-2010, wcześniej od 1998 do 2002 pełnił funkcję zastępcy burmistrza. Był też miejskim i powiatowym radnym, również członkiem Zarządu Powiatu Hrubieszowskiego. Pracował również w rejonie dróg publicznych, kierował Miejską Służbą Drogową.

Zbigniew Dolecki został odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi oraz Odznaką Honorową Zasłużony dla Województwa Lubelskiego.

Michael Gambon

Irlandzki aktor, odtwórca roli Albusa Dumbledore'a w serii filmów o Harrym Potterze.

Jego kariera aktorska rozpoczęła się od współpracy z The Edward/Macliammoir Gate Theatre w Dublinie. W 1963 dołączył do zespołu The National Theatre.

Został nagrodzony prestiżową nagrodą dla najlepszego aktora – The Evening Standard Theatre Award – za tytułową rolę w sztuce Volpone.

Zagrał też w takich filmach jak „Kucharz, złodziej, jego żona i jej kochanek”, „Miłość i śmierć w Wenecji”, „Wersja Browninga” i „Gosford Park”.

Bobby Charlton

Angielski piłkarz, który grał na pozycji pomocnika i napastnika. Mistrz świata z 1966. Uważany za jednego z najwybitniejszych piłkarzy w historii piłki nożnej.

W latach 1956-1973 Charlton rozegrał w Manchesterze United 754 mecze i strzelił 249 bramek. W drużynie narodowej w latach 1958–1970 rozegrał 106 meczów i strzelił 49 goli. Był w składzie na czterech finałach mistrzostw świata w piłce nożnej. Rozegrał 14 meczów na mistrzostwach świata i zdobył 4 bramki. Z Manchesterem United zdobył cztery mistrzostwa Anglii. W 1966 uhonorowany przez France Football Złotą Piłką.

W 1974 odznaczony Komandorią Orderu Imperium Brytyjskiego (CBE). W 1994 królowa Elżbieta II nadała mu tytuł szlachecki.

Stanisław Fornal

Był dziennikarzem, dokumentalistą, reportażystą i satyrykiem. W okresie 1975-1982 pełnił funkcję zastępcy redaktora naczelnego lubelskiego oddziału Polskiego Radia.

Przez lata zajmował się dokumentowaniem dziejów Polskiego Radia. W swoim dorobku miał wiele książek a także audycji radiowych, które emitowane były we wszystkich stacjach PR.

Stanisław Fornal był laureatem wielu nagród ogólnopolskich i regionalnych. W 1996 roku został nominowany do nagrody Złotego Mikrofonu.

Andrzej Koziara

Dziennikarz, fotograf, członeki zespołu Bajm i wykładowca UMCS.

Sprawował funkcję zastępcy redaktora naczelnego w National Geographic Polska oraz w czasopiśmie Tropami Discovery Chanel. Pracował również dla Telewizji Polskiej. Poza dziennikarstwem, Koziara dał się poznać również jako dokumentalista, fotograf, czy filmowiec.

Wykładał fotografię na studiach podyplomowych na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Koziara pracował też w zagranicznych mediach w Kanadzie i Stanach Zjednoczonych.

Był również korespondentem wojennym w Kaukazie i Jugosławii. Do 1981 roku był członkiem zespołu Bajm.

Matthew Perry

Amerykańsko-kanadyjski aktor, występował w roli Chandlera Binga w sitcomie NBC „Przyjaciele”.

Jego pasją był tenis, w którym odnosił sukcesy na poziomie krajowym, m.in. zajął w kategorii juniorów 17. miejsce w grze pojedynczej i trzecie miejsce w grze podwójnej. W wieku 15 lat zamieszkał z ojcem w Los Angeles, gdzie zainteresował się aktorstwem i zaczął brać udział w szkolnych przedstawieniach swojego liceum w Sherman Oaks. Po raz pierwszy pojawił się w telewizji w 1987 w serialu „Second Chance”. Rok później zadebiutował na dużym ekranie w drugoplanowej roli w filmie „A Night in the Life of Jimmy Reardon”. Na początku lat 90. grał epizodyczne role w wielu serialach oraz wykreował główne role w sitcomach „Sydney” i „Home Free”.

Występ w „Przyjaciołach” stał się przełomem w jego karierze, sam serial zyskał popularność i w Ameryce, i na całym świecie, bijąc rekordy oglądalności i zyskując nominacje do wielu nagród. Perry za rolę Chandlera był nominowany m.in. do nagrody Emmy w 2002 roku.

Wanda Półtawska

Urodzona w Lublinie przyjaciółka i wieloletnia współpracowniczka Jana Pawła II.

Urodziła się w 1921 roku w Lublinie. Uczęszczała do szkoły sióstr urszulanek. Po wybuchu II wojny światowej wraz z grupą harcerek włączyła się w służbę pomocniczą i zaangażowała w konspirację jako łączniczka. 17 lutego 1941 roku została aresztowana przez gestapo i była więziona na lubelskim Zamku. Przesłuchiwano i torturowano ją w areszcie przy dzisiejszej ul. Radziszewskiego, gdzie obecnie mieści się Muzeum Martyrologii „Pod Zegarem”.

We wrześniu 1941 roku Wanda Półtawska została wywieziona do Ravensbruck z zaocznym wyrokiem śmierci. W nazistowskim obozie koncentracyjnym była poddawana przez niemieckich lekarzy pseudomedycznym eksperymentom. Następnie przewieziono ją do obozu w Neustadt-Glewe, gdzie przebywała do 7 maja 1945 roku.

Po zakończeniu wojny ukończyła medycynę na Uniwersytecie Jagiellońskim, uzyskując specjalizację z psychiatrii. Przez wiele lat przyjaźniła się z biskupem krakowskim Karolem Wojtyłą, a później Janem Pawłem II.

W 2016 roku została uhonorowana Orderem Orła Białego. Najwyższe odznaczenie państwowe przyznano jej za propagowanie wartości i znaczenia rodziny we współczesnym społeczeństwie. Od 2009 roku była honorową obywatelką Lublina.