Za 2 lata ma być gotowy zalew w Panieńszczyźnie, w sąsiedztwie Lublina, z dwoma piaszczystymi plażami. Zbiornik retencyjny o powierzchni nieco ponad 10 hektarów zostanie wyposażony w innowacyjny system hydrofitowy do oczyszczania wód powierzchniowych, niestosowany dotychczas w Polsce
– Już od pewnego czasu jesteśmy gotowi do rozpoczęcia budowy – przyznaje Teresa Kot, wójt gminy Jastków, z którą o planach budowy zalewu rozmawialiśmy już 2017 roku, kiedy gmina przygotowywała się do tej inwestycji. Zbiornik poza funkcją podstawową – retencją – będzie pełnić też funkcję rekreacyjną. Zaplanowano dwie piaszczyste plaże, będzie też miejsce dla wędkarzy i ścieżka rowerowa. – Mamy wszystkie niezbędne dokumenty i pozwolenie na budowę – zapewnia Teresa Kot.
A także pieniądze, bo gmina otrzymała dofinansowanie na swój projekt z rządowego funduszu „Polski Ład”. Chodzi o blisko 7 mln zł. – Lada dzień będziemy ogłaszać przetarg – zapowiada pani wójt. – Prace chcemy rozpocząć na wiosnę. W okresie bezlęgowym chcemy przeprowadzić wycinkę samosiejek. Plan zakłada rozłożenie prac na dwa lata, gdyby okazało się, że jest pogoda nie jest naszym sprzymierzeńcem, ale może uda się przeprowadzić tę inwestycję szybciej.
Zalew będzie zlokalizowany w miejscowości Panieńszczyzna, w sąsiedztwie dawnej drogi krajowej nr 17. Zbiornik retencyjny będzie mieć powierzchnię 10,8 ha, zaś powierzchnia nieruchomości zajętych na stałe pod inwestycję wyniesie 15,2 ha.
Zbiornik powstanie na terenach zalewowych na obszarze, na którym „występują liczne źródła i wody naporowe kwalifikujące te tereny do zagospodarowania na stawy lub zbiorniki wodne” – czytamy w dokumentacji. Akwen nie będzie realizowany na rzece Ciemiędze, która będzie przebiegać po północnej stronie projektowanego zbiornika. „Zaprojektowano efektywne rozwiązania przyrodniczo-techniczne przyjazne środowisku, zapewniające naturalne warunki panujące w dolinie rzeki przy zachowaniu nienaruszonego reżimu hydrologicznego w korycie rzeki. Dno rzeki Ciemięgi pozostanie w stanie niewzruszonym, a koryto zostanie oczyszczone z gałęzi i nawisów”.
– Przy budowie zbiornika retencyjnego zostanie zastosowany nowoczesny system hydrofitowy do oczyszczania wód powierzchniowych rzeki Ciemięgi – zapowiada Teresa Kot. – Przez to inwestycja będzie droższa, ale przełoży się to na późniejszą eksploatację akwenu, bo dzięki temu zostanie ograniczona możliwość np. zakwitu sinic.
System hydrofitowy (projekt tego systemu dla zbiornika retencyjnego Jastków został wykonany pod kierunkiem prof. Krzysztofa Jóźwiakowskiego), jest systemem innowacyjnym, nie był „stosowany dotychczas w Polsce”, poza tym „zapewni wysoką jakość wód w planowanym zbiorniku”. „Obiekt będzie zintegrowany z krajobrazem okolicy, ponieważ wykorzystane w nim zostaną miejscowe gatunki roślin, typowe dla ekosystemu położonego w danej strefie, w większości pobrane ze środowiska naturalnego i dobrane zgodnie z ich wymaganiami do nasadzeń w poszczególnych strefach zbiornika”. Wśród nich będą: trzcina pospolita, pałka wodna i sit a także moczarka kanadyjska, osoka aloesowata i żabienica jaskrowata.
Poza tym, zastosowany „system hydrofitowy do oczyszczania wód powierzchniowych zostanie włączony do pakietu edukacyjnego Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie i gminy Jastków, a możliwość obserwowania jego funkcjonowania pomoże zwiększyć wiedzę i świadomość uczniów szkół na różnych poziomach edukacji, turystów odwiedzających gminę Jastków i mieszkańców”.
Niewykluczone, że zostaną wykonane specjalne tablice informacyjne, opisujące funkcje zbiornika.