Zajazdy, pałace i dwory. Można je nabyć niemal od zaraz. Kilkanaście zabytkowych obiektów czeka na nowych właścicieli. Zwykle poprzedni sobie nie poradzili z ich utrzymaniem
W chełmskiej delegaturze Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Lublinie można otrzymać szczegółowe informacje o kilkunastu takich obiektach. Właścicielami zabytków są gminy, Urząd Marszałkowski, starostwa bądź osoby prywatne, które po wejściu w posiadanie obiektu z różnych powodów nie poradziły sobie z jego wyremontowaniem i zagospodarowaniem. Należy do nich na przykład działający w Polsce włoski przedsiębiorca, który wszedł w posiadanie zespołu dworsko-parkowego w Fajsławicach i okazałego pałacu w Orłowie Murowanym.
- Wielokrotnie wzywaliśmy tego pana, aby w końcu zadbał o obie nieruchomości – mówi Stanisława Rudnik, kierownik chełmskiej delegatury WUOZ. – Przez długi czas pozostawało to bez echa. Zagrożony karami finansowymi Włoch w końcu wyraził gotowość sprzedaży obu zabytków.
Podobną decyzję rozważa także właścicielka parku i zachowanej oficyny pałacowej w Różance. W przeciwieństwie do Włocha na bieżąco stara się współpracować ze służbami ochrony zabytków. Ponosi też pewne nakłady na prace zabezpieczające jej obiekt. Nie wygląda natomiast na to, że w niedalekiej perspektywie czasowej będzie gotowa wyłożyć pieniądze na docelowy remont i zagospodarowanie parku, oficyny i również zachowanej kordegardy.
Godny uwagi obiekt czeka na dobrego gospodarza również w Uhrusku. To zabytkowy dwór z parkiem. Właścicielem tej nieruchomości jest Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, który miał tam swoje gospodarstwo doświadczalne. Zakład dawno nie funkcjonuje, a sam dwór popada w ruinę.
- Dwór od siedziby naszej gminy dzielą 3 km., a od Bugu zaledwie kilometr – mówi Jan Łukasik, wójt gminy Wola Uhruska. – Wiem, że władze uczelni nie mają pomysłu na jego zagospodarowanie i podejrzewam, że chętnie by się tej nieruchomości pozbyły. W obecnym stanie nie wystawia uniwersytetowi dobrego świadectwa.
Znaczenie dla ewentualnego inwestora może mieć i to, że gmina właśnie szykuje plan rewitalizacji. Między innymi obejmuje budowę chodnika w Uhrusku i remont tamtejszej drogi.
Na gospodarzy czekają także zajazdy w Kraśniczynie, Nowosiółkach, niemal vis – vis wieży w Stołpiu oraz Wólce Leszczańskiej. Z kolei w Strzelcach gmina Białopole ma na sprzedaż opuszczony przez szkołę dwór. Od prywatnych właścicieli można nabyć też dwory w Woli Żółkiewskiej, czy Chojeńcu, a w Maszowie Górnym pałac z parkiem.
- Zainteresowanych nabyciem i remontem zabytkowych obiektów zapraszamy do naszej siedziby – dodaje Rudnik. – Służymy podpowiedziami konkretnych nieruchomości oraz pełnym doradztwem w zakresie przepisów i możliwości pozyskiwania dofinansowań. W odniesieniu do wszystkich obiektów chętnie udostępnimy też posiadane przez nas inwentaryzacje i historyczne dokumentacje.