Nauka

Magazyn

Na powierzchnię Księżyca i jeszcze dalej. NASA i ESA chcą wykonać kolejny krok w kierunku Marsa

Tak naprawdę to bardzo dobrze poznaliśmy Księżyc, bo udało nam się odkryć tam wodę, wiemy, z jakiej materii składa się Księżyc. To również dzięki próbkom przywiezionym przez astronautów. Te próbki przez lata są badane hermetycznie, niektóre od 50 lat trzymane są w laboratoriach – ROZMOWA z Mateuszem Borkowiczem, astronomem z Planetarium Centrum Nauki Kopernik w Warszawie.

Gdy rzeką płyną niebezpieczne śmieci. Co z tym problemem zrobić?

Odpady przemysłowe, w tym ścieki z przemysłu, powinny być dokładniej monitorowane – nie ma wątpliwości dr Wojciech Hryb z Politechniki Śląskiej. Najwięcej odpadów przemysłowych wytwarza branża górnictwa i wydobycia

NASA wraca na Księżyc. Przygotowania do pierwszej misji programu Artemis

Przylądek Canaveral, Floryda, USA. Start pierwszej misji programu Artemis już za kilka godzin. Bezzałogowy lot ma przygotować grunt pod kolejne, coraz bardziej skomplikowane misje. To pierwszy z lotów, których celem jest powrót astronautów na Księżyc. Zaplanowana na dziś misja jest bezzałogowa - w specjalnej kapsule ku Księżycowi polecą trzy manekiny.

Nie dbasz o zęby jak młody Polak. Co dziesiąty nie używa pasty do zębów

Jeden na 10 mieszkańców Polski w wieku 18-40 lat nie używa pasty do zębów – pokazują najnowsze badania na temat zwyczajów odnośnie higieny jamy ustnej. Ci, którzy pasty używają, dobierają przypadkową, kupują pod wpływem reklamy czy promocji.

Magazyn

Wyprawka szkolna 2022: Sprawdzamy, ile wydamy. I radzimy na co zwrócić uwagę na zakupach

Zeszyty, kredki, plecaki. To najwyższy czas, żeby skompletować wyprawkę szkolną. Złotówka do wózka i jedziemy. Jeden z hipermarketów w Lublinie. Kompletujemy wyprawkę szkolną dla dziecka, które idzie do pierwszej klasy szkoły podstawowej.

Magazyn

Spa dla koni i nie tylko. Niedługo otwarcie nowoczesnego ośrodka jeździeckiego UP [zdjęcia]

W październiku ma zostać oddany do użytku nowoczesny ośrodek jeździecki Uniwersytetu Przyrodniczego. Kompleks ma służyć nie tylko studentom i pracownikom uczelni.

Rozmowa

Martwe małże w Zalewie Zemborzyckim. To będzie się powtarzać?

ROZMOWA z dr hab. Pawłem Buczyńskim, prof. UMCS z Katedry Zoologii i Ochrony Przyrody Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Rtęć. Jak bardzo jest groźna dla organizmu

Rtęć to jeden z najbardziej toksycznych dla organizmów żywych pierwiastek. Niszczy błonę komórkową i odkłada się w tkankach i organach, uszkadzając ich funkcjonowanie. W rezultacie kontaktu z rtęcią, w zależności od jej postaci i czasu narażenia, może dojść do zatrucia ostrego lub przewlekłego. Wysokie poziomy rtęci w organizmie to ryzyko rozwoju szeregu chorób.

Nie dbamy o wodę, a coraz więcej rzek wysycha

– Nie dbamy o wodę w środowisku. Raczej staramy się jej jak najszybciej pozbyć, podłączając coraz to większe obszary pod kanalizacje deszczowe, uszczelniając powierzchnie w miastach – mówi dr hab. Andrzej Woźnica z Uniwersytetu Śląskiego

Awans protegowanego ministra Czarnka. Został dyrektorem ważnej instytucji

Minister edukacji i nauki powołał nowego dyrektora Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej. Nominację na pięcioletnią kadencję odebrał Dawid Kostecki. To już trzeci dyrektorski fotel w karierze 32-letniego protegowanego ministra Przemysława Czarnka.

Jak się myć? Wystarczą stopy, pachy i okolice intymne?

Polacy bywają na bakier z higieną osobistą, choć po pandemii zaczęli lepiej dbać o czystość rąk. O tym, jak wyważyć potrzeby związane z higieną, zdrowiem i... oszczędnością wody, mówią dr hab. Paweł Gać, prof. UMW i dr Aleksandra Jaremków z Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich w Wrocławiu

Kierowco, zwolnij i odpocznij. Zmęczenie może cię dużo kosztować

Zanim wyruszysz w podróż na długi weekend dowiedz się, co się dzieje, kiedy na zmęczenie spowodowane prowadzeniem auta nakłada się niewystarczająca podaż płynów i kiedy jest najgorsza pora dla prowadzenia pojazdu

Zaskrońce zmalały i się zrównały. Jakie to może mieć konsekwencje?

W ciągu ostatnich 40 lat w podkrakowskiej populacji zaskrońca zwyczajnego nastąpiły pewne zmiany. Przede wszystkim doszło do spadku średniego rozmiaru ciała węży, a proporcja płci, w której niegdyś przeważały samice, obecnie jest wyrównana – wskazują naukowcy z UJ. Wszystko to może negatywnie wpływać na ich populację.

Nie śpij, tylko patrz w niebo, a nie pożałujesz. W sobotę zobaczysz Perseidy

Na sobotę 13 sierpnia nad ranem przypadnie tegoroczne maksimum roju meteorów Perseidy, czyli „noc spadających gwiazd”. W różnych miejscach Polski organizowane są wówczas pikniki astronomiczne. Perseidy w mniejszym natężeniu można obserwować już wcześniej.

40 proc. Polaków deklaruje ograniczenie spożycia mięsa

Prawie połowa Europejczyków deklaruje, że znacznie ograniczyła spożycie mięsa, a prawie 40 proc. zamierza spożywać go mniej w najbliższej przyszłości – wynika z badania Smart Protein. Podobne tendencje ujawniają się wśród Polaków. Do motywacji prozdrowotnych i etycznych konsumentów ostatnio dochodzą także względy środowiskowe. Roślinne alternatywy dla mięsa i nabiału zyskują więc na popularności, ale w opinii konsumentów wciąż są one zbyt drogie, a w supermarketach i restauracjach brakuje dostatecznego wyboru produktów roślinnych.

Pewnie zawsze się zastanawialiście, co bociany mają w gniazdach?

Bocianie gniazda mogą mierzyć nawet 2-3 metry wysokości i ważyć ponad tonę. W ich wnętrzu często znajduje się sznurki, folię, a nawet... rękawiczki czy bieliznę – opowiada biolog i ornitolog, Adam Zbyryt z Uniwersytetu w Białymstoku. Teraz poszukuje największych gniazd bociana białego w Europie

Groźna choroba, o której mało kto wie. Demoluje wątrobę

Wątroba jest pozbawiona czuciowych komórek nerwowych i ma zdumiewające wręcz możliwości regeneracji. M. in. dlatego jej choroby zwykle rozwijają się powoli i praktycznie bez objawów. Warto zatem zrobić prosty test z krwi, by sprawdzić, czy nie niszczą wątroby wirusy zapalenia wątroby. Skierowanie na test może dać lekarz POZ.

Witamina D jest przereklamowana?

Badania sugerują, że ludzie powinni zaprzestać przyjmowania suplementów witaminy D w celu profilaktyki poważnych chorób czy wydłużenia życia – taki werdykt stawiają w najnowszym wstępniaku redaktorzy New England Journal of Medicine – Endocrinology, jednego z najbardziej prestiżowych czasopism medycznych.

Serce od świni, skóra z drukarki 3D

Udało się już wyhodować nerkę, która w modelu zwierzęcym produkowała mocz. Już dawna hoduje się skórę, którą rutynowo wykorzystuje się przy poparzeniach – mówi transplantolog prof. dr hab Zbigniew Włodarczyk.

Miasta potrzebują nie tylko drzew. Trzeba zadbać o łąki

Przyroda Duży udział terenów zielonych w krajobrazach zurbanizowanych może zmniejszać negatywne skutki ciągłego rozrostu miast – dowodzą naukowcy. Jednym z ekosystemów, które należy chronić najsilniej, są półnaturalne łąki.

Z pustym szkłem do najbliższego sklepu

Zgodnie z zapowiedzią Ministerstwa Klimatu i Środowiska, od 2023 roku w Polsce będzie wdrażany system kaucyjny, który ma objąć m.in. butelki szklane wielo- i jednorazowego użytku. – System wcale nie będzie lepszy od zbiórki pojemnikowej w gminach – komentuje Piotr Kardaś ze Związku Pracodawców Polskie Szkło.

Wykryją epidemię badając ścieki

Szczecińscy genetycy chcą badać ścieki w kierunku występowania m.in. wirusów. Ma to pozwolić na szybsze i dokładniejsze wykrywanie ewentualnych zagrożeń epidemicznych.

Ile są warte ule na wieżowcach? "Przerażają mnie ule na dachach"

Akcje na rzecz pomocy owadom zapylającym są modne i efektowne, ale daleko im do prawdziwej pomocy pszczołom – uważa Antoni Ożóg, prezes Wojewódzkiego Związku Pszczelarzy w Opolu. – Od PR ważniejszy jest zdrowy rozsądek

Pływasz w Bałtyku, a tu sinice. Na co uważać?

Zakwity sinic tworzą wielki mikroświat dla innych bakterii i wirusów, które mogą stanowić potencjalne zagrożenie dla organizmu – mówi dr Justyna Kobos z UG.

Dyszą, brodzą, leżakują. Sposoby zwierząt na upały

Upał nie dla każdego zwierzęcia znaczy to samo i nie każdemu tak samo dokucza. Niektóre nie lubią upałów, są takie, którym jest on obojętny i takie, które nawet się z tego cieszą. Wszystko zależy od miejsca naturalnego występowania danego gatunku i jego przystosowań środowiskowych.