Wyprawka szkolna 2022: Sprawdzamy, ile wydamy. I radzimy na co zwrócić uwagę na zakupach

Wybieramy rzeczy ze średniej półki. Nie szukamy ani tych najdroższych, ani najtańszych. Jeżeli przybory szkolne sprzedawane są w pakietach, to sięgamy właśnie po nie.

Z dzieckiem drożej

Nie bierzemy na zakupy dziecka. Wiadomo, że wtedy rachunek wyszedłby dużo wyższy. Wiadomo, że nasza pociecha nie zechce tornistra, który wybierze rodzic, tylko droższy ze wzorem, który spodoba się pierwszakowi. Zresztą z zeszytami będzie tak samo.

Nic trudnego, bo okazuje się, że niczego właściwie nie musimy kompletować. Od razu sięgamy po zestaw: plecak, saszetka, worek, plastelina, kredki, pędzelki, flamastry, farby akwarelowe... Wszystko za ok. 170 złotych.

Ważne wtrącenie: Nie sprawdzamy, czy plecak jest dla dziecka odpowiedni (o tym powiemy potem), bo na razie skupiamy się na cenie naszej wyprawki.

Ale tornister to nie koniec.

Odpuszczamy długopisy, bo dziecko dopiero będzie uczyło się pisać, a rękę będzie ćwiczyło ołówkiem. Szukamy zatem kolejnych przyborów, bidonu, śniadaniówki, nożyczek, gumki... Potem są zeszyty. Bierzemy pięć. Dwa w linie, dwa w kratkę, jeden czysty. Do tego jeszcze blok rysunkowy.

Rachunek wyniósł ok. 226 złotych.

Ale to nie koniec i mówi o tym jasno pani Aneta, matka dwóch chłopców. Jeden 1 września rozpocznie naukę w VIII klasie, drugi będzie rok niżej.

– Im młodsze dzieci, tym wydatki są mniejsze. Moim właściwie niczego nie muszę dokupić. Może oprócz butów i trochę ubrań – mówi.

Przygotowując naszego pierwszaka musimy kupić przynajmniej ciapy, buty sportowe, strój na salę gimnastyczną. Do rachunku dokładamy zatem jeszcze ok. 130 złotych. Właśnie przekroczyliśmy granicę 300 złotych.

Dobry start

To rządowy program w ramach którego każde dziecko (właściwie jego rodzice) w szkole otrzymuje 300 złotych. To środki na każde uczące się dziecko do 20 roku życia, a gdy jest ono niepełnosprawne, to do 24 roku życia.

Żeby dostać pieniądze, trzeba złożyć wniosek do ZUS.

– Może to zrobić matka, ojciec, opiekun prawny lub opiekun faktyczny dziecka (to osoba faktycznie sprawująca opiekę nad dzieckiem, która wystąpiła do sądu opiekuńczego o jego przysposobienie). Wniosek o świadczenie dla dzieci, które przebywają w pieczy zastępczej składa rodzic zastępczy, osoba prowadząca rodzinny dom dziecka lub dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej – podaje Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej.

Na początku sierpnia ZUS podał, że do 27 lipca w Lubelskiem wpłynęło 89,5 tys. wniosków, na ponad 129,5 tys. dzieci. ZUS już wypłacił przeszło 61 tys. świadczeń w kwocie 18,3 mln złotych. W całym kraju Zakład Ubezpieczeń Społecznych do tej pory przelał na konta rodziców łącznie 664,5 mln złotych.

I jeszcze jedna ważna informacja: wnioski można składać do 30 listopada. Jeżeli ktoś uczyni to w sierpniu, to pieniądze ma otrzymać do 30 września. Jeżeli dokumenty ZUS otrzyma później, to urzędnicy mają dwa miesiące na wypłatę świadczenia.

Co i ile podrożało

Jednak jak spojrzeć na badanie Providetna, okazuje się, że Polacy chcą zmieścić się w tych 300 złotych, ale nie wszystkim to się udaje.

– Co trzeci spytany przez nas opiekun zamierza przeznaczyć na wyprawkę dla jednego dziecka budżet w wysokości do 300 zł. Nie brakuje jednak rodziców, którzy planują wydatki znacznie wyższe niż przeciętna kwota. Już co piąty z badanych wyda na wyprawkę od 400 do 500 zł, natomiast zakupy powyżej tej kwoty planuje 16,1 proc. rodziców – mówi Karolina Łuczak, rzeczniczka Provident Polska. – Tegoroczne wyższe budżety na szkolne zakupy związane są również z inflacją.

Rodzice spodziewając się wzrostu cen artykułów szkolnych, zakładają, że początek roku szkolnego może kosztować więcej niż ostatnio.

Ostatnie dane GUS wskazują, że w kategorii książki ceny w czerwcu tego roku były wyższe o 8,8 proc. w porównaniu do tych sprzed roku. Kategoria artykuły piśmienne, malarskie i kreślarskie podrożała znacznie bardziej: o blisko 17 proc.

Droższe są także ubrania i obuwie: odpowiednio o 3,6 proc. oraz 6,5 proc.

– Dla 27,5 proc. respondentów największe obciążenie finansowe stanowi zakup podręczników. Niemal co czwarty badany wskazał, że będą to nowe ubrania – mówi Karolina Łuczak.

Dla 21,3 proc. opiekunów najistotniejszym punktem w wydatkach będzie zakup elektroniki. W ubiegłym roku ta odpowiedź była znacznie wyżej – wskazywało na nią ponad 37 proc. badanych. Spadek popularności tej kategorii może wynikać z zakończenia nauki w trybie zdalnym.

– Poza tym sprzęt elektroniczny jest zwykle użytkowany przez dłużej niż rok. Być może po ubiegłorocznych zakupach polscy uczniowie są na tyle dobrze wyposażeni w technologię, że nie są już potrzebne zakupy w takiej skali jak w 2021 roku – dodaje rzeczniczka Providenta.

Nie tylko nowe

Galopująca inflacja powoduje, że rodzice właśnie ceną będą się kierować przy kompletowaniu wyprawki szkolnej. Na to kryterium zakupowe wskazało ponad 68 proc. rodziców, o blisko 5 proc. więcej niż rok temu. Innym skutkiem inflacji może być wzrost popularności używanych podręczników i akcesoriów szkolnych.

– Połowa opiekunów kompletuje wyprawkę z całkowicie nowych produktów, a niecałe 40 proc. kupuje ją częściowo nową i używaną. Warto dodać, że w zeszłym roku częściej decydowaliśmy się na wyposażenie składające się w całości z nowych przyborów – w ubiegłorocznej edycji badania zadeklarowało tak 63 proc. respondentów – mówi Karolina Łuczak. – Z drugiej strony zaledwie co 10. rodzic kupuje tak dużo używanych elementów wyprawki jak to możliwe.

Tu darmowe, tam drogie

Podręczniki to najkosztowniejsza część wyprawki, ale nie dla wszystkich. W szkole podstawowej są za darmo (ten program zaczął wprowadzać jeszcze rząd PO-PSL). Rodzic musi zapłacić tylko za podręcznik do religii.

W szkole ponadpodstawowej już jest trudniej, bo książki trzeba kupić. Syn pani Marzeny idzie do I klasy LO. Jeszcze przed tym jak dowiedział, że dostał się do szkoły, było wiadomo, na jakie książki stawia szkoła. Dzięki temu kobieta mogła od razu zacząć poszukiwania używanych pozycji.

– Na szczęście nie ma żadnych nowości. Wszystkie podręczniki są takie same, jakich używali uczniowie w poprzednim roku. Dzięki temu na grupie szkolnej na Facebooku znalazłam cały komplet za 250 zł. Normalnie musiałbym wydać przynajmniej dwa razy tyle – opowiada.

Antykwariat przy ul. Wileńskiej w Lublinie to jedno z bardziej znanych w mieście miejsc, gdzie skupuje się i sprzedaje używane podręczniki. Co roku ruch w interesie jest spory.

– W lipcu kliencie jeszcze przychodzą, rozglądają się, szukają tańszych ofert. W sierpniu już biorą co jest na liście. Każdy chciałby kupić od razu cały komplet, ale często to się nie udaje. Co roku podręczników jest mało. Ludziom zalegają na półkach i chcą je sprzedać po kilu latach, kiedy już są nieaktualne – mówi Marcin Schab, właściciel antykwariatu przy Wileńskiej. Mówi też, że 250 zł za komplet to dobra cena. Jeżeli jednak doliczy się podręczniki do języków obcych, to rachunek idzie w górę. – A jak ktoś musi kupić jeszcze podręczniki do zajęć zawodowych to one są już bardzo drogie.

Kłopot jest jeszcze jeden: co roku wydawnictwa zmieniają podręczniki, aktualizują je i przedstawiają nowe wersje. Przez to książki z poprzedniego roku już do szkoły się nie nadają.

– Poza tym same wydawnictwa drukują mało książek. Jest problem z podręcznikami nawet w księgarniach– dodaje Marcin Schab.

Jak to wszystko podliczyć...

Córka pani Pauliny idzie do podstawówki. Mama dobrze wiedziała, że to wydatek. I nie chodzi o zeszyty.

– Dziecko potrzebuje niemal wszystkiego, a najdroższe jest biurko i krzesło. Dlatego pomyśleliśmy o tym wcześniej – mówi kobieta i ujawnia swój plan: dziewczynka w kwietniu miała urodziny. Matka poprosiła rodziców koleżanek dziecka, żeby w jako prezent podarowały przybory szkolne. Biurko kupiła babcia i ciotki.

– Plecak też dostała od babci. Dzięki temu musieliśmy kupić tylko krzesło. 250 złotych – mówi pani Paulina i dodaje. – 300 złotych na dziecko, które idzie do pierwszej klasy to pomoc, ale nie pokrywa to wszystkich wydatków. Jak to wszystko podliczyć, to wyjdzie sporo ponad 1 tys. złotych.

Tornister

Zalecana waga tornistra z wypełnieniem uznana za nieszkodliwą dla dziecięcego kręgosłupa wynosi 10 proc. wagi ucznia, czyli dziecko ważące 20 kg powinno dźwigać nie więcej niż 2 kg. Dlatego przy zakupie tornistra wybieraj najlżejszy, dostosuj go do wzrostu ucznia i tego, co musi w nim nosić. Pamiętaj przy tym, że oprócz zeszytów i podręczników powinny się w nim zmieścić np. woda czy drugie śniadanie. Sprawdzaj regularnie wagę i zawartość tornistra, szczególnie młodsi uczniowie często wrzucają tam rzeczy, które nie są niezbędne w szkole, a znacznie zwiększają ciężar na plecach.

Sprawdź, czy tornister ma wyprofilowany stelaż, najlepiej z wybrzuszeniem na odcinku lędźwiowym, aby dobrze przylegał do pleców. Przydatne będą także pasy biodrowe lub piersiowe (dobrane do wzrostu dziecka), które odciążają plecy oraz ramiona i stabilizują ciężar. Szelki wybierz szerokie i miękkie, aby nie uwierały dziecka. Zwróć uwagę na możliwość ich regulacji w celu uniknięcia zsuwania się z ramion.

Jeśli dziecko ma daleko do szkoły, a droga jest równa, zastanów się nad tornistrem z kółkami. Pamiętaj jednak, że takie modele są cięższe, co może być uciążliwe, jeśli w szkole lekcje odbywają się na różnych piętrach. Kółka powinny być duże i wytrzymałe, najlepiej gumowane.

Ważna jest też wygoda użytkowania. Dobrze, aby komora główna miała przegrody. Można wtedy odpowiednio ułożyć zawartość plecaka – duże książki bliżej pleców, z przodu zeszyty, piórnik itp. – tak, żeby tornister był dobrze wyważony. W środku przyda się też mała kieszonka na suwak, w której dziecko może schować kieszonkowe, klucze czy legitymację. Praktyczna jest także oddzielna kieszeń na jedzenie, najlepiej z folią izolacyjną chroniącą przed wysoką temperaturą oraz boczne kieszenie, które pomieszczą butelki z napojem.

Na koniec zwróć uwagę na jakość wykonania i wytrzymałość. Sprawdź, czy nie rozciągają się szwy, nie wypruwają się nici, kieszenie są dobrze przymocowane, a zamki łatwo się otwierają.

Meble do nauki

Meble dobierz do wzrostu ucznia. Dzięki temu uniknie on wad postawy. Dobrym rozwiązaniem są też takie z możliwością kilkustopniowej regulacji wysokości. Najlepiej na zakupy wybrać się razem z dzieckiem. Podczas wyboru stolika czy biurka sprawdź, czy jego łokcie spoczywają na blacie na takiej wysokości, aby dziecko nie musiało pochylać się nad zeszytami, powodując nadmierne wygięcie kręgosłupa. Natomiast uda dziecka nie powinny dotykać spodu blatu.

Kupując krzesło lub fotel, zwróć uwagę na wyprofilowanie oparcia, wysokość (lub możliwość jej regulacji) i głębokość siedziska. Regulacja wysokości siedziska gwarantuje oparcie stóp na podłodze, a regulacja oparcia pozwala dostosować je do naturalnej krzywizny pleców. Dobre krzesło zapewnia podparcie części lędźwiowej kręgosłupa oraz pleców przynajmniej do wysokości łopatek. Podłokietniki stanowią dodatkowe wsparcie rąk. Z kolei kółka ułatwiają przysuwanie się i odsuwanie się od biurka czy stołu, a także pozwalają na sięganie do innych mebli ustawionych w pobliżu bez konieczności wstawania , choć mogą niszczyć podłogę.

Oprócz tego sprawdź, czy meble są stabilne i nie mają ostrych krawędzi i narożników. W przypadku szuflad, półek pod klawiaturę i innych elementów wysuwanych, zwróć uwagę, czy mają ograniczniki zabezpieczające przed wypadnięciem.