Przeglądarka, z której korzystasz jest przestarzała.

Starsze przeglądarki internetowe takie jak Internet Explorer 6, 7 i 8 posiadają udokumentowane luki bezpieczeństwa, ograniczoną funkcjonalność oraz nie są zgodne z najnowszymi standardami.

Prosimy o zainstalowanie nowszej przeglądarki, która pozwoli Ci skorzystać z pełni możliwości oferowanych przez nasz portal, jak również znacznie ułatwi Ci przeglądanie internetu w przyszłości :)

Pobierz nowszą przeglądarkę:

Magazyn

28 kwietnia 2019 r.
15:35

Wykonanie zdjęcia trwało kilka lat. Czarna dziura jak okno na wszechświat

0 14 A A
Profesor dr hab. Marek Rogatko z Katedry Fizyki Teoretycznej Instytutu Fizyki UMCS
Profesor dr hab. Marek Rogatko z Katedry Fizyki Teoretycznej Instytutu Fizyki UMCS (fot. Maciej Kaczanowski)

Teleskop Horyzontu Zdarzeń należący do Europejskiego Obserwatorium Południowego po raz pierwszy w historii wykonał zdjęcie czarnej dziury położonej w centrum odległej od nas o 55 milionów lat świetlnych galaktyki M87. Rozmowa z profesorem dr hab. Markiem Rogatko z Katedry Fizyki Teoretycznej Instytutu Fizyki UMCS

• Czuł pan podekscytowanie oglądając pierwsze zdjęcie czarnej dziury?

- Nie. Obrazki, które pokazał nam Teleskop Horyzontu Zdarzeń były znane od końca lat 80 ubiegłego wieku. Wtedy Jean-Piere Luminet na podstawie ogólnej teorii względności wytworzył potencjalny obraz materii przy obracającej się czarnej dziurze. Wkrótce potem rozpoczął się boom na tworzenie symulacji, jak czarna dziura będzie wyglądała. Zajmowało się tym w kilku obserwatoriach. Wszystkie prace były niemal identyczne z obrazem, który otrzymaliśmy teraz.

• Wykonanie zdjęcia trwało kilka lat.

- Koncepcja połączenia kilku ziemskich teleskopów w jeden potężny Teleskop Horyzontu Zdarzeń i skierowania tego oka ziemi na jedną z galaktyk, w której środku znajduje się supermasywna czarna dziura o masie 6,5 miliarda mas Słońc powstała w 2009 roku. Wybrano właśnie to miejsce, bo masa tej czarnej dziury jest dla nas wręcz niewyobrażalnie wielka. Równolegle biegły symulacje numeryczne. Wykorzystując zdolności obliczeniowe komputerów oraz równania teorii względności Einsteina stworzono potencjalny obraz czarnej dziury, który w pełni się dopiął.

Artykuł premium Regionalny portal informacyjny Dziennik Wschodni
Dostęp ograniczony
lub wykup pełny dostęp do portalu:
Prenumerata
30 dni
koszt: 19,00 zł
  • Dostęp do aktualnych wydań e-gazety przez 30 dni
  • Nielimitowany dostęp do artykułów premium na portalu
  • Brak reklam w naszym serwisie*
Prenumerata
90 dni
koszt: 49,00 zł
  • Dostęp do aktualnych wydań e-gazety przez 90 dni
  • Nielimitowany dostęp do artykułów premium na portalu
  • Brak reklam w naszym serwisie*
Prenumerata
180 dni
koszt: 99,00 zł
  • Dostęp do aktualnych wydań e-gazety przez 180 dni
  • Nielimitowany dostęp do artykułów premium na portalu
  • Brak reklam w naszym serwisie*
Prenumerata
360 dni
koszt: 199,00 zł
  • Dostęp do aktualnych wydań e-gazety przez 360 dni
  • Nielimitowany dostęp do artykułów premium na portalu
  • Brak reklam w naszym serwisie*
Prenumerata
1 dzień
koszt: 3,00 zł
  • Dostęp do aktualnych wydań e-gazety przez 1 dzień
  • Nielimitowany dostęp do artykułów premium na portalu
  • Brak reklam w naszym serwisie*
* poza reklamami w treściach wideo z zewnętrznych serwisów
Czytaj więcej o:

Pozostałe informacje

Moto.DW. Z kierowcą wyścigowym Szymonem Ładniakiem testujemy nową Skodę
Moto.DW
film

Moto.DW. Z kierowcą wyścigowym Szymonem Ładniakiem testujemy nową Skodę

W dzisiejszym Moto.DW przyjrzymy się sekundnikom zamontowanym kilka dni temu w Lublinie na skrzyżowaniu ulic Kunickiego - Rejtana - Zemborzycka. Pokażemy, co o tym rozwiązaniu sądzą lubelscy kierowcy. Będziemy na nowo otwartej stacji Orlenu przy S19, powiem kiedy ruszy kolejna, ulokowana vis-a-vis. Szymon Ładniał, kierowca wyścigowy, sprawdzi jak jeździ skoda kamiq selection 1.0 TSI 85 kW (115 KM) 7-Automat DSG.

Awanse i odznaczenia. Strażnicy miejscy świętowali
ZDJĘCIA
galeria

Awanse i odznaczenia. Strażnicy miejscy świętowali

Straż Miejska w Lublinie świętuje 33-lecie. Podczas jubileuszu był czas na awanse i odznaczenia.

Miała być miłość, został szantaż i wstyd

Miała być miłość, został szantaż i wstyd

Na świdnicką policję zgłosił się mieszkaniec, który po wysłaniu swoich nagich zdjęć na portalu randkowym był szantażowany. Policja apeluje i przypomina o rozwadze podczas zawierania internetowych znajomości.

Lublin i Lubartów na autobusy wezmą od marszałka

Lublin i Lubartów na autobusy wezmą od marszałka

Marszałek województwa Jarosław Stawiarski wraz z wicemarszałkiem Piotrem Bresiem wręczyli w piątek dwie umowy na dofinansowanie zakupu ekologicznych autobusów. 20 maszyn trafi do Lublina, a 3 kolejne do Lubartowa. Całość ma kosztować ponad 72 mln zł. Unia Europejska daje 51,5 mln z tej kwoty.

8-latka wybiegła na ulicę. Kierowca nie zdążył zareagować

8-latka wybiegła na ulicę. Kierowca nie zdążył zareagować

W czwartkowe popołudnie 8-letnia dziewczynka wybiegła nagle na jezdnię zza zaparkowanych samochodów.

Śmiertelny wypadek niedaleko Nałęczowa

Śmiertelny wypadek niedaleko Nałęczowa

W piątek rano doszło do tragicznego wypadku na nowej obwodnicy Nałęczowa. Życie stracił 74-letni mężczyzna.

Chcesz zobaczyć Saturna? Jest na to okazja!

Chcesz zobaczyć Saturna? Jest na to okazja!

Kosmos intryguje i ciekawi wszystkich. W piątkowy wieczór będzie można popatrzeć na niego z bliska.

Adam Paluszkiewicz

Międzyrzecki sport w nowych rękach. Dyrektor zbierał doświadczenie w stolicy

Był przedsiębiorcą i społecznikiem. Teraz został dyrektorem Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w Międzyrzecu Podlaskim. Adam Paluszkiewicz ma ambitny plan, by obudzić w mieszkańcach sportowego ducha.

Pogoda na weekend. Ciepło nie odpuszcza
pogoda
film

Pogoda na weekend. Ciepło nie odpuszcza

Czeka nas kolejny upalny weekend bez kropli deszczu. Termometry ponownie wskażą ponad 30 kresek. Pogodę przygotowaną przez dr Krzysztofa Bartoszka z UMCS prezentuje Agnieszka Wójcik.

Plaga nietrzeźwych kierowców na drogach województwa

Plaga nietrzeźwych kierowców na drogach województwa

W ciągu doby policjanci poinformowali o kilku kolejnych nietrzeźwych kierowcach. Najpierw dwóch z nich zatrzymała policja z Zamościa, kolejny wpadł wczoraj późnym wieczorem w powiecie tomaszowskim po tym jak wjechał w latarnię.

Geniusz Marii Curie – Skłodowskiej wymyka się wszelkim kategoriom
Magazyn

Geniusz Marii Curie – Skłodowskiej wymyka się wszelkim kategoriom

Była pierwszą kobietą, która uzyskała licencjat nauk fizycznych i matematycznych na Sorbonie, była pierwszą kobietą profesorem Sorbony, była pierwszą kobietą i jedną z 4 osób, którym dwukrotnie przyznano Nagrodę Nobla Była pierwszą kobietą która zrobiła prawo jazdy, która przełamywała konwenanse i stereotypy, walczyła o prawa kobiet. A u szczytu sławy, po drugiej nagrodzie Nobla wybijano jej szyby w oknach i chciano wypędzić z Francji. Musiała chronić się u przyjaciółki.

Na otwarciu nowego stadionu lekkoatletycznego w Chełmie nie zabrakło uczniów i absolwentów pobliskiego liceum. Otwarcie nowego obiektu upamiętnili biegiem wokół boiska razem z nauczycielami i rodzicami.
chełm

Taki stadion, że tylko trenować

Nauczyciele wraz ze swoimi uczniami i ich rodzicami wzięli udział w sztafecie pokoleniowej z okazji otwarcia nowego stadionu lekkoatletycznego, znajdującego się przy ich liceum.

Specjalna linia RAD. Dokąd nią pojedziemy?
ROZKŁAD JAZDY

Specjalna linia RAD. Dokąd nią pojedziemy?

Przykładem lat ubiegłych, na dożynki w Radawcu będziemy mogli pojechać autobusem. I to bezpłatnie.

Zakład Karny w Chełmie oferuje możliwość dzierżawy hali produkcyjnej

Zakład Karny w Chełmie oferuje możliwość dzierżawy hali produkcyjnej

Edach Budowlani Lublin drugi raz w tym sezonie zagrają przed własną publicznością

Edach Budowlani Lublin chcą w końcu wygrać u siebie

W trzeciej kolejce Edach Budowlani Lublin zmierzą się z KS WizjaMed Budowlanymi Łódź. Pierwszy gwizdek na boisku przy ul. Magnoliowej, w niedzielę o godzinie 14.

ALARM24

Widzisz wypadek? Jesteś świadkiem niecodziennego zdarzenia?
Alarm24 telefon 691 770 010

Wyślij wiadomość, zdjęcie lub zadzwoń.

Kliknij i dodaj swojego newsa!

Najczęściej czytane

Dzisiaj · Tydzień · Wideo · Premium