Kto w tłusty czwartek nie zje pączka, nie będzie mu się do końca roku wiodło. Nic dziwnego, że już dziś smażymy pączki lub faworki.
W wydanej przez Dumanowskiego "Modzie bardzo dobrej smażenia różnych konfektów” z 1686 roku występują gotowane, smażone lub pieczone pączki z kolendrą i migdałami. Staropolscy cukiernicy, a właściwie pasztetnicy (oni pierwsi pączki wypiekali) przed pieczeniem zanurzali migdały w aromatycznych wódkach, żeby jeszcze udoskonalić i wzbogacić smak pączków.
A oto oryginalna receptura na "Pączki cukrowe” ze wspomnianej książki: "Z mąki przedniej, dwóch białków z jajec i kilku łyżek wódki różanej zrób ciasto tęgie. Cienko go na stole rostarszy albo rozwałkowawszy, kładź kupkami koriander w białym cukrze, a znowu zawijając, zrób pączki, a w tłustości wolnej rozgrzanej smaż” (pisownia oryginalna).
Pączki nie zawsze były okrągłe. - Na przykład księże pączki z migdałami smażono jako naleśniki. Musiały przypominać płaskie, grube racuchy. To oznacza, że pączki nie zawsze były kuliste - mówi prof. Dumanowski.
Staropolskie pączki miewały kształt grubych rurek, które przypiekano nad węglami i zwijano w kłębki. Pączki zdobiono plecionką, by były jeszcze bardziej wymyślne. Pączki nie zawsze też były słodkie. Nasi przodkowie objadali się pączkami nadziewanymi słoniną, boczkiem czy mięsem i obficie popijali je wódką.
Dziś nie wyobrażamy sobie tłustego czwartku bez pączków. Staropolskie przysłowie mówi: "Powiedział Bartek, że dziś tłusty czwartek, a Bartkowa uwierzyła, dobrych pączków nasmażyła”. W ostatni czwartek przed wielkim postem warto trochę pączków zjeść. - I pamiętać, że Antoni Kazimierz Blikle, założyciel słynnej cukierni, która do dziś robi pączki urodził się w Chełmie - dodaje Dumanowski.
Pączki biłgorajskie
Składniki:
50 dkg mąki, 8 dag drożdży, 1 szklanka mleka, 3 łyżki cukru, 3 żółtka, 1 całe jajko, ½ wanilii, 8 dag margaryny, sok z cytryny, 2 łyżki oleju, olej do smażenia, konfitura z żurawiny do nadziania.
Wykonanie:
Zrobić rozczyn, jak wyrośnie dodać pozostałe składniki, dobrze wyrobić ciasto, rozwałkować i wykrawać pączki. Nadziewać żurawiną, smażyć na złoto.