Przeglądarka, z której korzystasz jest przestarzała.

Starsze przeglądarki internetowe takie jak Internet Explorer 6, 7 i 8 posiadają udokumentowane luki bezpieczeństwa, ograniczoną funkcjonalność oraz nie są zgodne z najnowszymi standardami.

Prosimy o zainstalowanie nowszej przeglądarki, która pozwoli Ci skorzystać z pełni możliwości oferowanych przez nasz portal, jak również znacznie ułatwi Ci przeglądanie internetu w przyszłości :)

Pobierz nowszą przeglądarkę:

Kuchnia

16 stycznia 2021 r.
16:02

Pomysł na smaczną kolację: pieczemy proziaki

(fot. Waldemar Sulisz)

Kto pamięta placki na sodzie, pieczone na węglowej kuchni? Po domu roznosił się zapach, jakiego nie zapomni się nigdy. Proziaki, zwane także fajercarzami, można upiec na patelni lub na grillu elektrycznym. Są pyszne

AdBlock
Szanowny Czytelniku!
Dzięki reklamom czytasz za darmo. Prosimy o wyłączenie programu służącego do blokowania reklam (np. AdBlock).
Dziękujemy, redakcja Dziennika Wschodniego.
Kliknij tutaj, aby zaakceptować

Najbardziej znana nazwa to fajercarze: placki piekło się bowiem na fajerkach węglowej kuchni. W naszym regionie używano jeszcze nazwy fajerczaki, w innych częściach Polski nazywano je sodziakami, proziakami a nawet lantrotami. Były częścią piątkowego rytuału, kiedy nasze babcie z rana piekły je na blasze.

Najlepsze były gorące, posmarowane masłem. Doskonale smakowały z mlekiem. Jak by je nie nazwać, są rarytasem domowej, polskiej kuchni. Dziś najchętniej nazywa się je proziakami, od sody oczyszczonej, potocznie zwanej kiedyś „prozą”.

Wydawać by się mogło, że gdy kuchnie węglowe odchodzą do lamusa, podobny los spotka proziaki. Nic z tych rzeczy. Proziaki wypieka Karol Okrasa i podaje na nie przepis. Zajada się nimi Robert Makłowicz, proziaki są w karcie regionalnych restauracji. Coraz więcej ludzi piecze proziaki w domu. Nic dziwnego, bo robi się je szybko, a ich smaku nic nie przebije.

Co trzeba mieć w kuchni?

Najprościej elektryczny grill, pieką się na nim proziaki znakomicie. Lepsze rozwiązanie to duża „cygańska” patelnia stalowa. Po kilku wypiekach piękne się zaczerni.

Kto chce najmocniej nawiązać do tradycji, idzie do sklepu metalowego lub sklepu z kaflami i kupuje jedną płytę z dwoma fajerkami. Taką płytę należy położyć na połowie rusztu kuchenki gazowej. I gotowe. Proziaki wyjdą jak z babcinej kuchni.

Jeśli chodzi o produkty, to najważniejsza jest dobra mąka. Najpewniejsza będzie tortowa 450. Ale ponieważ w sklepach można kupić mąkę z różnych firm, trzeba poeksperymentować.

Co jeszcze? Torebka sody oczyszczonej, jajka, sól i cukier oraz rzecz bardzo istotna: kefir, zsiadłe mleko lub maślanka. Proziaki na kefirze będą inaczej smakować, niż te na kwaśnym mleku, a jeszcze inaczej na maślance. Co komu podpasuje, tak niech robi.
Jaki mają być proziaki? Mają mieć kremowy kolor, ze śladami solidnego podpieczenia. Pod chrupiącą skórką ma być pulchne, pachnące sodą ciasto. Soda w prosiakach robi podwójną robotę. Chroni przed zakalcem oraz zabezpiecza nasz żołądek, kiedy łapczywie zjemy gorących proziaków za dużo. Doskonale smakują na drugi dzień, ale mało komu na drugi dzień zostają. A teraz przepisy.

Proziaki klasyczne

Składniki: 50 dag mąki, 2 łyżeczki sody, 375 ml kefiru, 1 jajko, łyżeczka cukru, sól.

Wykonanie: wyrobić ciasto, rwać kawałki, formować w palcach placuszki, piec na gołej patelni podsypanej mąką. Uwaga: pieczemy na małym ogniu około pół godziny. Jeśli ogień będą za duży, proziaki będą miały twardą, spieczoną skórkę, a w środku mogą być niedopieczone. Najlepsze gorące z solonym masłem. Smacznego.

Proziaki po bieszczadzku z białym serem

Składniki: 1 kg mąki, 2 szklanki kwaśnego mleka, 25 dag białego sera, 1 jajko, 1 łyżka cukru, 1 łyżeczka sody oczyszczonej, 1 łyżeczka soli.

Wykonanie: przesianą mąkę wymieszać z sodą, solą, cukrem i rozbełtanymi jajkami. Zagnieść, dodać pokruszony biały ser, zagnieść, dodać kwaśne mleko, wyrobić ciasto. Nakryć ściereczką i odstawić na kwadrans. Uformować wałek, podzielić na porcje, rozwałkować placki, piec na suchej patelni podsianej mąką. Podawać z masłem i kawą zbożową.

Proziaki z bryndzą

Składniki: 10 gorących proziaków, 1 opakowanie bryndzy, 3 łyżki śmietany, czarny pierz.

Wykonanie: bryndze przełożyć do miseczki, wymieszać ze śmietaną, doprawić dużą ilością młotkowanego pieprzu. Proziaki smarować bryndzą i zajadać.

Proziaki z kminkiem

Składniki: 25 dag mąki pszennej, 25 dag razowej, 10 dag siemienia lnianego, pół litra maślanki, 1 łyżka sody oczyszczonej, pół łyżeczki mielonego kminku.

Wykonanie: z podanych składników wyrobić ciasto. Uformować podłużne placki. Piec na patelni podsypanej solą. Podawać z masłem (osełka) utartym z czosnkiem. Popijać zsiadłym mlekiem.

Proziaki z kiełbasą i pieczarkami

Składniki: 25 dag mąki, szklanek zsiadłego mleka, łyżeczka sody, łyżeczka soli. Na farsz: 25 dag kiełbasy podlaskiej, 25 dag pieczarek, 1 cebula, sól pieprz, olej.

Wykonanie: zagnieść ciasto, pokroić na porcje, rozwałkować, upiec proziaki. Kiełbasę pokroić w plastry, podsmażyć na oleju, dodać pieczarki, na końcu posiekaną cebulę. Doprawić solą i pieprzem. Nakładać na gorące proziaki i podawać.

Proziaki po góralsku z kapustą

Składniki: pół kg mąki, pół litra kefiru, 2 łyżeczki sody oczyszczonej, po łyżeczce soli i cukru. Na farsz: 1 mała główka białej kapusty, 1 cebula, 3 łyżki masła, pieprz ziołowy, kminek, sól, pieprz.

Wykonanie: zagnieść ciasto i upiec proziaki. Kapustę poszatkować, ugotować w powolnej wodzie z kminkiem. Odcedzić, przełożyć na patelnię z przysmażoną na maśle cebulką. Wymieszać, dodać pokrojone w kostkę proziaki, jeszcze raz wymieszać, doprawić do smaku, polać roztopionym masłem.

Proziaki z gulaszem po węgiersku

Składniki: 10 dużych proziaków. Na gulasz: 1 kg łopatki, 1 litr bulionu, 2 czerwone papryki, 1 cebula, 3 ząbki czosnku, wędzona papryka w proszku, sól, pieprz,

Wykonanie: mięso pokroić w kostkę, dodać czosnek, doprawić. Zalać olejem, odstawić do lodówki na pół godziny. Obsmażyć na ostrym ogniu. Zalać bulionem, dusić pół godziny. Na patelni przesmażyć cebulę z pokrojoną w kostkę papryką, dodać do mięsa. Dusić razem 10 minut, doprawić wędzoną papryką, solą i pieprzem. Upiec proziaki. Przekroić wzdłuż na pół, nałożyć gulasz. Można posypać zieloną pietruszką.

Proziaki na deser

Jak najbardziej: można podawać je ze śmietaną i cukrem. Doskonale smakują z powidłami lub dżemami, obowiązkowo z surowym mlekiem. Kto lubi połasuchować, niech doda do mąki namoczone rodzynki. Proziaki z rodzynkami można posmarować miodem i podać z gorącym mlekiem.

Jadłem proziaki podawane z twarożkiem na słodko, a nawet proziaki z masą makową z dużą ilością bakalii. Bardzo dobre. Ale i tak najczęściej wracam do klasycznych, podanych na gorąco, grubo posmarowanych masłem i posypanych gruboziarnistą solą.

e-Wydanie

Pozostałe informacje

Orlen Oil Motor Lublin się nie zatrzymuje. Mistrzowie Polski kolejny raz zdobyli Wrocław!
ZDJĘCIA
galeria

Orlen Oil Motor Lublin się nie zatrzymuje. Mistrzowie Polski kolejny raz zdobyli Wrocław!

Hit trzeciej kolejki PGE Ekstraligi nie zawiódł, choć obfitował w niebezpieczne zdarzenia. Po zaciętej, pasjonującej, ale momentami i niebezpiecznej walce Orlen Oil Motor Lublin wygrał we Wrocławiu z tamtejszą Betard Spartą Wrocław 47:43!

Stal Kraśnik wróciła w sobotę z bardzo dalekiej podróży

Stal Kraśnik znowu odwróciła losy meczu, Granit w gazie i reszta wyników Keeza IV ligi

Męczyła się w tej serii gier Lublinianka, a chyba jeszcze bardziej w sobotę na trzy punkty musiała się napracować Stal Kraśnik. Drużyna Rafała Kabasy po raz kolejny przegrywała do przerwy w domowym spotkaniu. Tym razem z rezerwami Avii Świdnik. Dopiero w doliczonym czasie gry zadała dwa ciosy i odwróciła losy zawodów.

Betard Sparta Wrocław - Orlen Oil Motor Lublin [zapis relacji na żywo]

Betard Sparta Wrocław - Orlen Oil Motor Lublin [zapis relacji na żywo]

Czas na hit trzeciej kolejki PGE Ekstraligi. O godzinie 19.30 Betard Sparta Wrocław podejmie u siebie Orlen Oil Motor Lublin. Zapraszamy do śledzenia relacji na żywo z tego spotkania

Julia Piętakiewicz świętuje zdobycie gola

GKS Górnik Łęczna sensacyjnie ograł lidera tabeli z Katowic

Zwycięstwo katowiczanek w Łęcznej dałoby im mistrzowski tytuł. Zawodniczkom z Górnego Śląska nie udało się jednak już w sobotę włożyć mistrzowskiej korony, bo Górnik rozegrał mecz niemal perfekcyjny i stał się pierwszym zespołem w tym sezonie, który odebrał punkty katowiczankom.

Daniel Eze w końcówce meczu z Koroną II niemal zapewnił Świdniczance zwycięstwo

Świdniczanka blisko wygranej w meczu z Koroną II Kielce i przełamanie Podlasia

Po niedzielnym meczu z Koroną II Kielce w brody na pewno będą sobie pluć gracze Świdniczanki. Chociaż piłkarze trenera Łukasza Gieresza przegrywali 0:1, to jeszcze przed przerwą wyrównali. A w drugiej połowie spokojnie zasłużyli przynajmniej na jedną bramkę. Niestety, zostało 1:1.

Chełmianka traci obecnie do drugiego w tabeli KSZO siedem punktów

Chełmianka przegrała z KSZO. Koniec marzeń o barażach?

Przed wyjazdowym starciem z KSZO Chełmianka traciła do wicelidera tylko cztery punkty. Łatwo policzyć, że w przypadku wygranej szanse na zajęcie drugiej lokaty i grę w barażach o awans byłyby dużo większe. Niestety, biało-zieloni przegrali 0:3.

11 maja Bolesław Chrobry przyjmie koronę w Lublinie, w Centrum Spotkania Kultur

11 maja Bolesław Chrobry przyjmie koronę w Lublinie, w Centrum Spotkania Kultur

Widowisko „Koronacja” poświęcone symbolice koronacji Bolesława Chrobrego na pierwszego króla Polski pokazane zostanie w Lublinie podczas obchodów 1000. rocznicy tego wydarzenia, zaplanowanych na 11 maja. Spektakl sięga do historycznych tekstów źródłowych, ale też do motywów baśniowych i mitów. Na razie jest jeszcze sporo miejsc na widowisko, a bilet normalny kosztuje 50 złotych.

Akcja rozliczeń PIT 2024 – zostało tylko kilka dni. Praktyczny poradnik

Akcja rozliczeń PIT 2024 – zostało tylko kilka dni. Praktyczny poradnik

Do 30 kwietnia 2025 roku wszyscy mamy obowiązek złożyć zeznanie podatkowe PIT za rok 2024. Podpowiadamy, jak to zrobić wygodnie i przyjaźnie dla konta i szybko otrzymać zwrot nadpłaconego podatku.

A ja palę faję…
Giełda Staroci w Lublinie
galeria

A ja palę faję…

…a konkretnie Popularne  i Giewonty, a nawet radzieckie papierosy Orbita. Tak, to nieprawdopodobne, ale na jednym ze stoisk sprzedawczyni oferowała stare polskie i radzieckie papierosy, w oryginalnych, zamkniętych opakowaniach.

Wielkie serce, puste konto

Wielkie serce, puste konto

66-latka z gminy Milanów straciła ponad 11 tys. złotych po tym, jak wypełniła formularz zgłoszeniowy dotyczący inwestycji finansowej, która miała pomóc ludziom potrzebującym. Kobieta dokonała wpłaty i oczekiwała na weryfikację.

Prawie komplet kibiców obejrzał porażkę Motoru z Cracovią
ZDJĘCIA KIBICÓW
galeria

Prawie komplet kibiców obejrzał porażkę Motoru z Cracovią

Czwarty raz z rzędu wszystkie bilety na domowy mecz Motoru zostały wyprzedane. Tym razem 14777 osób obejrzało spotkanie beniaminka z Lublina przeciwko Cracovii. Niestety, tym razem kibice opuszczali stadion rozczarowani, bo punkty pojechały do Krakowa. Sprawdźcie nasze fotki z meczu.

Każda seria ma swój koniec. Górnik Łęczna zaledwie zremisował w Opolu z Odrą

Każda seria ma swój koniec. Górnik Łęczna zaledwie zremisował w Opolu z Odrą

Koniec zwycięskiej passy Górnika Łęczna. W niedzielę podopieczni trenera Pavola Stano nie zdołali strzelić gola Odrze Opole na jej terenie i wracają na Lubelszczyznę bogatsi o tylko jeden punkt

Pola zwyciężyła w międzynarodowym konkursie skierowanym dla dzieci z implantacją ślimakową

Pola z Lublina udoskonala implanty ślimakowe – i zdobywa świat

Dla 9-letniej Poli z Lublina implanty ślimakowe nie mają żadnych tajemnic. W ostatnim czasie dziewczynka wymyśliła jak je ulepszyć, przez co zdobyła uznanie w międzynarodowym konkursie.

ilustracyjne

Czeka nas kolejna noc przymrozków

W nocy z sobotę na niedzielę na termometrach można było zobaczyć temperatury na minusie. Niestety, dzisiaj może być podobnie.

ALARM24

Masz dla nas temat? Daj nam znać pod numerem:
Alarm24 telefon 691 770 010

Wyślij wiadomość, zdjęcie lub zadzwoń.

kliknij i poinformuj nas!

Najczęściej czytane

Dzisiaj · Tydzień · Wideo · Premium