XXIII edycja i nowi kuratorzy. Sześć filmów, cztery koncerty, siedemnaście spektakli w siedmiu różnych przestrzeniach. Teatr, który ma być pretekstem do myślenia o tym , co najważniejsze. O tym, co męczy i co boli w polskiej rzeczywistości 2018 roku.
– Tegoroczna edycja Konfrontacji Teatralnych to swoistego rodzaju zakręt – tłumaczy Janusz Opryński, dyrektor artystyczny wydarzenia, które przez 23 lata istnienia wyrobiło sobie mocną pozycję na teatralnej mapie Polski.
Opryński rozstał się z Grzegorzem Reske i Martą Keil, którzy przez ostatnie pięć lat układali program lubelskiego festiwalu, i powierzył to zadanie ludziom z Warszawy. – To był ciekawy etap, ale teraz chcemy przejść w inne obszary. Zaczynamy nową podróż – stwierdza.
Przewodnikami w tej podróży będą krytycy teatralni: Łukasz Drewniak i Wojciech Majcherek.
Idea
W tym roku kuratorzy i publiczność siedząca na widowni (lub stojąc w fabrycznej hali) będą się zastanawiać „Co jest (w Polsce) do myślenia?”. Cytat z rozprawy Stanisława Wyspiańskiego o Hamlecie to hasło przewodnie tegorocznej edycji festiwalu.
– Polska współczesna wcale nie jest na pierwszym planie. Ważne pytania nie padają wprost. Trzeba zajrzeć głębiej, pod podszewkę – mówi Łukasz Drewniak.
– Jesteśmy w momencie gdy o różnych sprawach trzeba mówić na nowo – tłumaczy Wojciech Majcherek.
– Najlepiej skonstruowane programy festiwalowe to takie, gdzie dochodzi do dyskusji twórców. Gdy nieoczekiwanie w jednym spektaklu uzyskujemy odpowiedź na pytanie postawione w innym – dodaje Drewniak.
Najpierw film, potem teatr
Konfrontacje rozpoczną się 3 października i potrwają osiem dni. Nie oznacza to jednak, że „najgłośniejsze premiery ostatniego sezonu” będziemy oglądać codziennie. Od czwartku do wtorku w programie nawiązujące do programu teatralnego seanse filmowe i koncerty (wstęp wolny). Na uwagę zasługuje tu szczególnie „Lalka z łóżka nr 21”. Spektakl telewizyjny Jana Kulczyńskiego z 1978 r. opowiada historię więźniarki, która pracowała w Auschwitz w domu publicznym dla oficerów SS.
Prolog tegorocznego festiwalu to „Wujaszek Wania” warszawskiego Teatru Polskiego w reż. Iwana Wyrypajewa, który na dużej scenie Sali Operowej Centrum Spotkania Kultur zobaczymy w środę, 3 października.
– To zaskakujące przedstawienie. Z pozoru bardzo wierne Czechowowi, ale też bardzo współczesny, wiele mówiący o nas – mówi Majcherek. – Myślę, że to będzie przeżycie.
Bilety na spektakl w iście gwiazdorskiej obsadzie (Teresa Budzisz-Krzyżanowska, Karolina Gruszka, Anna Nehrebecka, Andrzej Seweryn, Maciej Stuhr) od 40 do 80 zł.
Sztukę rosyjskiego dramatopisarza („Trzy siostry”) zobaczymy też w Teatrze Osterwy (13.10). – To zupełnie inny sposób myślenia o Czechowie – przyznaje Majcherek. – To będzie ciekawa konfrontacja obu tych przedstawień.
Po presją
To co łączy teatry, jakie znalazły się w tegorocznym programie, to „aura tajemniczości”.
W CSK zobaczymy też realizację Teatru Śląskiego w Katowicach. „Pod presją” w reż. Mai Kleczewskiej i Łukasza Chotkowskiego inspirowane jest filmem Johna Cessavetesa (także zostanie pokazany na festiwalu). To przejmujący portret Mabel, wchodzącej w wiek średni matki i żony cierpiącej na zaburzenia psychiczne, która wymyka się społecznym normom.
– Perfekcyjnie zrealizowane, łączące teatr z filmem, ze świetną rolą Sandry Korzeniak – chwali Majcherek.
Pod presją żyją też bohaterowie „Sekretnego życia Friedmanów”. Spektakl , również inspirowany filmem – nominowanym do Oskara „Capturing the Friedmans” Andrew Jareckiego – opowiada autentyczną historię rodziny, w której ojciec i syn zostają oskarżeni o molestowanie dzieci. Spektakl Marcina Wierzchowskiego tylko dla osób pełnoletnich.
Pytania o to, czy mamy prawo osądzać ludzkie wybory, stawia „Puppenhaus. Kuracja” wg. tekstu Magdy Fertacz (w reż. Jędrzeja Piaskowskiego). Pretekstem do tego są historie ludzi, którzy w czasie wojny otrzymywali intymne kontakty z okupantami.
Komuna i studenci
Nowi kuratorzy, podobnie jak ich poprzednicy, także zapraszają do Lublina Komunę//Warszawa. Najlepszy polski teatr alternatywny zaprosił do siebie reżyserów z ośrodków repertuarowych, ale zaproponował im znacznie mniejszy budżet i dużo mniejszą przestrzeń. W Lublinie zobaczymy jak sobie z tym poradzili Anna Smolar („Ośrodek wypoczynkowy”), Cezary Tomaszewski („Cezary idzie na wojnę”) i Grzegorz Laszuk („7 pieśni o awangardzie”). Laszuk zabiera nas w lata 20., Tomaszewski bawi się wizją siebie - tancerza i geja - na wojnie, a Smolar zaprasza do kurortu rodem z orwellowskiej powieści.
Po raz pierwszy na Konfrontacjach pojawia się natomiast studenci reżyserii krakowskiej i warszawskiej szkoły teatralnej.
– To pomysł Doroty Ignatjew, dyrektorki Teatru Osterwy – przyznaje Opryński. – Przekonała nas, że tylko tak dowiemy się jak teatr będzie wyglądał w przyszłości.
Spektakle w Sali Czarnej CK, bilety kosztują tylko 10 zł.
Scena dla Czechów
Ważny punkt w programie to prezentacje spektakli Jana Mikulaska.
– To taki czeski Jan Klata, hipsterskie dell’arte, teatr kompletnie w Polsce nieznany – mówi Łukasz Drewniak, wielki fan czeskiego reżysera.
To reżyser, który przełożył na język teatru reportaże Mariusza Szczygła z tomu „Gottland”. – Do świadomości polskiego teatromana na dłużej się jednak nie przebił – ubolewa kurator. – To teatr z pozoru lekki, żartobliwy, który kryje w sobie potworną gorycz i ostrą ironię.
Na Konfrontacjach aż trzy okazje na przełamanie stereotypów na temat czeskiego teatru: „Europeana”, „Hamleci”, „Obsesja”. Bilety od 30 do 50 zł.
Festiwal zakończy Dostojewski, a konkretnie „Św. Idiota” (14 października, Teatr Osterwy). To spektakl, który Janusz Opryński zrealizował w Bielsku-Białej. Tamtejszym Teatrem Polskim obecnie zarządza jego dawny bliski współpracownik – Witold Mazurkiewicz.
Pełny program:
3.10 (środa)
godz. 19.00 Teatr Polski (Warszawa) Wujaszek Wania, reż. Iwan Wyrypajew (120 min) / Sala Operowa Centrum Spotkania Kultur w Lublinie / I kategoria: 80 zł; II kategoria 60 zł; III kategoria 40 zł,
Po spektaklu odbędzie się spotkanie z twórcami. Prowadzenie: Łukasz Drewniak i Wojciech Majcherek
4.10 (czwartek)
godz. 18.00 Lalka z łóżka nr 21 (1971), reż. Jan Kulczyński (48 min) / Kino CK / wstęp wolny
5.10 (piątek)
godz. 19.00 Zagubieni (2015), reż. Petr Zelenka (105 min) / Kino CK / wstęp wolny
6.10 (sobota)
godz. 18.30 Euforia (2006), reż. Iwan Wyrypajew (74 min) / Kino CK / wstęp wolny
godz. 20.00 Feral Rite – live act (45 min) / Sala Widowiskowa / wstęp wolny
godz. 20.45 Varg – live act (60 min) / Sala Widowiskowa / wstęp wolny
7.10 (niedziela)
godz 18.00 Jak utopić doktora Mraczka? (1974), reż. Václav Vorlíček (96 min) / Kino CK / wstęp wolny
godz. 20.00 FOQL – live act (45 min) / Sala Widowiskowa / wstęp wolny
godz. 20.45 Jacek Sienkiewicz – koncert (60 min) / Sala Widowiskowa / wstęp wolny
8.10 (poniedziałek)
godz. 19.00 Kobieta pod presją (1974), reż. John Cassavetes (155 min) / Kino CK / wstęp wolny
9.10 (wtorek)
godz. 18.00 Spotkanie Filozoficzne: Climax (2018), reż. Gaspar Noé (90 min) / Kino CK / wstęp wolny
10.10 (środa)
godz. 18.00 Teatr Ósmego Dnia (Poznań) Paragraf 196 KK (ćwiczenia z terroru), realizacja: Kolektyw Senioralny (60 min) / Galeria Labirynt /30/20 zł
godz. 20.00 Teatr Śląski (Katowice) Pod presją, reż. Maja Kleczewska i Łukasz Chotkowski (105 min) / Sala Operowa Centrum Spotkania Kultur w Lublinie / I kategoria: 50 zł; II kategoria 40 zł; III kategoria 30 zł
Po spektaklu odbędzie się spotkanie z twórcami. Prowadzenie: Łukasz Drewniak i Wojciech Majcherek
11.10 (czwartek)
godz. 18.00 Komuna Warszawa (Warszawa) Ośrodek wypoczynkowy, reż. Anna Smolar (70 minut) / Galeria Labirynt / 30/20 zł
godz. 19.30 Teatr Ludowy (Kraków) Sekretne życie Friedmanów, reż. Marcin Wierzchowski (165 min) / Sala Widowiskowa / 30/20 zł
12.10 (piątek)
godz. 16.30 AT Warszawa Dla Mamy, reż. Katarzyna Minkowska (40 min) / Sala Czarna / 10 zł
godz. 18.00 Komuna//Warszawa (Warszawa) Cezary idzie na wojnę, reż. Cezary Tomaszewski (50 min) / Galeria Labirynt / 30/20 zł
godz. 20.00 Divadlo Na zábradlí (Praga) Obsession, reż. Jan Mikulášek (90 min) / Sala Widowiskowa / 40/30 zł
13.10 (sobota)
godz. 14.00 Teatr w Polsce AD 2018. Co jest do myślenia? – debata / Kino CK / wstęp wolny
godz. 16.30 AST Kraków On, reż. Radosław Maciąg (40 min) / Sala Czarna / 10 zł
godz. 17.30 Teatr im. Juliusza Osterwy (Lublin) Trzy siostry, reż. Jędrzej Piaskowski (130 min) / Teatr im. Juliusza Osterwy / 30/25/20 zł
godz. 20.00 Divadlo Na zábradlí (Praga) Hamleti, reż. Jan Mikulášek (90 min) / Teatr Stary w Lublinie / 50/40 zł
Po spektaklu odbędzie się spotkanie z twórcami. Prowadzenie: Łukasz Drewniak i Wojciech Majcherek
godz. 22.00 Komuna//Warszawa (Warszawa) 7 pieśni o awangardzie, reż. Grzegorz Laszuk (50 min) / Galeria Labirynt / 30/20 zł
14.10 (niedziela)
godz. 14.00 – Nic – pamięć (nic – robienie). Ontologia. Na marginesach Leśmiana – promocja książki / Kino CK / wstęp wolny
godz. 16.00 AST Kraków Hamlet, reż. Radosław Stępień (60 min) / Sala Czarna / 10 zł
godz. 17.00 Divadlo Na zábradlí (Praga) Europeana, reż. Jan Mikulášek (100 min) / Sala Widowiskowa / 40/30 zł
godz. 19.00 TR Warszawa (Warszawa) Puppenhaus. Kuracja, reż. Jędrzej Piaskowski (90 min) / Studio TVP Lublin / 40/30 zł
godz. 20.45 Teatr Polski (Bielsko-Biała) Św. Idiota, reż. Janusz Opryński (180 min) / Teatr im. Juliusza Osterwy / 30/25/20 zł