Rok 1808. Do zakładu dla obłąkanych przyjeżdża nowa elita klasy rządzącej, by obejrzeć sztukę napisaną i wyreżyserowaną przez Markiza de Sade’a, który żyje tu w przymusowym odosobnieniu. Tytuł sztuki: „Męczeństwo i śmierć Jean Paul Marata przedstawione przez zespól aktorski przytułku w Charenton pod kierownictwem pana de Sade”. W roli Markiza: Jerzy Rogalski
Remigiusz Brzyk przenosi nas do miejscowości Charenton. To tu, w szpitalu dla umysłowo chorych zamknięty jest słynny Markiz de Sade. Sztuka oparta jest na faktach: Sade w szpitalu pisał sztuki, które następnie na miejscu wystawiał. Przedstawienia były terapią dla miejscowych aktorów i dla publiczności.
Sztuka będzie opowiadać o śmierci Jean-Paula Marata. Marat to francuski polityk czasów rewolucji francuskiej, dziennikarz i lekarz, który napisał „Kajdany niewoli”. Z powodu choroby skóry pracował siedząc w wannie. 13 lipca 1793 Marat zgodził się rozmowę z Charlotte Corday. Kiedy wpuścił ją do domu, zadała mu w wannie cios nożem w serce. Zabójczyni przyznała się i została 17 lipca zgilotynowana.
Markiz de Sade
Od nazwiska Markiza de Sade (dokładnie Donatien Alphonse Francois de Sade) pochodzi słowo sadyzm. W swoim rodowym zamku miał wystawiać sztuki teatralne, które kończyły się orgiami seksualnymi.
Do najbardziej znanych dzieł de Sade’a należą „Sto dwadzieścia dni Sodomy, czyli szkoła libertynizmu” oraz „Justyna, czyli Nieszczęścia cnoty”.
Remigiusz Brzyk
To jeden z najważniejszych reżyserów w Polsce. Uczeń Krystiana Lupy ma na swoim koncie kilkanaście spektakli obsypanych nagrodami. Wśród nich tak głośne realizacje jak „Czarownice z Salem” Arthura Millera i „Historia o Miłosiernej, czyli testament psa” Ariano Suassuny w Teatrze im. Jaracza w Łodzi czy Korzeniec z Teatru Zagłębia w Sosnowcu.
Wielokrotnie nagradzany. Dwukrotny zdobywca „Lauru Konrada” najlepiej czuje się w wielkiej literaturaturze klasycznej, kryminałach i politycznych bulwarówkach.
Premiera
Remigiusz Brzyk o premierze w Teatrze Osterwy: - W latach sześćdziesiątych minionego wieku Peter Weiss napisał przedziwną sztukę, którą nazywam sztuką reżyserską. To jest przedziwny tekst, którego prapremierę zrobił Konrad Swinarski w Niemczech, potem polską premierę w Teatrze Ateneum. O czym jest sztuka? O rewolucji.
To jest tekst reżyserski, dlatego drogi interpretacyjne są bardzo luźne. Zależne od temperamentu i potrzeby reżyserskiej. Nie lubię mówić o sztuce przed przedstawieniem, to trzeba zobaczyć. Z całą pewnością ten tekst można bardzo uwspółcześnić politycznie. W każdym kraju. Można pójść bardzo mocną drogą. Można też pójść drogą psychopatyczną. Zająć się tym wariatkowem. Domem dla obłakanych.
Chciałem zwrócić waszą uwagę, że spektakl zacznie się w foyer Teatru Osterwy. Tam będzie garderoba. Widz, który przyjdzie o 18.30 zobaczy aktorów, którzy będą przebierać się ze swoich ciuchów prywatnych w kostiumy.
Kiedy dobierałem się do tego tekstu, kiedy wiele rozmawiałem z Dorotą Ignatjew, dyrektorem lubelskiej sceny, a miałem wówczas dużo czasu, bo z powodu kłopotów zdrowotnych przez półtora roku nie pracowałem w teatrze, a ten mój szpital gdzieś w sztuce się odzywa - doszedłem do wniosku, że tak naprawdę Juliusz Osterwa, patron lubelskiego teatru, czyli twórca Reduty, teatru zespołu, wspólnotowego traktowania sztuki - zobowiązuje.
Stąd ta garderoba wśród widzów i cały zespół Teatru Osterwy na scenie. To absolutnie demokratyczny wybór. Tu nikt - bez względu na wiek, poglądy polityczne, płeć - nie mógł być przeze mnie zostawiony. Grają absolutnie wszyscy, co jest dość ryzykowne z ekonomicznego punktu widzenia, ale pani dyrektor na koniec pierwszego sezonu to zaakceptowała i brawo. I ze względu na ten zespół ścieżka teatralności jest dla mnie kluczowa. A inne ścieżki i tak wybrzmią.
Sam przekład Andrzeja Wirtha sprawia, że nie trzeba było dopisać ani litery. Są skróty, żeby spektakl nie trwał pięciu godzin. No i tyle.
Najbliższe spektakle
Teatr im. Juliusza Osterwy: Marat/Sade
Reżyseria: Remigiusz Brzyk
Choreografia: Dominika Knapik
Scenografia: Szymon Szewczyk
Muzyka: Jacek Grudzień, Szymon Szewczyk
Premiera 17 czerwca, godzina 19, Kolejne spektakle 18 oraz 21-25 czerwca o godzinie 19. Bilety: 15-45 zł. Rezerwacja biletów: 81 532 44 36
Wybrane Tagi z programu
do Speklatklu „Marat/Sade”
Dwudziestopięcioosobowy zespół – dwadzieścia pięć głów – dwadzieścia pięć korpusów – pięćdziesiąt rąk – dwieście pięćdziesiąt palców u rąk – osiemset zębów – dwieście siekaczy – sto kłów – w różnym wieku – różnej płci – zespół stoi – rusza się – tworzy lunatyczne obrazy – wolność wiodąca lud na barykady – zwierzęta w cyrku – ikonografia tortur – wybuch – wybuch – wybuch – ktoś upada – wszyscy do krat – bomba – ściany teatru się rozpadają – parlament – w epilepsji
(źródło: Teatr Osteryw)