Szanowny Czytelniku!
Dzięki reklamom czytasz za darmo. Prosimy o wyłączenie programu służącego do blokowania reklam (np. AdBlock).
Dziękujemy, redakcja Dziennika Wschodniego.
„Z tego miejsca w 1942 roku odjeżdżały pociągi wywożące Żydów z Zamościa i okolicznych miejscowości do niemieckich nazistowskich obozów zagłady. Ku pamięci Żydów polskich, czeskich, niemieckich i austriackich mieszkańców getta w Zamościu zamordowanych w latach 1939-1942.” - taki napis umieszczono na tablicach peronu stacji Zamość Starówka
(fot. A. Szewc/Archiwum)
Przed wojną Żydzi stanowili niemal 40 procent mieszkańców Zamościa. Niemal wszyscy zginęli. Jak co roku, także i teraz odbędą się obchody rocznicy zagłady getta i żydowskiej społeczności miasta.
Uroczystości organizowane przez Społeczną Inicjatywę Upamiętnienia Zagłady Żydów w Zamościu, czyli Marka Kołcona, Janusza Kupczyka i Daniela Sabacińskiego potrwają dwa dni.
Na wtorek (15 października) zaplanowano wykład "Co warto wiedzieć o cmentarzach żydowskich? Z prelekcją w Centrum Synagoga Fundacji Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego wystąpi (godz. 18) Krzysztof Bielawski.
W środę (16 października) w samo południe w tym samym miejscu Ewa Koper z Muzeum i Miejsca Pamięci w Bełżcu o zagładze na podstawie relacji świadków wystąpi z prelekcją zatytułowaną "Byłam wtedy młoda, naiwna i nie znałam wtedy największej plagi ludzkości - wojny".
Kulminację obchodów zaplanowano natomiast na popołudnie. Odbędzie się wówczas Marsz Pamięci. Jego uczestnicy zbiorą się o godz. 16.30 na skwerze przy dawnej synagodze nowomiejskiej przy ul. Mikołaja Reja 11 i stąd przejdą do stacji kolejowej Zamość Starówka na ul. Peowiaków.
To właśnie w tym miejscu, na peronie kilka lat temu odsłonięto pamiątkowe żeliwne tablice upamiętniające zagładę zamojskich Żydów. Umieszczono na nich, w języku polskim, angielskim i hebrajskim napis: „Z tego miejsca w 1942 roku odjeżdżały pociągi wywożące Żydów z Zamościa i okolicznych miejscowości do niemieckich nazistowskich obozów zagłady. Ku pamięci Żydów polskich, czeskich, niemieckich i austriackich mieszkańców getta w Zamościu zamordowanych w latach 1939-1942.”
Przypomnijmy, że ostateczna likwidacja getta odbyła się 16 października 1942 roku. Na rynku Nowej Osady (dzisiejsze Nowe Miasto) zgromadzono około czterech tysięcy Żydów. Rano kolumna została obstawiona przez kordon Niemców ulicami Lwowską, Peowiaków, Lubelską udała się w „marszu śmierci” do getta tranzytowego w Izbicy. Stamtąd Żydzi zostali wywiezieni do obozów zagłady. Ci, którzy zostali i ukryli się w mieście, byli wyciągani z kryjówek, a później już piechotą pognani do Izbicy. Niemcy ogłosili Zamość Judenrein czyli „wolny od Żydów”.
"Inicjatywa jest otwarta dla wszystkich! Nie wysyłamy indywidualnych czy oficjalnych zaproszeń. Prosimy o obecność tych wszystkich, którzy chcą upamiętnić Zagładę i tragiczne wydarzenia sprzed lat" - zachęcają organizatorzy rocznicowych obchodów.
