Międzynarodowe uznanie za „żaluzje molekularne”

To potwierdzenie doniosłości odkryć naszych naukowców dla światowej medycyny. Ich pionierski charakter został uznany przez komitet redakcyjny tego pisma i niezależnych recenzentów z całego świata.

- Badania nad molekularnymi podstawami funkcjonowania plamki i siatkówki człowieka prowadzimy wiele lat. Grupa badawcza jest złożona ze specjalistów z Katedry Biofizyki Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej pod kierownictwem prof. Wiesława Gruszeckiego i grupy badaczy z Katedry i Kliniki i Okulistyki Ogólnej w Lublinie pod moim kierownictwem. To już druga praca przyjęta i opublikowana przez to bardzo prestiżowe pismo międzynarodowe – mówi prof. Robert Rejdak. – Określa ona rolę barwników takich jak luteina i zeaksantyna w procesach widzenia i w procesach przyjmowania bodźców świetlnych i wzrokowych przez plamkę siatkówki człowieka. Lubelska okulistyka już od dekady intensywnie zajmuje się chorobami plamki. Dlatego powstaje Europejskie Centrum Innowacyjnych Terapii Plamki i ten projekt wpisuje się również w te szeroko zakrojone działania, zarówno badawcze, jak i diagnostyczne i terapeutyczne – dodaje.

Wspólne badania realizowane były w latach ubiegłych w ramach projektu w programie TEAM Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, zaś obecnie kontynuowane są w ramach programu OPUS Narodowego Centrum Nauki. Jednym z ważnych efektów tej współpracy było odkrycie mechanizmu regulacyjnego nazwanego przez badaczy „żaluzjami molekularnymi”.

- O ile otwieranie „żaluzji” umożliwia widzenie barwne i centralne w warunkach niskiej intensywności światła, ich zamykanie wydaje się kluczowe dla ochrony przed foto-uszkodzeniami receptorów. W najnowszej wspólnej publikacji współpracujące zespoły badawcze przedstawiły precyzyjną analizę lokalizacji ksantofili w siatkówce oka człowieka, inną dla luteiny i zeaksantyny, próbując wyjaśnić przyczyny i korzyści tak heterogennej dystrybucji barwników ksantofilowych – podkreśla prof. dr hab. Wiesław Gruszecki - Wobec faktu, iż niedobory tych ksantofili w naszej diecie prowadzą do zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem, nie tylko interesującym, ale również ważnym jawi się problem pełnego poznania mechanizmów, na drodze których luteina i zeaksantyna realizują swoją funkcję protekcyjną w stosunku do siatkówki oka człowieka – dodaje.